HỆ THỐNG CƠ QUAN LÃNH SỰ

1. Các cơ quan ở trong nước

Bộ Ngoại giao là cơ quan quản lý Nhà nước về công tác lãnh sự đồng thời cũng trực tiếp xử lý những công việc về lãnh sự theo quy định của pháp luật và phân công của Chính phủ đối với các pháp nhân, công dân Việt Nam và các đối tượng nước ngoài. Các cơ quan thuộc Bộ Ngoại giao được ủy quyền thực hiện các chức năng lãnh sự gồm:

1.1 Cục Lãnh sự

Cục Lãnh sự có chức năng giúp Bộ trưởng Bộ Ngoại giao quản lý Nhà nước chuyên ngành về công tác lãnh sự nhằm bảo vệ chủ quyền và lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của pháp nhân và công dân Việt Nam; theo dõi, chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và Phòng Lãnh sự thuộc Sở Ngoại vụ thành phố Hồ Chí Minh thực hiện chức năng lãnh sự phù hơp với pháp luật Việt Nam, pháp luật nước sở tại, pháp luật và thực tiễn quốc tế; phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan hữu quan xử lý các vấn đề liên quan đến lãnh sự.

Cục Lãnh sự có 5 phòng chức năng:

a. Văn phòng Cục:

Giúp Lãnh đạo Cục chỉ đạo hoạt động chung của Cục Lãnh sự; quản lý cơ sở vật chất; in ấn, quản lý và cung cấp các ấn phẩn trắng lãnh sự (hộ chiếu, thị thực, các mẫu giấy tờ hộ tịch...) cho các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Tổ Pháp lý Lãnh sự thuộc Văn phòng Cục có nhiệm vụ nghiên cứu tổng hợp; chủ trì soạn thảo, góp ý các văn bản pháp luật Việt Nam có liên quan; kiến nghị việc ký kết, gia nhập, phê chuẩn, phê duyệt hoặc đàm phán các điều ước quốc tế liên quan đến công tác lãnh sự; thực hiện hợp tác quốc tế về lãnh sự.

b. Phòng Xuất nhập cảnh:

- Cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ;

- Cấp thị thực và cấp phép nhập cảnh cho người nước ngoài thuộc diện được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao, lãnh sự;

- Cấp phép cho chuyên cơ nước ngoài hạ, cất cánh tại Việt Nam; phối hợp với các cơ quan hữu quan của Việt Nam làm thủ tục xin phép với phía nước ngoài cho chuyên cơ của Việt Nam ra nước ngoài;

- Làm thủ tục cho phép tàu quân sự nước ngoài cập cảng Việt Nam;

- Trả lời công dân về các vấn đề liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Phòng.

c. Phòng Quan hệ Lãnh sự:

Phối hợp xử lý các việc liên quan đến lãnh sự ở Việt Nam như:

- Việc thành lập, chấm dứt hoạt động và quản lý các cơ quan lãnh sự nước ngoài tại Việt Nam;

- Xử lý các vấn đề liên quan người nước ngoài vi phạm pháp luật, bị tai nạn, bị chết hoặc mất tích ở Việt Nam và các vấn đề lãnh sự khác liên quan đến tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam;

- Phối hợp xử lý tàu, thuyền, ngư dân hoặc thuyền viên của Việt Nam bị bắt, giữ, bị nạn ở nước ngoài và tàu, thuyền, ngư dân và thuyền viên của nước ngoài bị bắt giữ hoặc bị nạn ở Việt Nam;

- Vấn đề hưu bổng, trợ cấp của nước ngoài cho công dân Việt Nam đang cư trú ở Việt Nam;

- Giải quyết các vấn đề về tài sản nước ngoài tại Việt Nam;

- Thực hiện uỷ thác tư pháp quốc tế;

- Trả lời thư công dân liên quan đến nhiệm vụ, chức năng của Phòng.

d. Phòng Lãnh sự ngoài nước:

Phối hợp xử lý các việc liên quan đến lãnh sự ở nước ngoài như:

- Nghiên cứu đề xuất chính sách để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, pháp nhân và công dân ta ở nước ngoài và khả năng phát triển quan hệ lãnh sự với các nước;

- Theo dõi, đánh giá, chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác lãnh sự của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự (kể cả cơ quan lãnh sự do lãnh sự danh dự đứng đầu) của Việt Nam ở nước ngoài;

- Chủ trì việc đề xuất, triển khai thành lập, chấm dứt hoạt động các cơ quan lãnh sự Việt Nam ở nước ngoài;

- Chủ trì việc hợp tác với các văn phòng đại diện tại Việt Nam của các tổ chức quốc tế về di cư và tỵ nạn theo sự uỷ quyền của Cục trưởng Cục Lãnh sự;

- Xử lý các hồ sơ xin thôi quốc tịch, xin nhập quốc tịch và xin trở lại quốc tịch Việt Nam do các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài chuyển về;

- Cấp bản sao từ sổ gốc các giấy tờ hộ tịch đã được đăng ký tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

đ. Phòng Chứng nhận-Hợp pháp hoá lãnh sự:

- Thực hiện việc hợp pháp hoá và chứng nhận lãnh sự các giấy tờ, tài liệu của Việt Nam để sử dụng ở nước ngoài và các giấy tờ, tài liệu của nước ngoài để sử dụng ở Việt Nam.

- Thực hiện xác minh giấy tờ theo yêu cầu của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và cơ quan đại diện nước ngoài ở Việt Nam.

1.2 Phòng Lãnh sự thuộc Sở Ngoại vụ thành phố Hồ Chí Minh

Phòng Lãnh sự thuộc Sở Ngoại vụ thành phố Hồ Chí Minh có nhiệm vụ thực hiện một số chức năng lãnh sự sau đây tại thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam (từ tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng trở vào):

- Giúp Lãnh đạo Sở chỉ đạo thực hiện công tác lãnh sự;

- Quản lý lãnh sự đối với các hoạt động của Cơ quan lãnh sự, Cơ quan đại diện của các tổ chức quốc tế nước ngoài đóng tại thành phố; phối hợp thực hiện việc quản lý người nước ngoài, cơ quan nước ngoài; phối hợp giải quyết các yêu cầu của người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong phạm vi quyền hạn của mình.

- Giúp đỡ các cơ quan chức năng của Việt Nam khi thực hiện việc quan hệ, hợp tác với nước ngoài có liên quan đến công tác lãnh sự;

- Cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ cho công dân Việt Nam là cán bộ, viên chức Nhà nước đi công tác nước ngoài; cấp thị thực cho người nước ngoài thuộc diện được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao, lãnh sự;

- Thực hiện việc hợp pháp hoá và chứng nhận lãnh sự đối với các giấy tờ, tài liệu của Việt Nam và của nước ngoài; xử lý các vấn đề về dân sự (hôn nhân, tài sản, thừa kế, lao động, quốc tịch...) và hình sự (trục xuất, vi phạm pháp luật, ...) có liên quan đến cá nhân, tổ chức nước ngoài.

Địa chỉ Phòng Lãnh sự: Số 6 Alexandre de Rhodes- Quận 1

Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Điện thoại: (848) 8224224

Fax: (848) 8251436; (848) 8297785

2. Các cơ quan ở nước ngoài

2.1. Các cơ quan của Việt Nam thực hiện chức năng lãnh sự ở nước ngoàiBao gồm: Cơ quan đại diện ngoại giao, Cơ quan lãnh sự và các Cơ quan khác được uỷ quyền thực hiện chức năng lãnh sự ở nước ngoài (gọi tắt là các cơ quan đại diện Việt Nam).DANH SÁCH CÁC CƠ QUAN ĐAI DIỆN VIỆT NAM THỰC HIỆN CHỨC NĂNG LÃNH SỰ Ở NƯỚC NGOÀI

(Tính đến 31/10/2004, có 74 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài được thực hiện chức năng lãnh sự và 3 cơ quan lãnh sự danh dự thực hiện chức năng lãnh sự hạn chế)

Khu vực
   

Đại sứ quán (56)
   

Tổng Lãnh sự quán, Lãnh sự quán và cơ quan có tên gọi khác   (18)
   

LSQ do Lãnh sự danh dự đứng đầu  (3)

Châu Á
   

Ấn Độ, Băng-la-đét, Bru-nây, Cam-pu-chia, Cô-oét, Hàn Quốc, In-đô-nê-xi-a, I-rắc, I-ran, Lào, Ma-lai-xi-a, Mi-an-ma, Mông Cổ, Nhật Bản, Phi-lip-pin, Xin-ga-po,Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Triều Tiên, Trung Quốc. (20)
   

* 12 Tổng Lãnh sự quán tại:

- Hồng Kông, Quảng Châu, Côn Minh và Nam Ninh (Trung Quốc)

- Paksé,Savanakhet, Luang Prabang (Lào)

- Bát-tam-bang, Sihanouk Ville (Căm-pu-chia)

- Osaka (Nhật Bản), Mumbai (Ấn độ), Dubai (Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất), Khòn kèn (Thái Lan)

* Văn phòng Kinh tế Văn hoá Việt Nam tại Đài Bắc (Đài Loan)
   

- Kimhae (Hàn Quốc)

Châu Âu
   

Anh, Áo, Nga, Ba Lan, Bê-la-rút, Bỉ, Bun-ga-ri, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Hung-ga-ri, I-ta-li-a, Pháp, Ru-ma-ni, Séc, Tây Ban Nha, Thuỵ Điển, Thuỵ Sỹ, U-crai-na, U-zơ-bê-kis-tan. (20)
   

* Tổng Lãnh sự quán tại Vladivostoc (Nga)

* Lãnh sự quán tại Geneva (Thuỵ sỹ)
   

- Hamburg (Đức)

- Anvert (Bỉ)

Châu Phi
   

Ai Cập, An-giê-ri, An-gô-la, Li-bi, Nam Phi, Tan-da-ni-a (6)
   

 
   

 

Châu Đại dương
   

Niu-di-lân, Ô-xtơ-rây-li-a.(2)
   

Tổng Lãnh sự quán tại Sydney (Ô-xtơ-rây-li-a);
   

 

2.2. Chức năng lãnh sự của các cơ quan đại diện Việt Nam:

Quản lý, thống kê công dân và tiến hành việc đăng ký công dân Việt Nam trong khu vực lãnh sự;

Bảo hộ pháp lý và đại diện cho công dân và pháp nhân Việt Nam trong khu vực lãnh sự;

Giúp đỡ và bảo hộ công dân trong trường hợp họ bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam, chấp hành hình phạt tù hay bị hạn chế tự do dưới bất kỳ hình thức nào;

Cấp các loại hộ chiếu cho công dân Việt Nam và cấp thị thực cho người nước ngoài;

Tiến hành việc đăng ký hộ tịch (đăng ký kết hôn, đăng ký khai sinh, cấp giấy chứng tử, đăng ký việc nuôi con nuôi, .v.v..);

Thực hiện việc công chứng, hợp pháp hoá và chứng nhận lãnh sự;

Thực hiện các công việc về thừa kế có liên quan đến công dân Việt Nam;

Thực hiện các công việc về quốc tịch (tham gia vào việc giải quyết các thủ tục xin nhập, xin thôi, xin trở lại quốc tịch Việt Nam, tước quốc tịch Việt Nam; Cấp một số giấy tờ liên quan đến quốc tịch Việt Nam.v.v.);

Thực hiện chức năng lãnh sự liên quan đến tàu biển, tàu bay và các phương tiện giao thông vận tải khác (xác nhận kháng nghị hàng hải; xử lý trường hợp tàu thuyền và ngư dân Việt Nam bị bắt, mất tích ở vùng biển nước ngoài; tham gia thủ tục cấp phép cho tàu biển, tàu bay của Việt Nam và của nước ngoài .v.v.);

Giáo dục công dân tinh thần yêu nước, ý thức tôn trọng pháp luật Việt Nam và pháp luật sở tại; ủng hộ các hoạt động văn hoá, giáo dục của công dân; vận động để giúp đỡ công dân khi gặp khó khăn;

Thực hiện chức năng lãnh sự đối với việc phòng dịch và bảo vệ thực vật.

2.3. Cơ cấu tổ chức:

Một số cơ quan đại diện có phòng lãnh sự; các cơ quan khác có bộ phận lãnh sự.

Người đứng đầu cơ quan đại diện (Đại sứ, Tổng Lãnh sự) chịu trách nhiệm trước Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Ngoại giao về mọi hoạt động của cơ quan, trong đó có công tác lãnh sự và có thể uỷ quyền cho trưởng phòng lãnh sự hoặc một viên chức ngoại giao thực hiện một số chức năng lãnh sự.

Theo www.mofa.gov.vn (WEBSITE của BỘ NGOẠI GIAO Việt Nam)