Cùng đến thăm nơi "giao hoà" giữa nước và núi đá sa thạch hàng triệu năm tuổi...
Với địa hình nhiều núi cao và khí hậu khắc nghiệt, miền Tây Hoa Kỳ nổi tiếng là nơi có nhiều phong cảnh ấn tượng, đặc biệt là những hẻm núi hùng vĩ bậc nhất thế giới ở các tiểu bang Arizona, Utah.... Chúng ta hãy cùng ghé thăm một hẻm núi nơi có hồ nước hình móng ngựa tuyệt đẹp - Glen Canyon.
Tọa lạc trong công viên quốc gia Glen Canyon ở phía Đông Nam bang Utah, hẻm núi Glen Canyon là nơi gặp gỡ của sông Colorado và vùng núi đá sa thạch hàng triệu năm tuổi.
Dòng sông uốn mình giữa các vách đá so le, vẽ nên những đường cong đẹp mắt.
Bề mặt hẻm núi như bức tường đầy nghệ thuật, với những đường lượn sóng cầu kỳ được đẽo gọt bởi gió, nước qua quá trình địa chất kéo dài hàng thiên niên kỷ.
Sức bào mòn của thiên nhiên còn tạc nên cây cầu đá khổng lồ Rainbow Bridge - vòm đá hình cung được người dân bản địa xem như một biểu tượng linh thiêng.
Dù bạn ngồi thuyền trôi trên sông hay đứng ngắm cảnh trên vách đá cao hơn 300m, ở bất kỳ góc độ nào, cảnh quan nơi đây vẫn vô cùng đẹp, quyến rũ.
Đứng sát rìa vách đá, bạn có thể thu vào tầm mắt toàn cảnh vẻ đẹp của núi sông phía dưới. Song đây cũng là vị trí nguy hiểm nhất bởi những cơn gió tinh quái luôn thổi ù ù mang theo cát đỏ, thỉnh thoảng còn bất ngờ đổi hướng như muốn xô bạn thẳng xuống phía dưới.
Biểu tượng của Glen Canyon là hồ nước hình móng ngựa nổi tiếng mang tên Horseshoe Bend. Dưới ánh Mặt trời, Horseshoe Bend trông như một viên ngọc nổi lên giữa đoạn uốn cong “điệu nghệ” nhất của sông Colorado.
Các loài thực vật dưới đáy khiến cho nước hồ có màu xanh ngọc lục bảo, tương phản với màu đỏ cam của đá sa thạch hai bên bờ. Hồ nước mang đến cho Glen Canyon vẻ xanh trong mát mẻ, khác hẳn với các hẻm núi lân cận như
Grand Canyon, Bryce Canyon vốn khô hạn quanh năm.
Để phục vụ nhu cầu tưới nước và thủy điện, người ta đã xây dựng con đập Glen Canyon nhằm chặn lại một phần dòng chảy sông Colorado.
Hồ Powell dài 300km được tạo nên bởi con đập là hồ nhân tạo lớn thứ hai nước Mỹ.
Đường viền màu trắng ở chân bờ đá là “vành đai bồn tắm” (bathtub ring - giống như gợn nước lúc ta tắm bồn). Nó không phải vành đai chất cặn, mà đó là các lớp đá vôi lắng đọng.
Glen Canyon là điểm du lịch thú vị, thu hút khoảng 4 triệu lượt du khách mỗi năm. Tuy nhiên, do chú trọng nhiều đến du lịch và thủy điện nên con người đã can thiệp quá mạnh vào hệ sinh thái. Những hậu quả đối với tự nhiên đang ngày càng rõ nét khiến vấn đề bảo tồn trong khu vực trở nên “nóng” hơn bao giờ hết.
Từ khi đập Glen Canyon ra đời vào năm 1959, lượng nước đổ vào hồ Powell đã làm ngập chìm các khu vực xung quanh, khiến một số loài động, thực vật bản địa như chim ruồi liễu, ếch da báo, cá Razorback Sucker... mất đi nơi cư trú.
Dòng lưu chuyển tự nhiên của sông bị chặn lại làm giảm lượng oxy trong hồ, khiến các chất hữu cơ từ xác động, thực vật ngập chìm dưới nước bị phân hủy trong môi trường yếm khí, gây ô nhiễm.Dòng lũ hàng năm còn cuốn trôi lớp đá bề mặt, mang theo nhiều hóa thạch khảo cổ quý giá.
Do những tác động trên, hiện nay, cùng với Nhật Bản, Mỹ đã ngừng lại việc xây đập thủy điện mới và phá bỏ nhiều đập cũ.
Glen Canyon còn gặp phải một vấn đề lớn khác khi sông Colorado - nguồn cấp nước chính cho hồ Powell và Horseshoe Bend đang dần khô cạn. Các lớp đá vôi lắng đọng cho thấy mực nước hồ trước đây cao hơn so với hiện nay rất nhiều. Trước kia, hai tảng đá này vốn nằm dưới lòng hồ Powell, người ta chỉ nhìn thấy phần trên của tảng đá lớn hơn bên trái, nhưng nay mực nước đã rút xuống làm lộ ra cả hai tảng đá và khu vực xung quanh.
Những cây cổ thụ đã chết khi bị ngập nước từ nhiều năm trước, nhưng nay hồ cạn, thảm thực vật xung quanh cũng bắt đầu hình thành.
Theo đà thu hẹp của con sông, những cảnh đẹp như thế này sẽ chẳng tồn tại bao lâu nữa. Nếu chính quyền địa phương không có biện pháp bảo tồn hợp lý, trong vòng vài chục năm tới, những du khách đến với Glen Canyon sẽ chỉ còn được ngắm hồ nước tuyệt đẹp này trong những bức ảnh mà thôi. (Theo Kênh 14)
