Từ miền Tây Bắc xa xôi, có món cơm Lam trứ  danh mà bất cứ lữ khách nào cũng biết. Cho tới món cơm hải sản của miền  Trung đầy nắng gió hay cơm dừa bùi bùi của miền Nam...

1. Cơm Lam - Tây Bắc

Cơm  Lam là loại cơm được làm từ gạo (thường là gạo nếp) cùng một số nguyên  liệu khác, cho vào ống tre, giang, nứa và nướng chín trên lửa.


Cơm Lam bỏ trong những ống tre, đốt trực tiếp trên lửa, khi ăn  chẻ bỏ lớp cháy đen bên ngoài. Cơm Lam ăn ngon, lạ miệng, hương vị khác  hẳn cơm thường, chỉ cần bỏ ống cơm ra là thấy mùi thơm rất hấp dẫn.

Bẻ miếng cơm Lam, chấm muối vừng hoặc muối lạc cho vào miệng, ta sẽ  thấy ngon, thơm, dẻo, rất đậm đà. Ngoài hương thơm của gạo nếp còn  thoảng hương vị thơm thơm đặc trưng của loại tre, nứa nướng.


2. Cơm cháy - Ninh Bình

Để  làm món cơm cháy thơm ngon, người Ninh Bình dùng gạo nếp hương, chọn  hạt gạo tròn và trong để nấu. Khi nấu phải nấu bằng than củi và dùng nồi  gang thì mới có miếng cơm cháy vàng thơm, vừa dẻo vừa ngon. Cháy lấy ra  từ nồi mang ra phơi từ hai đến ba nắng. Cơm cháy cần được bảo quản nơi  khô ráo, tuyệt đối tránh ẩm mốc, lúc gần ăn thì mới mang ra chiên giòn.  Nếu chiên để qua buổi hay qua ngày thì cơm đều bị hôi dầu, ăn sẽ không  ngon.


Ăn cùng cơm cháy có thể là thịt bò, tim, cật lợn xào với các loại  rau như hành tây, nấm rơm, cà rốt và cà chua. Ăn đến đâu, chan lên miếng  cơm cháy đến đó. Miếng cơm kêu xèo xèo, bốc khói, toả ra mùi thơm. Khi  ăn, cơm giòn tơi, chứa nhiều hương vị của món ăn thập cẩm nóng sốt mà  đậm đà.

3. Cơm ghẹ - Phú Quốc

Cơm ghẹ là món ăn ngon, giàu chất đạm, vị lạ đặc trưng rất ấn tượng và cũng rất khó quên khi đặt chân đến Phú Quốc.

Thành  phần chính của cơm xào ghẹ Phú Quốc là cơm trắng, thịt ghẹ bóc sẵn,  hành tây thái lát mỏng, tỏi, ít tương cà vàng, dầu ăn. Thịt ghẹ bỏ vào  chảo xào sau khi phi tỏi vàng cùng với hành tây, cơm trắng khoảng một ký  cho năm người dùng.

Tương cà giúp cho món ăn có màu sắc đẹp, nêm gia vị vào để có hương vị ngon.

Cơm  xào ghẹ Phú Quốc khi chế biến có màu vàng ươm của tơ vàng óng ánh rất  đẹp. Cơm khi xào xong được ăn kèm với dưa leo xắt nhuyễn, rau tươi, cà  chua xắt lát dùng với nước mắm pha chế sẵn. Đây được coi là món "đặc  sản" của hòn đảo này mà du khách không nên bỏ qua khi tới du lịch.

4. Cơm dừa – Bến Tre

Xứ  dừa Bến Tre không chỉ nổi tiếng với các sản phẩm kẹo dừa, rượu dừa, qua  bàn tay tinh tế của người dân nơi đây biến món cơm dân dã hàng ngày trở  thành một đặc sản lạ lẫm với người ăn bằng món cơm dừa.

Nấu cơm  dừa rất cầu kỳ. Để được món cơm dừa ngon phải mất gần hai giờ đồng hồ.  Những trái dừa xiêm được cắt ngang một phần trên đầu quả dừa để trút  nước ra và dùng miếng cắt đó như cái nắp để đậy lại. Gạo ngon vo sạch  bằng nước rồi sau đó vo lại lần cuối cùng bằng nước dừa, để ráo. Cho gạo  vào trong trái dừa rồi đổ lượng nước dừa vào vừa đủ, đậy nắp lại cho  kín.


Cơm  dừa nấu với nước dừa được hấp cách thủy trong nồi nên hương thơm, vị  ngọt đều kết đọng lại trong mỗi hạt cơm. Khi cơm chín hơi ngả màu vàng  nhạt do bị thấm hơi dầu từ cơm quả dừa. Cơm dừa ăn có vị beo béo nên ăn  nóng mới ngon.

Cái thú khi ăn cơm dừa là ăn trực tiếp trên trái  dừa, không phải ăn bằng bát. Với trái dừa xinh xắn trắng ngà, mùi thơm  của dừa hòa quyện cùng làn khói bốc lên làm cho tất cả các giác quan đều  hưởng trọn vẹn hương vị của món ăn.

5. Cơm niêu đập

Theo  văn hóa của người Việt cho rằng nồi đất là nồi nấu ăn ngon nhất. Gạo  tám mà nấu bằng nồi đồng hoặc bằng các thứ nồi khác đều không thể có  hương vị như nấu bằng niêu đất.

Cái niêu đất nung nâu sẫm be bé,  miệng hơi khum to hơn tô canh một chút đậy nắp kín với đôi đũa cả gác  một bên. Ăn cơm đập ở các nhà hàng, khi niêu cơm được bê lên, người phục  vụ mới gõ nhẹ chiếc búa nhỏ vào niêu, những mảnh đất nung vỡ vụn rơi  xuống đất còn lại trên tay là ổ cơm chín mịn màng ở giữa nhưng chung  quanh là một lớp cháy giòn đều vàng mỏng.

6. Cơm nị

Cơm  nị một món ăn truyền thống của người Chăm ở Châu Giang, tỉnh An Giang.  Cơm nị thường là gạo nấu với sữa nhưng có người lại thích thêm nho khô  vào để tăng thêm khẩu vị.

Người Chăm hay ăn cơm nị với cà púa (là  món ăn được chế biến từ thịt bò rất độc đáo). Hai món ăn này thường bổ  sung cho nhau tạo nên hương vị độc đáo và cầu kỳ mang khẩu vị riêng.


Cơm  nị - cà púa mang mùi ngọt béo của sữa, vị bùi của đậu phộng, vị mặn  ngọt của thịt bò cùng với vị cay xè của ớt, vị ngọt của nho khô làm ngẩn  ngơ lòng thực khách. Tất cả đem lại cho người ăn một cảm giác thơm  ngon, thật lạ miệng, no bụng mà chẳng thấy ngán.