Khi giá xăng tăng, giá thực phẩm cũng tăng, thì các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn cũng bị cuốn vào vòng xoáy chưa biết tìm lối ra. Nhiều doanh nghiệp vài tháng qua đã nghiến răng chịu lỗ vì đã ký hợp đồng đón khách từ nhiều tháng trước.
Chưa nói đến việc cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài, các doanh nghiệp Việt Nam đang phải cạnh tranh lẫn nhau nhau. Giá vận chuyển, giá dịch vụ ăn uống khi điều chỉnh sẽ khiến giá tour tại Việt Nam vốn đã cao so với các nước trong khu vực lại càng cao hơn.

Từ câu chuyện mớ rau

Từ 2 tháng nay, người phụ trách nhu yếu phẩm của khách sạn Việt Bắc (Hàng Than, Hà Nội) phải dậy từ 4 giờ sáng để đi chợ đầu mối Long Biên tìm mua rau, hoa, quả và những đồ dùng cần thiết. Đi chợ loay hoay mãi mà sự lựa chọn cũng chỉ ở mức tạm hài lòng bởi khẩu phần ăn đã được qui định. Cách đi chợ như thế chỉ để giảm bớt phần nào chi phí chứ chưa thể tránh lỗ được. Ông Phạm Ngọc Lãng, Phó Giám đốc khách sạn Việt Bắc cho biết: “Hàng khô, thịt, hải sản… có thể vào Metro mua, giá cũng tăng nhưng vẫn rẻ nhiều so với bên ngoài. Tuy nhiên, gạo và rau, hoa quả thì vẫn phải mua ở ngoài. Những thứ này ngoài siêu thị đã tăng từ 20% đến 30%. Rau quả thì từ tết đã tăng gần chục lần. Trong khi đó, khách hàng của chúng tôi chủ yếu là các công ty du lịch với các đoàn khách lớn, giá cả đã ký cả năm nay nên không thể tăng được. Bên cạnh đó, các đoàn gửi khách chủ yếu là khách châu Á, giá tour đã thấp nên suất ăn họ đặt chỉ 50.000 60.000đ/ suất. Những doanh nghiệp lớn chủ yếu khách châu Âu, họ quan tâm đến chất lượng dịch vụ, giá cả là thứ yếu. Còn với khách châu Á, giá cả là điều họ luôn quan tâm. Những doanh nghiệp nhỏ như chúng tôi đang gặp khó khăn hơn những khách sạn 4, 5 sao”.

Các khách sạn lớn đều ký hợp đồng với các công ty cung ứng thực phẩm, các siêu thị lớn. Bởi vậy, giá một suất ăn trong khách sạn 4 – 5 sao có điều chỉnh lên một chút thì cũng chẳng ảnh hưởng mấy so với các khách sạn nhỏ, khách vẫn có thể chấp nhận được.

Với việc giá tiêu dùng tăng như hiện nay, nhiều khách sạn nhỏ đang phải chấp nhận lỗ hàng ngày để giữ khách. Họ cho biết chỉ cầm cự được khoảng 1 tháng nữa là hết sức chịu đựng. Hợp đồng đã ký với khách hàng rất khó thay đổi. Nhiều khách sạn nhỏ đã thông báo cho các đối tác để điều chỉnh trong thời gian tới, tuy nhiên, các doanh nghiệp lữ hành cũng đang gặp khó khăn vì nhiều tour đã ký từ trước khi giá tiêu dùng tăng. Đối với các khách lẻ đi du lịch theo kiểu “balô” thì suất ăn đã bị đẩy lên từ trước tết. Tại phố Mã Mây, một suất cơm bụi cho khách lèo tèo vài miếng thịt, một chút rau có giá từ 25.000đ – 35.000đ, tăng khoảng 30% so với trước kia. Nhiều khách du lịch “balô” phải chấp nhận vì chỗ nào cũng tăng giá, kể cả vào khách sạn nhỏ. Nhiều chủ khách sạn nhỏ cho biết nếu không làm như thế thì không có cách nào bù lỗ. Trong cảnh tăng giá như hiện nay, chỉ những khách sạn nhỏ ở phố cổ Hà Nội là ít chịu ảnh hưởng vì họ chỉ đơn thuần cung cấp dịch vụ lưu trú.

Đến chuyện tát nước theo mưa

Khi giá xăng tăng, các doanh nghiệp vận chuyển nói chung và vận chuyển khách du lịch nói riêng đều tăng giá để giảm chi phí. Các công ty lữ hành buộc phải chấp nhận điều này vì khó ký hợp đồng với các doanh nghiệp này như với các khách sạn được, nhất là với những công ty vận chuyển có số lượng xe lớn, xe có chất lượng cao.

Ông Trần Tất Chủng, Giám đốc Trung tâm điều hành hướng dẫn du lịch (Công ty cổ phần Du lịch đường sắt Hà Nội), cho biết: “Giá xăng, dầu tăng, các doanh nghiệp vận chuyển yêu cầu các đối tác phải ký hợp đồng theo giá mới. Chúng tôi chấp nhận điều đó, tuy nhiên mức giá họ đưa ra lại quá phi lý. Lẽ ra, họ điều chỉnh lại giá để bù lỗ so với giá cũ, thì họ lại lợi dụng việc đó để tăng quá đà. Chúng tôi đã thử nhẩm tính và thấy giá họ đưa ra đang cao hơn mức để bù cho việc tăng giá xăng. Việc này gây thiệt hại cho các doanh nghiệp du lịch rất lớn. Các khách sạn cũng đòi tăng giá, vận chuyển cũng tăng giá, việc giá tour cao lên là không thể tránh khỏi.”

Khi được hỏi, các doanh nghiệp lữ hành đều kêu trời vì lỗ. Những tour mới ký hợp đồng thì có thể điều đình với khách. Những tour ký trước mấy tháng thì đành chấp nhận. Theo các công ty du lịch, chi phí trong một tour du lịch chủ yếu là tiền phòng khách sạn, tiền ăn và vận chuyển. Giá phòng khách sạn ở Việt Nam hiện đang cao hơn các nước trong khu vực, vé máy bay cũng đắt hơn, giá xe thì đã tăng, các khách sạn rục rịch tăng giá dịch vụ ăn uống… những yếu tố này đang đẩy các doanh nghiệp lữ hành phải đối mặt với một bài toán khó. Trong cơn bão giá này, giám đốc khách sạn và những người điều hành tour luôn đau đầu nhất. Ăn ở đâu, ngủ chỗ nào, đi xe gì để vừa đảm bảo chất lượng, vừa giảm được chi phí luôn được đặt lên hàng đầu.

Qua thực tế cho thấy: các đơn vị kinh doanh lữ hành du lịch ở Việt Nam, kinh doanh với sự manh mún đang khiến các doanh nghiệp mỗi khi có biến động thị trường luôn rơi vào thế bị động. Hiện nay, giá một tour du lịch đi Thái Lan, Singapore đang rẻ hơn nhiều so với tour nội địa. Khách trong nước đang có nhiều nhu cầu tham gia các chương trình đó cho dù ngay tại Việt Nam họ chưa khám phá hết các danh thắng đẹp của đất nước. Các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam cũng thích tổ chức các tour đó vì một tour đi nước ngoài ít phức tạp hơn tổ chức một chương trình du lịch trong nước khi mà giá cả, dịch vụ các nước đó lại tốt hơn. Ngoại tệ đang chảy ra nước ngoài, lợi nhuận chảy vào túi các doanh nghiệp du lịch nước ngoài, các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam thu được chẳng đáng là bao, đây là bài toán thực sự cần có nhiều lời giải


(Huy An - Bao Du lich)