Yangbay theo tiếng Raglay có nghĩa là thác Trời với nhiều câu chuyện đường rừng lý thú, với sự tích ly kỳ thác Me, thác Con và là thác đẹp nhất ở ven biển Việt Nam
Sau khi tắm biển Nha Trang, ngược về thành cổ Diên Khánh, theo đường liên huyện lên phía Tây thuộc xã Khánh Vĩnh tới ngã ba Cầu Bà rẽ phải khoảng 14km là đến công viên du lịch Yangbay thuộc xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh. Đường hẹp chạy men theo các sườn đồi, dốc núi, len lỏi giữa những nương lúa, rẫy bắp trù phú, thấp thoáng bóng dáng các "tiên nữ" ẩn hiện theo tiếng thác đổ.
Cách Nha Trang khoảng 45km, thác Yangbay ở độ cao 100m so với biển, nằm lọt giữa rừng nguyên sinh màu mỡ và những dãy núi thách thức. Từ cổng khách sẽ ngạc nhiên bởi khí hậu trong lành và mát dịu của vùng bán sơn địa. Cả hoa trồng và hoa rừng đều e ấp chào đón. Trước sân của nhà hàng là giàn bầu đung đưa nghịch ngơm, trái nhiều hơn cả lá. Khá khen cho bàn tay tài hoa của người đã khéo léo sắp xếp lại thiên nhiên mà vẫn giữ nguyên cảnh quan ngoạn mục. Từ thác nhân tạo Yangkhang đến các hồ tự nhiên để khách tha hồ tắm. Từ bãi cắm trại, mắc võng nghỉ ngơi rất quyến rũ đến các nhà vệ sinh, đều được làm bằng đá rất lạ mà sạch sẽ. Các nghệ nhân còn nhờ thác nước gõ đàn đá tạo nên những âm thanh sâu lắng, trầm bổng, thủy chung suốt cả ngày đêm mời gọi.
Qua suối Yangkhang là thác Yangbay co một độ cao 20m và chiều dài 200m với 2 hồ nhỏ và 1 hồ lớn. Hồ lớn còn gọi là hồ Voi Đầm sâu 16m, hai hồ nhỏ khoảng 3m.Nước trong và mát đến sững sờ, thấy là muốn nhảy ùm xuống tắm. Có thể tắm hồ, có thể tắm thác với áo phao bảo hộ. Nếu có chút máu phiêu lưu, mời bạn thử kiểm tra sức bền và ý chí bằng cách ngược dòng sông Cầu tìm về cội người của thác, chinh phục rừng nguyên sinh. Nhiều điểm tham qua tuyệt đẹp như : hang Chiến Khu (khu H1; H2); khe Sửng Sốt; thác Hocho 1, Hocho 2, bãi đá cây Đa bến Lội, mạch nước nóng lộ thiên, thác Yangbay 2....với nhiều cuộc thi kỳ tài kì thú. Hoặc làng dân tộc thăm và tìm hiểu nhà tổ mẫu Raglay, giao lưu văn nghệ, học hát, học tiếng....
Đặc biệt, ẩm thực Yangbay cực kỳ hấp dẫn, có thể làm hài lòng cả những khách hàng khó tính nhất. Nào mối chúa tiềm thuốc Bắc, Ngọc Linh cẩu, heo rừng nuôi quay-nướng, rượu cần...Các món cá sấu : chui thơm, nhồi củ sen, bóp thấu chuối rừng, tay cầm măng đắng, sốt Thái ...Các món đà điểu : tiềm hồ ngũ quả, đùm lá sen non, thính lá đinh lăng, đà điểu pháo, trứng gà điểu chiên....rồi cá lóc Yangbay nướng trui, hấp, ...cua đá Yangbay rang me, rang muối, háp. Các món gỏi : Tiến Vua, cù hủ đất, hoa chuối rừng. Riêng bò có hàng chục món, nhiều món lạ như : bò uống nước mía, đùm lá cải, nướng cung đình, nhúng mồng tơi.........rồi các thú rừng nuôi như : tê tê hút mít non, nai ngồi bưởi, sơn dương uống sữa...chỉ nghe tên thôi đã muốn thưởng thức.
Sau cả ngày vượt rừng tắm thác, không gì tuyệt vời bằng quây quần bên bếp lửa nhâm nhi và tự khám phá hương vị từng món đặc sản Yangbay. Xa xa ầm ào thác đổ, lãng đãng thanh âm đàn đá liêu trai, du khách cứ ngỡ như mình đang lạc vào vùng đất ngoài hạ giới.
Nguyễn Văn Mỹ
luavietours.com