(ANTĐ) - Giao thương hàng hóa xuất đi, đổi lại giúp người tiêu dùng trong nước có những lựa chọn phong phú hơn trong việc sử dụng hàng hóa. Song, sẽ không là bình thường, khi hàng Việt Nam xuất đi là những hàng ngon, hàng loại 1, đổi lại, nhập về những mặt hàng không rõ nguồn gốc, không đảm bảo vệ sinh, hàng hóa loại thải.


Vải vóc, quần áo Trung Quốc ùn ùn đổ về Việt Nam

Xuất lợn ngon đổi gà loại thải

Ngày 16-6, Công an TP Uông Bí (Quảng Ninh) phối hợp cùng Cục Cảnh sát môi trường (Bộ Công an) bắt giữ 3 xe tải vận chuyển trái phép 9 tấn gà lậu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Đây chỉ là một trong hàng trăm vụ vận chuyển trái phép gà, nội tạng động vật nhập lậu về trong nước bị bắt giữ mỗi năm. Sẽ không có gì đáng nói, nếu như những sản phẩm trên đảm bảo về chất lượng cũng như an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, thực tế, gà nhập lậu về Việt Nam toàn bộ là gà loại thải, gà đã hết “đát” đẻ trứng, bị thải loại và nội tạng động vật như lòng, tràng, tim… khi về đến Việt Nam cũng đã ôi thiu, bốc mùi.
Trong khi đó, hàng Việt Nam xuất đi hầu hết là hàng ngon, hàng đảm bảo chất lượng, hàng loại 1. Điển hình như việc xuất lợn sữa đi Trung Quốc. Theo các thương lái ở các tỉnh như Thái Bình, Hải Dương… lợn sữa xuất đi Trung Quốc phải là lợn ngon, đảm bảo đúng trọng lượng quy định đối với lợn sữa, không được nhỏ quá, không được to quá. Anh Dũng, ở Thái Bình, một thương lái có thâm niên xuất lợn sữa đi Trung Quốc nhiều năm nay cho biết, phía Trung Quốc lựa chọn rất khắt khe, những con nào không đủ tiêu chuẩn làm lợn sữa sẽ bị loại và những con lợn loại này sẽ để tiêu thụ trong nước.
Ông Hoàng Kim Giao, Cục trưởng Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) nhìn nhận, vừa qua, giá thực phẩm ở Trung Quốc lên rất cao, nên tư thương họ sang ta lùng sục mua. “Cái này không thể kiểm soát được, vì họ vào mua tự do dọc biên giới. Cho nên, thời điểm vừa qua, giá thịt ở Quảng Ninh rất cao, có khi lên tới 70.000-72.000 đồng/kg lợn hơi. Thời gian qua, còn có thông tin phía Trung Quốc tuồn lợn kém chất lượng sang bên mình, nhưng nay hiện tượng này không còn nữa” - ông Giao nói.
Còn theo ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, hiện nay do tư thương của Trung Quốc ra sức săn lùng nguyên liệu sắn lát của nước ta nên các DN chế biến thức ăn chăn nuôi trong nước bị khan thiếu nguyên liệu. Mỗi ngày, có hàng trăm chuyến xe chở sắn lát lên các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Theo ông Lịch, tình trạng tư thương Trung Quốc ráo riết thu mua sắn lát, đẩy giá sắn ở trong nước lên cao, từ 1.500-2.000 đồng trước đây lên 5.500-6.000 đồng/kg như hiện nay. Dù tăng thêm thu nhập cho người nông dân miền núi nhưng khi giá nguyên liệu cao sẽ đẩy giá thức ăn chăn nuôi lên cao, làm giá thịt tăng cao, từ đó tác động dây chuyền đến giá thực phẩm các loại và ảnh hưởng tới người tiêu dùng cũng như mục tiêu bình ổn giá cả, kiềm chế lạm phát.

Hàng hóa độc hại tràn ngập thị trường


Gà loại thải Trung Quốc về Việt Nam bị bắt giữ

Không chỉ các loại thực phẩm nhập từ Trung Quốc như trứng gà, gia vị lẩu, tương ớt… có nguy cơ gây ngộ độc, ung thư cho người sử dụng mà gần đây còn có cả thông tin về chăn đệm, quần áo trẻ em và đồ chơi của Trung Quốc cũng đe dọa tới sức khỏe của nhiều người. Trong đó, mới nhất là vụ việc cốc thủy tinh của Trung Quốc bị nhiễm độc chì, nhưng hiện nay các loại cốc của Trung Quốc vẫn đang được tư thương nhập ồ ạt về Lào Cai, Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn… Tại các gian bày bán đồ gia dụng ở thị xã Cao Bằng, cửa khẩu Tân Thanh và TP Móng Cái, giá một bộ cốc thủy tinh Trung Quốc, in hoa văn sặc sỡ chỉ có giá 80.000-100.000 đồng, rẻ hơn một nửa so với cốc ở trong nước.
Còn với mặt hàng quần áo, lượng hàng tràn sang Việt Nam chủ yếu là qua cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh). Mặc dù từ giữa năm 2010, dư luận đã rộ lên vụ quần áo, vải vóc Trung Quốc chứa độc tố, liều lượng cao có thể gây ung thư. Nhưng hiện nay, hàng may mặc của Trung Quốc vẫn ồ ạt tràn vào Móng Cái, trong đó chủ yếu là hàng nhập tiểu ngạch.
Một đầu nậu chuyên buôn quần áo ở Móng Cái cho biết, quần áo Trung Quốc vẫn được các thị trường trên khắp cả nước ưa chuộng vì giá cả phải chăng và mẫu mã phong phú. Các thị trường lớn như Hải Phòng, Hà Nội… tiêu thụ rất chạy, đặc biệt vào mùa hè và mùa đông. 
Để có hàng, các đầu nậu phải cắm các chân rết ở bên TP Đông Hưng (Trung Quốc) để làm ăn với chủ hàng Trung Quốc. Nguồn hàng mà các đối tác đưa về biên giới chủ yếu là quần áo của các công ty ở tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) sản xuất. Điều đáng lo ngại là các sản phẩm may mặc Trung Quốc đang đe dọa sức khỏe của người tiêu dùng. Kết quả kiểm tra các mẫu vải, quần áo Trung Quốc lấy tại một số thị trường như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh của Tổng cục Đo lường chất lượng cho thấy, phát hiện chứa chất formadehyde gây nguy hại cho da.
Quần áo chỉ là một trong nhiều mặt hàng gây sự đáng ngờ về độ an toàn và chất lượng của các mặt hàng Trung Quốc bên cạnh các loại hàng hóa nhập khẩu gây dư luận xôn xao như trà sữa trân châu siêu rẻ (bằng polymer), vòng đeo trang sức, đồ chơi trẻ em... Vậy nhưng hiện nay vẫn chưa có cơ chế, tiêu chuẩn nào để kiểm soát các mặt hàng của Trung Quốc gây độc hại tràn vào Việt Nam. Bởi vậy, mọi việc vẫn chỉ dừng lại ở mức “khuyến nghị” người tiêu dùng nên thận trọng với hàng hóa Trung Quốc, nên ưu tiên mua hàng Việt Nam.