Tàu cũ kỹ, nóng nực, ồn ào, nhồi nhét khách, dơ bẩn, thường xuyên bị chết máy, va chạm... là những cảnh tượng mà hành khách cho rằng khiến họ ngao ngán, lo sợ khi đi tàu cánh ngầm TP HCM - Vũng Tàu.


Đã vài ngày trôi qua nhưng khi nhắc tới giây phút tàu Grennlines 9 chết máy và đâm vào phao tiêu, nhiều hành khách và anh Duy Anh vẫn thấy sợ hãi. "Ngoài sự hoảng loạn chúng tôi còn gặp phải thái độ thờ ơ với tính mạng hành khách của Greenlies. Nhân viên tàu đã không gọi cứu hộ dù chúng tôi đã đề nghị và trong khi không thể cập cảng...", anh Duy bức xúc nói.

13h30 chiều 26/7, tàu cánh ngầm Greenlines 9 (thuộc Công ty cổ phần Dòng Sông Xanh) chở gần trăm khách từ Vũng Tàu về TP HCM. Khi đến khu vực sông Lòng Tàu (TP HCM) thì tàu chết máy. Đang trôi tự do trên sông, tàu va mạnh vào cọc tiêu và bị nghiêng sang một bên khiến hành khách hốt hoảng, nhiều trẻ em đã khóc thét.

Thấy khoang cuối của tàu bị nước tràn vào, khói đen từ buồng máy bốc lên nghi ngút, nhiều hành khách yêu cầu nhân viên trên tàu gọi cứu hộ, song họ cho biết "mọi chuyện vẫn đang trong tầm kiểm soát". Tuy nhiên vì thấy bất an, các hành khách đã chủ động gọi cảnh sát cứu hộ. Sau đó tàu cập bến Bạch Đằng (quận 1, TP HCM) an toàn trong thở phào nhẹ nhõm của hành khách.

Đây không phải lần đầu tiên hành khách đi tàu Greenlines đối mặt với sự cố. Trước đó, chiều 15/8/2012, trên đường từ TP HCM đi Vũng Tàu, đến khu vực Bãi Trước (TP Vũng Tàu), tàu cánh ngầm Greenlines B3 bất ngờ bị sóng đánh vỡ kính ở khoang trước. Nước biển tràn vào tàu làm 70 hành khách hoảng loạn. Do sóng to trùm lên thân tàu nên mọi người rất hoang mang, lo lắng. Tất cả hành khách ở khoang trước đều ướt sũng quần áo, hành lý... Trong tình thế nguy cấp nhiều người tìm áo phao để mặc nhưng do nhà tàu cột quá kỹ phía dưới gầm ghế nên phải khó khăn lắm họ mới lôi được ra. Hôm đó, phải rất lâu sau đó mới có tàu ra ứng cứu.

Kinh hoàng hơn là cú đâm giữa hai tàu cánh ngầm khiến 8 hành khách bị thương phải nhập viện chiều 25/11/2009. Khi đó, tàu Greenlines 10 chở 37 hành khách, trong đó có 3 người nước ngoài, khởi hành từ TP HCM đi Vũng Tàu. Khi vừa qua cầu Phú Mỹ, đến khúc cua ngoặt (quận 7), tàu này bất ngờ đâm vào tàu của hãng Petro Express 2 có 128 chỗ, chạy ngược lại.

Cú đâm cực mạnh làm một số cửa kính của hai tàu bung ra, mạn phải của tàu Greenlines 10 bị hư hỏng. Trong khi nhiều hành hách bị thương nằm la liệt thì những người còn lại nhốn nháo tìm cách thoát thân. 8 hành khách bị thương đều đi trên tàu Greenlines. Tàu Petro Express 2 bị móp ở phần mũi.

Hay vụ tai nạn xảy ra nửa năm trước đó, ngày 8/4/2009, tàu cánh ngầm Greenlines 11 chở 79 hành khách cùng với 5 thủy thủ đoàn xuất phát từ bến Vũng Tàu lúc 5h chiều. Khi đến đoạn sông Sài Gòn, đối diện Cảng Bến Nghé và cách bến Bạch Đằng khoảng 2 km, tàu đang chạy với tốc độ khoảng 53km/h thì bị va vào phao tàu biển số 23 làm khu vực dưới hầm tàu bị rách. Nước sông tràn vào các khoang một mét khiến hành khách hoảng loạn. Thuyền trưởng Nguyễn Đình Đức đã chủ động tấp tàu vào gần bờ và ra tín hiệu ứng cứu. Cảnh sát giao thông đường thủy, công an, Bộ đội Biên phòng dùng 3 ghe cứu hộ kịp thời áp sát tàu để chuyển vào cảng Bến Nghé.


Tham gia kinh doanh vận tải tàu cánh ngầm TP HCM - Vũng Tàu và ngược lại hiện có 3 hãng: Vina Express, Greenlines và Petro Express với hơn 20 chiếc tàu hoạt động. Hầu hết tàu được khai thác trên tuyến này đều là tàu cũ, nhập từ Nga và các nước Đông Âu. Trong đó có tàu đã trên 20 năm sử dụng. Tàu già nua, vỏ cũ kỹ, xuống cấp nên không tránh khỏi tình trạng hư hỏng, chết máy trong quá trình vận chuyển hành khách.

"Tôi là người thường xuyên đi tuyến TP HCM – Vũng Tàu bằng tàu cánh ngầm 4 năm nay. Cơ sở vật chất không tương xứng với giá 250 nghìn đồng mỗi lượt. Nóng nực, ồn ào, dơ bẩn, đã vậy còn nhồi nhét khách khi cho họ ngồi ghế xếp, có khi ngồi trên sân tàu", anh Trần Dũng (ngụ quận 3, TP HCM) phản ánh.

Theo thống kê của Cảng vụ hàng hải Vũng Tàu, từ năm 2007 đến nay năm nào cũng xảy ra sự cố với tàu cánh ngầm. Trong đó, năm 2012 đã có 6 vụ va chạm, chết máy, hỏng giữa hải trình. Hãng tàu gây ra sự cố nhiều nhất là Greenlines. Tàu cánh ngầm của hãng Vina Express cũng đã gây tai nạn làm chết một ngư dân vào tháng 9/2011.

Trao đổi với VnExpress.net, ông Lê Văn Chiến, Giám đốc cảng vụ hàng hải Vũng Tàu cũng nhìn nhận thực trạng tàu cánh ngầm mất an toàn rất đáng báo động và đã gây hoang mang, lo sợ cho nhiều hành khách. "Bản thân tôi cũng một lần bị trễ chuyến đi Pháp do khi đi tàu cánh ngầm bị chết máy giữa đường. Chúng tôi thường xuyên kiểm tra về áo phao, số lượng hành khách, thiết bị chữa cháy... Còn chất lượng máy móc của tàu do đơn vị đăng kiểm quản lý", ông Chiến cho biết.

Theo ông Chiến, nguy hiểm nhất là hành khách đi tàu vào các chuyến tối. Bởi hơn 20 tàu cánh ngầm đang hoạt động trên tuyến này đều chưa trang bị ra-đa. Lái tàu phải quan sát bằng mắt thường. "Cảng vụ cũng đề nghị các hãng phải trang bị ra-đa cho tàu, song họ bảo phía đơn vị đăng kiểm chưa yêu cầu nên chúng tôi không thể xử phạt", ông Chiến cho hay.

Ông Lê Huy Thảo, Tổng giám đốc Greenlines cũng nhìn nhận các tàu cánh ngầm công ty mua đều là hàng đã qua sử dụng nhưng được thay vỏ, máy mới và được kiểm định đầy đủ. Các sự cố chết máy trên sông đều do con người chạy sai quy định đường thủy gây ra. Tuy nhiên, ông Thảo cam kết trong thời gian tới công ty sẽ đầu tư mới hàng loạt tàu cao tốc chở khách thay thế cho 10 chiếc hiện nay.

Đại diện Chi cục đăng kiểm 6 (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cho rằng những tàu này tuy cũ nhưng đã được các doanh nghiệp thay máy mới, lớp tôn vỏ cũng được hoán cải và đã được đăng kiểm đạt yêu cầu về kỹ thuật trước khi đưa vào sử dụng. Trong thời gian qua, ngành đăng kiểm đã rút ngắn thời gian kiểm định bắt buộc xuống còn 6 tháng, thay vì một năm như trước.

Để hạn chế các sự cố của tàu cánh ngầm trên tuyến TP HCM - Vũng Tàu, mới đây, Sở Giao thông Vận tải TP HCM kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải không cho tăng thêm số lượng tàu cánh ngầm có tuổi thọ trên 10 năm hoạt động trên tuyến này. Trong khi đó, Bộ này cũng lấy ý kiến các doanh nghiệp về quy định niên hạn sử dụng đối với tàu cao tốc chở khách với tuổi thọ không quá 25 năm tính từ năm đóng tàu.