Nằm kề quốc lộ 17, cách thị xã Hà Tiên 3km, Thạch Động là một tảng đá xanh khổng lồ cao 80m hình mũ lông của kỵ mã ngự lâm quân mọc trơ trọi giữa một vùng toàn đất. Thạch Động còn được gọi là Thạch Động Thôn Vân - “động đá nuốt mây” vì động ở độ cao 50m. Vào lúc sáng tinh mơ những tảng mây trắng xốp nhẹ như bông là là bay qua đỉnh động rồi bị cản, mây dừng lại rồi từ từ tỏa quanh cửa động gây ấn tượng như miệng động đang nuốt mây.
Nhìn từ phía Nam, những vồ đá gồ ghề của Thạch Động trông giống như mặt mũi của một vị tướng đội mũ lông nên người Pháp đặt tên là “Bonnet à Poil”. Thạch Động có cả đường xe hơi lên tới bậc thang vào động, trong động khá rộng, những giọt nước mưa theo tháng năm xâm thực đá, len lách chảy xuống hòa tan với chất vôi tạo thành những thạch nhũ rất độc đáo. Đứng trước cửa động nhìn lên đỉnh Thạch Động trông giống một con đại bàng đang tung cánh rất oai phong, xung quanh Thạch Động có những hòn đá nhô ra giống như đầu của chim đại bàng.
Phía trong động có cất một chùa phật, sang cửa Tây - Nam có điện Bà Chúa Xứ, phía Đông có cửa hang thấu đến đỉnh nên khi ánh sáng mặt trời rọi xuống người xưa gọi là đường lên trời. Trong động có một miệng hang, nhìn vào thăm thẳm không biết thông đến đâu, có người lấy trái dừa khô khắc chữ lăn dấu ném xuống hang thì ít lâu sau phát hiện trái dừa đó trôi trên mặt biển, điều đó có nghĩa là hang thông ra đến biển.
Đứng ở lưng chừng núi, đến tận vòm hang, phóng tầm mắt nhìn sang đất Campuchia với các phum sóc ẩn hiện dưới chân đồi hay nhìn toàn cảnh thị xã Hà Tiên thơ mộng thu nhỏ trong tầm mắt và xa xa là vịnh Thái Lan nhấp nhô những hòn đảo cùng các ghe thuyền chấm phá trên màu xanh của biển nước, "Thạch Động thôn vân" thật xứng đáng là một cảnh đẹp của "Hà Tiên thập cảnh".(Theo TCDL)
