Cá Ngần là loài cá gì?
Đây là loài cá nổi tiếng sinh sống ở vùng nước trong của sông Đà. Loài cá mềm như bún và trong như thủy tinh này thường được người dân Hà Thành biết đến với rất nhiều món ngon. Tuy nhiên, vì cá chỉ xuất hiện một mùa duy nhất vào khoảng tháng 4 – 5 hàng năm nên mọi người thường tranh thủ tìm mua.
Cá ngần mới chỉ xuất hiện ở đoạn sông Đà chảy qua Lai Châu, Điện Biên vài năm gần đây, sau khi sông Đà nắn dòng làm thủy điện. Trước đó, loại cá này chủ yếu sống ở vùng Sơn La, Hòa Bình và cũng chưa được biết đến nhiều. Những con cá bé xíu, con dài nhất cũng chỉ bằng ngón tay út, con nhỏ thì trông như sợi bún. Thân chúng trắng muốt như thủy tinh, chỉ điểm một vệt đen duy nhất là mắt. Cá ngần sông Đà chỉ xuất hiện duy nhất một mùa trong năm nên những người sành ăn tại thành phố kháo nhau “tranh thủ ăn kẻo tiếc”.
Cá Ngần sông Đà mùa nào có?
Cá ngần đầu tháng tư bao giờ cũng là đợt ngon và béo nhất. Bởi chúng vừa trải qua một mùa Đông dài nhịn đói nên khi trời nắng trở lại, chúng sẽ đi thành đàn kiếm ăn bù. Thức ăn của loài cá này chỉ là vi tảo, phù du trôi nổi, đã tạo nên thân hình con cá một màu trắng ngần. Ngoài ra, loài cá này chỉ sống được trong tự nhiên, nơi vùng nước sạch chứ không thể nuôi nhốt như các loài cá khác.

Mùa này, cá bơi thành từng đàn như cá mương. Đánh bắt rất khó vì thấy động là chúng rẽ nước, tản ra mất tăm, khi yên ả mới tụ thành đàn bơi lội. Phải là người có kinh nghiệm sông nước mới có thể đánh bắt, mỗi lần đơm lưới cũng được dăm ba cân. Thời gian đầu hè – thời điểm nước hồ chuyển màu hoa mơ, chúng thường bơi ngược dòng nước để đẻ trứng. Bà con dân tộc Mường, Thái… nói rằng cá ngần vị ngọt mát có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, xua tan mệt nhọc…

Cá ngầnsống ở vùng nước sạch sông Đà, cá sống tự nhiên chứ không phải là cá nuôi nên thịt đảm bảo sạch. Dù đắt nhưng nhiều người vẫn không tiếc tiền mua về để thưởng thức loại cá chỉ xuất hiện một lần trong năm.