Tháng tám sang thu táo mèo vào mùa. Những người Mông lãng mạn lại gọi loài táo rừng này là trái tình yêu. Làm như thể trong tâm thức sâu xa của họ cũng có một vô thức về trái táo tình yêu mà nàng Eva mời Adam ngày xửa ngày xưa.Ngẫu nhiên sao, loài táo này cũng cùng họ với hoa hồng – hoa tình yêu. Nhưng nó chín không trúng mùa Valentine.
Dân gian sơn cước Tây Bắc kể rằng những đôi trai gái thích rượu táo mèo vì chưa bén lửa tình. Đến khi uống với nhau mấy bát rượu táo mèo thì họ sẽ say rượu và say nhau vì có lời nguyền rượu giúp họ say nhau suốt đời, chia sẻ đắng cay chua ngọt bùi với nhau.
Bằng huyền sử ấy, táo mèo trở thành một thứ quả của mỹ thực. Mà phải là táo mèo mọc hoang, quả không đẹp nhưng ngon hơn cả. Người Yên Bái lại bảo ngon nhất là táo mèo Trạm Tấu và Mù Căng Chải, loại táo mọc trên những đồi thông, trong rừng hoang.
Nhưng mỹ thực này còn là một vị thuốc quý có tên là sơn tra, tên khoa học là Docynia indica. Theo BS Lê Thuý Tươi, táo mèo có tác dụng hạ huyết áp nhờ làm dãn mạch ngoại vi. Nó còn giúp hạ mỡ máu, dãn động mạch vành, cải thiện sức co bóp của tim.
Sơn tra còn có tác dụng ức chế quá trình ngưng tập tiểu cầu, an thần, trấn tĩnh, góp phần lập lại cân bằng sinh lý và phòng chống tích cực các biến chứng do tăng huyết áp gây ra. Vì trái tình yêu có vị chua nên những người đau dạ dày không nên yêu nó khi đói. Và chống chỉ định đối với người huyết áp thấp.
Táo mèo ngoài ăn tươi, ngâm rượu, ngâm giấm mật ong, còn được chế biến thành mứt, ô mai để có mặt ở các quầy sạp hàng quanh năm và có để dụ nhau vào mùa Valentine.
Sài Gòn Tiếp Thị