Nếu đã chọn Cao Bằng là điểm đến cho hành trình du lịch, ngay cả khi bạn đã biết rất nhiều thác, ghềnh nổi tiếng, thì thác Bản Giốc với vẻ đẹp nguyên sơ lộng lẫy vẫn chinh phục bạn với trọn vẹn cảm xúc.
         
Đường đến Bản Giốc là một hành trình thú vị. Bạn nên vừa đi vừa hỏi thăm bất kỳ người địa phương nào để tới đích. Thế nhưng, dường như những chỉ dẫn bỗng trở nên không cần thiết, khi từ khá xa bạn đã có thể nhận ra một vùng hơi nước trắng mờ bốc cao, với những đám mây bụi li ti. Nếu trời nắng đẹp, làn mây nước ấy còn khúc xạ lung linh, tạo nên những cầu vồng huyền ảo vắt ngang một góc trời - có cây xanh, mây xanh và núi xanh làm nền.

Phóng rộng hết tầm mắt ngắm nhìn từ trên cao, sông Quây Sơn uốn lượn êm ả như dải lụa bạc, vắt mình theo chân núi Cô Muông, qua những cánh đồng lúa xanh mướt vùng Đàm Thủy, những bãi ngô của bản Giốc. Tiếng nước đổ xuống ầm ào, âm vang, nghe như tiếng vọng muôn đời, tha thiết cuồn cuộn tuôn chảy mãi không ngừng. Từ độ cao hơn 30m, nước tung tẩy buông trên những bậc đá vôi.

Dòng sông rẽ theo những mô đá rộng với những vạt cây, bụi cỏ, phân nhánh rất tự nhiên thành ba luồng nước. Dải nước rộng phía bên trái tràn ra thành vạt ngang trên diện rộng - gọi là thác phụ - với rất nhiều “dây” nước mảnh đan xen, uốn vồng cong như bức rèm vĩ đại đầy ngẫu hứng của thiên nhiên. Phần bên phải của thác - là thác chính, địa hình thấp nhưng sức nước tuôn mãnh liệt hơn. Sông Quây Sơn ở quãng này bỗng êm lặng như gương, dường như sức tuôn chảy ầm ào của con thác hùng vĩ ngay cận kề kia cũng chỉ đủ để miên man những vòng sóng mơ màng tỏa lan, hai bên bờ là phong cảnh nên thơ với rừng, núi vây quanh, những đàn bò, đàn trâu thong dong gặm cỏ.

Khách du lịch thường thuê bè tre (tiếng địa phương gọi là mảng) để dạo một vòng quanh chân thác. Bè tròng trành trôi ra giữa dòng sông rồi áp thật sát nơi nước đổ. Ngẩng mặt lên đón những làn hơi nước mát lạnh, bạn có thể cảm nhận rất đằm, rất sâu, rất lắng vẻ đẹp quyến rũ của thác nước. Đó là thứ cảm xúc bồi hồi, choáng ngợp khi được đắm mình trong khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ, thâm nghiêm, hoang dã vùng biên ải.
       
Cách thác Bản Giốc chỉ 3km là Động Ngườm Ngao, hang động đá vôi còn nguyên vẹn vẻ hấp dẫn hoang sơ. Ngườm Ngao theo tiếng dân tộc Tày có nghĩa là hang Cọp, còn gọi là “hang giữa thung lũng đá”. Động Ngườm Ngao có chiều dài tổng cộng 2.144m, nhưng khai thác chỉ mới hơn 900m, gồm có ba cửa chính: cửa Ngườm Lồm quanh năm mát lạnh, nằm ẩn mình dưới những khối đá chân núi; cửa Ngườm Ngao cách chân núi vài trăm bậc thang và cửa Bản Thuôn phía sau núi, kề cận bản Thuôn của người Tày.

Thông thường, khi đón khách tham quan, hướng dẫn viên địa phương sẽ đưa khách đi từ cửa Ngườm Lồm và trở ra bằng cửa Ngườm Ngao, qua đó khách sẽ chiêm ngưỡng hầu hết những cảnh đẹp tuyệt vời trải khắp chiều sâu hang động. Ngoài những kiến tạo thạch nhũ hư ảo đầy gợi tưởng: hình người, cây rừng, các loài vật, nàng tiên nghiêng mình chải tóc, búp sen khổng lồ, cột chống trời, tiên ông, phật bà… nét độc đáo nhất của động Ngườm Ngao chính là những “thửa ruộng bậc thang” do sàn đá vôi bị xâm thực và phong hóa suốt nhiều triệu năm. Những cảnh quan tuyệt diệu giữa chập chùng các thung lũng đá, núi đã khiến động Ngườm Ngao cùng với thác Bản Giốc hút hồn du khách tới Cao Bằng với những cảm xúc khó tả, khó quên.

                                                                                        (Theo TCDL).