Khi những cánh đào bắt đầu chớm nở, những hạt sương nặng trĩu nhành cây, cũng là thời điểm Tết đến, xuân về, đồng bào Mông huyện Mèo Vạc, Hà Giang lại tưng bừng chào xuân mới với nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc đậm nét truyền thống của dân tộc mình.  Kinh tế phát triển - Tết to, hội đông
Như nhiều nơi trên khắp mọi miền Tổ quốc, năm nay, huyện Mèo Vạc tổ chức cho bà con người Mông đón Tết “điểm” tại các xã Cán Chu Phìn, Khau Vai và Lũng Pù ăn tết sớm hơn Tết Nguyên đán 1 tháng. Theo quan niệm của bà con, sau một năm lao động sản xuất vất vả, ngày Tết là thời gian để nghỉ ngơi, sửa sang nhà cửa, bàn thờ tổ tiên và là dịp để gặp gỡ bạn bè, người thân... Đây là cơ hội cho lớp trẻ giao lưu, trổ tài múa khèn, hát đối giao duyên, tìm hiểu nhau, để rồi sau Tết, nhiều chàng trai cô gái đã nên duyên chồng vợ.

Một trận chọi dê tại xóm Po Ma, xã Khau Vai.[/t][/t] [/t]  Xã Khau Vai có gần 1.150 hộ, hơn 6.500 nhân khẩu, trong đó, dân tộc Mông chiếm tỉ lệ hơn 94%, tương đương với hơn 6.000 nhân khẩu. Thời gian qua, người Mông xã Khau Vai đã nỗ lực vươn lên xóa đói, giảm nghèo. Chị Linh Thị Vị, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã vui vẻ khoe: “Điển hình là xóm Po Ma, hiện có hơn 500 nhân khẩu, gần 60 hộ, nhưng đã có 2 hộ người Mông vươn lên thành hộ có kinh tế khá, giàu của xóm. Thế mạnh của xóm chính là phát triển chăn nuôi. Toàn xóm luôn giữ được tổng đàn bò gần 250 con. Cá biệt có hộ đang nuôi gần 20 con bò...”. Nếu quy đổi đàn gia súc của các hộ dân theo giá thị trường, rất nhiều gia đình của Po Ma đang sở hữu gia tài hàng trăm triệu đồng. Một gia tài không hề nhỏ đối với bà con các dân tộc Mèo Vạc. Bà con xã Khau Vai hể hả: Lâu lắm rồi mới ăn Tết to như năm nay và chơi hội cũng vui hơn rất nhiều, bởi có sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương. UBND huyện đã quyết định trích nguồn vốn chi thường xuyên của huyện hỗ trợ cho 3 xã: Cán Chu Phìn, Khau Vai và Lũng Pù, mỗi xã 8 triệu đồng để tổ chức Hội xuân cho bà con. Nhờ đó, Hội xuân năm nay được tổ chức rất quy mô và hoành tráng với nhiều trò chơi dân gian, như: Tung còn, đẩy gậy, chọi gà, chọi chim họa mi... Ngoài ra, Tết này, huyện Mèo Vạc tổ chức Hội thi chọi dê. Bí thư Huyện ủy Sùng Minh Sính cho biết: “Bà con rất phấn khởi tham gia Hội thi chọi dê. Vì con dê đã từ lâu gắn bó với người dân vùng cao, gia đình nào cũng có từ 4 - 6 con dê trở lên, nên nhiều hộ đăng ký tham gia dự thi. Mục tiêu của huyện đặt ra trong tương lai sẽ đưa chọi dê thành một trong những hoạt động thường xuyên, là “điểm nhấn” thu hút khách du lịch trong và ngoài tỉnh về Mèo Vạc mỗi dịp Tết đến, xuân về...”. Văn hóa đón Tết đặc sắc Dù bao thăng trầm, biến đổi của cuộc sống, nhưng bà con vẫn giữ nguyên được bản sắc văn hóa tốt đẹp của mình. Trước khi ăn Tết, việc đầu tiên cần làm cho năm mới là bà con thu dọn nông cụ, dán lên đó những lá bùa (giấy điều) như một sự biết ơn chúng đã giúp con người làm nên hạt lúa, củ khoai trong năm cũ. Qua đó gửi gắm hy vọng mùa màng năm sau sẽ tốt đẹp hơn năm trước. Tục thắp hương mời tất cả những người đã mất, kể cả gia súc cùng về với gia đình ăn Tết.  Chiều 30 Tết, mỗi nhà chuẩn bị một khay mèn mén cùng trứng gà, bao nhiêu quả trứng tương ứng với bấy nhiêu người đã mất trong gia đình cùng gia súc để cúng ở cửa chính. Tối giao thừa, ai say rượu tới mức nào cũng không được ngủ. Theo quan niệm của người Mông, ngủ trong đêm giao thừa thì sang năm mới, trồng trọt, chăn nuôi sẽ không tốt; không ai được huýt sáo, vì sang năm mới sẽ có gió bão. Đặc biệt, trong ngày đầu năm, phụ nữ phải kiêng tới nhà người khác, nếu đến phải đi cửa sau; chỉ có đàn ông mới được “xông” nhà từ cửa chính. 5 giờ sáng ngày mùng một, chủ nhà thịt một con gà trống thắp hương gia tiên và liên hoan. Sau đó, cả gia đình đi chơi hội. Cũng trong ngày Tết, người Mông rất thích có khách đến nhà chơi. Vì họ quan niệm càng nhiều khách đến thăm gia đình thì năm mới càng được nhiều may mắn và khi khách đến, đồng bào thường lấy thịt lợn, thịt bò treo gác bếp để thết đãi khách. Tục này ngụ ý chủ nhà tự hào vì chăn nuôi, trồng cấy giỏi nên lương thực nhiều, qua đó còn thể hiện sự mến khách của gia chủ, tạo nên sự gắn kết cộng đồng bền vững. Nguyễn Phi Anh - bienphong.com.vn

[/td][/tr][/table]