Vận tải là hoạt động di chuyển một đối tượng như hàng hóa, hành khách từ một địa điểm này đến một địa điểm khác. Có thể bạn không để ý, nhưng việc
vận chuyển hàng hóa, con người, diễn ra hàng ngày, hàng giờ xung quanh ta.
Vai trò của vận tải
Hoạt động vận tải gắn liền và có vai trò thiết yếu với cuộc sống con người. Hàng ngày bạn và tôi di chuyển bằng xe máy, ô tô, hay máy bay. Hàng hóa tiêu dùng tại các chợ hoặc siêu thị được vận chuyển bằng đường biển, đường bộ. Nguyên vật liệu sản xuất chở từ vùng nguyên liệu đến nơi sản xuất bằng ô tô, tàu hỏa, tàu biển…
Vận tải đóng một vai trò trọng yếu của quá trình phân phối và lưu thông. Nếu nền kinh tế là một cơ thể sống, trong đó hệ thống giao thông là các huyết mạch thì vận chuyển là quá trình đưa các chất dinh dưỡng đến nuôi các tế bào của cơ thể sống đó.
Cuộc sống văn minh hiện đại sẽ gần như biến mất, vì không thể vận chuyển nguyên nhiên vật liệu, sản phẩm, con người đi xa được: không điện, không nước máy, không điện thoại, không truyền hình… Như thế chẳng phải thời hoang sơ là gì.
Tầm quan trọng của
vận tải hàng hóa khá rõ ràng, mặc dù đây không phải là lĩnh vực “hot”. Thậm chí đó là một ngành lao động khá cực nhọc. Như người đi tàu biển, hoặc lái xe đường dài….
Các phương thức vận tảiĐường bộ: phổ biến nhất, hàng ngày xung quanh chúng ta: hàng hóa, hành khách, vật liệu, đồ gia dụng… Có thể nói vận tải bộ là không thể thiếu với cuộc sống hàng ngày.
Đường sắt: chưa thực sự phát triển ở Việt Nam. Vận tải đường sắt cả hành khách lẫn hàng hóa, cũng sẽ rất thuận lợi, nếu đầu tư đúng mức.
Đường thủy: chiếm gần 80% lượng hàng chuyên chở, thích hợp với những hàng hóa khối lượng lớn, hàng rời (hàng xá), giá trị đơn vị không cao, không cần vận chuyển gấp.
Đường hàng không: thích hợp với những mặt hàng giá trị cao, khối lượng không lớn, thời gian vận chuyển cần nhanh chóng, với cự ly xa. Loại hình này ở Việt Nam chưa phát triển mạnh ở nội địa: chủ yếu bưu kiện và thư tín. Nhưng với quốc tế, thì vận chuyển hàng air cũng là một lĩnh vực sôi động, hấp dẫn với các công ty dịch vụ vận chuyển.
Đường ống: rất đặc thù, chỉ phù hợp với những loại hàng đặc biệt như khí hóa lỏng, dầu lửa … Phục vụ cho đối tượng đặc biệt như các công ty đa quốc gia, hoặc công ty Nhà nước lớn.
Trong mỗi phương thức lại có thể chia nhỏ thành các hình thức khác nhau. Chẳng hạn vận tải biển gồm vận tải container, hàng rời,...Để phục vụ nhu cầu của sản xuất kinh doanh, các phương thức vận tải cũng có thể được kết hợp với nhau một cách đồng bộ, xuyên suốt, hiệu quả tạo thành một dịch vụ có tên là vận tải đa phương thức. Theo đó, hàng hóa chỉ cần qua một
công ty vận tải, được vận chuyển qua nhiều phương thức, nhiều vùng lãnh thổ, đến điểm đích.