Trong tập bản đồ Catalonia của Tây Ban Nha thời vua Carlos V, Timbuktu được gọi là "Tenbuk". Đến năm 1426, nhà địa lý người Italia Becheari gọi Timbuktu là "Tumbettu". Trong cuốn sách giới thiệu về thành phố này, ông mô tả về sự giàu sang của nó với những đền đài cung điện tráng lệ tất cả đều được trang trí bằng vàng thật.
Thành phố cổ Timbuktu đã biến mất trong bóng đêm của lịch sử.
Nhưng theo sử sách để lại,Timbuktu có thể được thành lập từ thế kỷ XII trên địa phận một ngôi làng nhỏ tên là "Giếng" (theo tiếng Tuareg, "Tim" có nghĩa là giếng). Lúc đầu đây chỉ là nơi nghỉ ngơi của người Tuareg chăn nuôi gia súc, họ di chuyển trong khoảng từ sông Niger tới sa mạc Sahara.
Sự phồn thịnh của Timbuktu thực sự bắt đầu từ lúc người Malinke (còn gọi Mandingo) chinh phục được vùng thượng du sông Niger. Timbuktu nhanh chóng trở thành trung tâm thương mại quan trọng. Từ các nơi khắp lục địa Phi châu có thương gia mang vàng cốm, ngà voi, da thú và cả nô lệ nữa đến Timbuktu chuyển qua Sudan đến tận Bắc Phi. Khi trở lại người ta cung cấp cho Timbuktu muối, lụa và các vật phẩm xa xỉ khác của phương Đông.
Vào năm 1325, một người hành hương tên là Canhan Musa trên đường từ Mecca trở về đã dừng lại ở Timbuktu một thời gian khá dài. Ông nhận thấy nơi đây là một trung tâm thương mại quốc tế, ông liền cho xây dựng ở đây những Thánh đường và cung điện rực rỡ tô điểm cho thành phố Timbuktu càng thêm rực rỡ. Trong khi đó ở cạnh Maduk, hành cung của lãnh chúa địa phương cũng đã cho xây Thánh đường Ginghereber, có mặt bằng hình vuông với bộ mái bằng phẳng, và những cột đỡ đắp bằng đất sét. Ở trên đây xây một ngọn tháp hình nón to, thấp, thót dần về phía trên và kết thúc bằng những ngọn tháp nhỏ, tất cả đều bằng đất sét, nó có tác dụng chống gió và thời tiết xấu. Lối kiến trúc này theo phong cách kiến trúc Sudan.
Chính nhờ trường Đại học quốc gia thành lập muộn mà Timbuktu đã trở thành một trung tâm đào tạo quan trọng nhất của bộ phận Hồi giáo Tây Phi.
San Core, là giáo đường thứ hai nằm ở phía Đông Bắc Timbuktu thuộc khu phố trước kia của những thương gia muối, nổi bật lên nhờ ngọn tháp hình Kim Tự Tháp. Việc thiết kế xây dựng giáo đường này được giao cho nhà thơ người Andaluce là Esaheli. Nó được xây dựng vào thế kỷ XVI, được trang trí hoa văn kiểu Mauritania cổ.
Ngày nay, có thể cảm nhận sự tráng lệ của Timbuktu cổ xa qua những ngôi nhà rất ít bị thay đổi so với hồi đầu thế kỷ XV-XVI với những mái đua hẹp và những gờ tường đắp bằng cát trộn đất sét hoặc được ốp ngói, đã chia mặt tiền nhà theo những đường thẳng đứng song song. ở những công trình xây dựng cổ xa hơn thì vẫn còn nhìn thấy những chiếc cửa sổ kiểu Mauritania truyền thống được hoàn thiện rất khéo léo theo kiểu Maroc. Những dải chạm khắc cầu kỳ, được tô đỏ hoặc xanh lá cây trang trí cho những khung cửa ra vào bằng gỗ. Nền nhà bằng đất sét trộn cát mịn. Thành phố Timbuktu được UNESCO ghi vào danh sách di sản văn hóa thế giới năm 1988.
Theo: Tourist Vietnam Travel
