Là cái cảm giác hào sảng được lênh đênh trên biển, trên chiếc mủng bé tẹo teo, cùng với ánh đèn vàng ấm ấp của chiếc đèn măng xông với mặt thảm là ánh bạc được dát bởi ánh trăng lung linh. Bạn Đỗ Quang Trung viết.
Cửa Lò (Nghệ An) hẳn đã là một địa danh đã quá quen thuộc với những khách du lịch nhưng có một điều rất thú vị không phải ai đi đến đó đều biết, đó là câu mực đêm.
Chỉ cách thành phố Hà Nội tầm 300 km, sau một giấc ngủ đêm trên ôtô, bạn đã có thể về đến một bãi biển xinh đẹp để có thể tận hưởng những cảm giác như thế. Còn nếu bạn là người yêu thích mạo hiểm, hẳn gắn những chuyến đi của mình trên những chiếc xe hai bánh thì bạn có thể đi từ sáng sớm, đến tối là đã có mặt ở biển để cảm nhận không khí mát lành ấy.
Biển Cửa Lò, những con sóng to nhỏ cứ vô tình vỗ vào bờ đến khắc khoải. Biển vẫn xanh và nước thì vẫn cứ trong. Đi trước biển đón những cơn gió, lang thang để cho những vết chân trần in trên mặt cát mịn.
Khi cái không khí khô và nóng đến ngột ngạt từ đất liền thổi ra biển nhường chỗ cho làn gió mát rượi từ biển thổi vào thì cũng là lúc màn đêm nhẹ nhàng buông xuống mảnh đất nơi đây. Nhẹ nhàng, khoan khoái cả vùng đất nơi đây vươn mình đón những làn gió tươi mới, không gian tĩnh lặng và yên bình. Có lẽ cũng vì vậy mà đi trước biển đêm lòng người bao giờ cũng dịu lại.
Thiên nhiên có lẽ cũng không quá hà khắc với nơi này. Bởi bù lại cái không khí khô với gió Lào, cảnh sắc nơi đây cũng có thể làm say đắm bao người yêu biển.
Chiếc mủng đi câu mực. Ảnh: Đỗ Quang Trung.
Tôi lang thang suốt ngày trời dưới cái nắng chói chang của một tỉnh miền Trung. Cái nắng nơi ấy đã làm da tôi đen sạm và cái không khí khô khiến mũi tôi sụt sùi. Sau một ngày trên quãng đường dài, quay trở lại biển cũng là lúc trăng vừa mới nhô lên. Ngỡ ngàng, tôi không biết mình tỉnh hay mơ. Mặt trăng sao mà đỏ rực đến thế, hay bây giờ đã là bình minh. Khi mà lý trí thắng được cảm xúc thì tôi mới cho phép trả lời với mình rằng trăng ở đây là thế.
Cứ như thế, tôi mơ màng nhìn trăng dần lên cao, rồi bất chợt lại nhận ra trăng đang trở lại cái màu bàng bạc mà tôi vẫn thường thấy. Ánh trăng khi đó lại trải mình dài trên biển như một dài lụa mềm lấp lánh. Xa xa, tôi lại thấy những đốm sáng vàng lững lờ trên biển, dải sáng dài ấy làm tôi nhớ đến những chiếc đèn l*ng treo dọc theo những căn nhà trên phố cổ. Đẹp đến lạ thường! Đến khi hỏi ra tôi mới biết, đó là những chiếc mủng mà người dân nơi đây dùng đi câu mực.
Câu mực trên một chiếc mủng mà đường kính có vẻn vẹn một sải tay. Khi hỏi những người dân quanh đó thì có thể thuê những người câu mực chở mình ra để câu cùng họ. Mỗi chiếc mủng như vậy có thể chở đến 6 người kể cả người cầm lái. Người dân ở đây điều khiển chiếc mủng chỉ duy nhất một mái chèo, cứ thế họ lênh đênh mãi ngoài xa.
Và rồi, chúng tôi thuê một chiếc mủng và bắt đầu cho “cuộc hành trình” nhỏ theo chân họ. Những con sóng vẫn cứ dập dềnh khiến chiếc mủng cứ thế lên xuống theo mỗi đợt thủy triều, người chèo lái bước xuống kéo chiếc mủng ra xa bờ thêm tý nữa. Ngoài xa, những cơn sóng đã nhẹ dần, người chèo lái bước lên chiếc mủng và bắt đầu dùng những động tác khéo léo đưa chúng tôi đi. Trăng đã lên cao, ánh trăng phản chiếu lên “tấm gương” rộng một màu bàng bạc. Chúng tôi cứ lênh đênh mãi theo cái dải bàng bạc ấy.
Khi đã khá xa bờ, người lái chiếc mủng bắt đầu thả chiếc neo nhỏ xuống và bắt đầu cho việc câu mực. Chú cũng nói, đêm sáng trăng như này sẽ câu được ít mực hơn. Tôi hỏi tại sao thì chú bảo câu được mực là nhờ chiếc đèn măng xông này để thu hút bọn chúng đến. Sáng trăng như thế sẽ làm lũ mực tản ra. Rồi chú bắt đầu kéo cho chiếc đèn sáng dần lên, tôi hồi hộp vì chỉ lát nữa thôi là tôi sẽ có thể câu được những chú mực đầu tiên ngay trên chiếc mủng này, ngay giữa đại dương mênh mông.
Câu mực không cần dùng mồi, chỉ là chiếc cần ngắn với chiếc lưỡi lục. Tiến về bên sát với chiếc đèn, ánh đèn hắt lên mặt biển một màu vàng ấm áp. Chú đưa tôi chiếc cần và chỉ cho tôi cách để làm sao có thể câu được mực. Đầu tiên, tung lưỡi câu ra xa rồi dần dần giật giật chiếc lưỡi lên, trong lúc đó phải thu dây lại. Sau vài lần như thế, tôi bỗng thấy con gì trắng trắng nổi lên mặt biển, tôi hét lên “có phải con mực kia không chú?”. Chú nói đúng rồi, rồi dùng chiếc vợt vớt chúng lên và cho vào chiếc xô.
Những chú mực này chỉ to hơn đốt ngón tay cái một tẹo, tôi băn khoăn hỏi vậy những con mực to mà ta vẫn thường ăn thì câu ở đâu. Hóa ra, những chú mực ấy được bắt ở xa bờ với thuyền và lưới còn câu mực ở gần bờ thế này chỉ là những con mực với kích cỡ như vậy. Thuyền cứ dập dềnh và những chiếc lưỡi câu cứ thả xuống rồi kéo lên hy vọng với một xô sẽ đầy ắp mực. Bỗng dưng tôi nghe ở xa xa có tiếng hát vọng lại từ một chiếc mủng khác, tiếng hát ấy hào sảng tan ra giữa trời. Tôi quay lại nhìn về phía ánh trăng và cất cao tiếng hát…
Chú đưa chúng tôi quay về sau hơn nửa tiếng lênh trên cùng sóng nước. Chỉ với hơn mười chú mực con trong chiếc xô cùng một đêm sáng trăng, tôi cứ luyến tiếc mãi và cố tận hưởng những phút cuối cùng trên chiếc mủng giữa đại dương mênh mông. Ánh đèn ấm ấp, đêm trăng huyền ảo, cảnh những chú mực nổi lên mặt biển theo chiếc lưỡi câu và tiếng hát hào sảng đã làm tôi mê đắm.
Tôi cứ miên man mãi đến khi cập bờ lúc nào chẳng hay, chia tay chú tôi vẫn không quên lưu lại tấm hình kỷ niệm. Rồi chú lại đem những chú mực tươi đó bán cho những nhà hàng gần đó và tiếp tục quay trở ra biển với “hành khách” mới…
Sẽ thật không trọn vẹn nếu bạn đi ra biển mà không lênh đênh trong đêm để có thể tận hưởng cái cảm giác tuyệt vời ấy. Cái cảm giác mình thật nhỏ bé giữa biển cả bao la, cái cảm giác được ôm cả mặt trăng vào lòng. Yên bình và đẹp đến diệu kỳ.
Đỗ Quang Trung