🌺BẢN ĐỒ GỐM VIỆT NAM🌺
Nếu ai hỏi bạn yêu gốm đến vậy
Cũng đơn giản : là đất Mẹ yêu thương
Từ Quảng Ninh- Móng Cái địa đầu
Dòng sứ đẹp chi li từng hoạ tiết
Chẳng thua kém sứ đời Minh nước bạn
Gốm Vạn Ninh cùng tên gọi Sứ này
Qua miền quan họ nghe em hát "Người ơi... "
Gốm Phù Lãng, nét khắc chìm sinh động
Gốm thắm đỏ sắc màu đẹp đẽ
Sáng tạo hoa văn là nét đặc trưng
"Sứ Móng Cái, Vại Hương Canh "
Vĩnh Phúc đó đồi cọ xanh che mát
Đến dòng gốm không cần men làm áo
Lửa luyện tôi men tự sinh ra
Gốm Thổ Hà vùng Bắc Giang mận chín
Đắp,nặn hình hài tạo tác thật vô song
Miền sơn cước Sơn La vẫy gọi
Gốm Mường Chanh xưa lắm một thời
Lò làm sâu, lá dẻ hun men
Màu đen xám khó lẫn dòng gốm khác
Đồng bào Thái tài hoa lụa gốm
Theo lịch sử
hơn 4.000 năm trước
Nền Văn hoá Hoà Bình, Bắc sơn
Đến Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun
Qua di khảo Cổ Loa (Hà Nội)
Đại Lai, Luy Lâu, Đương Xá (Bắc Ninh)
Thanh Lãng, Đồng Đậu, Lũng Hoà (Vĩnh Phúc)
Gốm xưa xứ Thanh- Tam Thọ lừng danh
Giai đoạn này lớp men phủ gốm
Đã ghi nhận Thế kỷ 1-3
Ghi dấu ấn văn hoá người Việt
Hoa văn trên gốm đến lạ kỳ
Qua Ninh Bình món sơn dương núi đá
Cùng ngắm cùng say gốm Bồ Bát cao sang
Cốt trắng tinh như ngà như ngọc
Khéo bàn tay vẽ, men phủ công phu
Thổ Hà, Bồ Bát sao mà yêu đến vậy
Gốc khởi sinh dòng gốm Bát Tràng
Thủ đô yêu dấu trọn vẹn niềm tin yêu
Dòng Bát Tràng ngày càng hưng thịnh
Gốm nơi đây đa dạng hình hài
Nét đắp nổi khác riêng Phù Lãng
Hơi thở quê hương qua từng nét vẽ
Say lòng người, đi khắp bốn phương
Xuôi hướng đông, mẹ Âu Cơ về Biển
Vùng Hải Dương gốm Chu Đậu ra đời
Men Tam Thái tạo trên từng bảo vật
Gốm lưu truyền rạng rỡ khắp năm châu.
Quê hương 5 tấn - nơi tự hào lúa trĩu
Chiếu Hới, bún bung, gỏi nhệch đậm đà
Gốm Hồng Quang hoạ tiết rất riêng
Tuy ngắn ngũi mà lại khó phai mờ
Ghé xứ Thanh- gốm Lò Chum một thuở
Nghệ nhân Thổ Hà từng đến sống nơi đây
Nét tương đồng vết in từng hoạ tiết
Gốm và men hướng vọng cố hương
Về xứ Nghệ đậm nghĩa tình sau trước
Í ới bát chè xanh vang giữa những trưa hè
Đất quê em những món chân quê
Gốm Trù Sơn cá mè kho làng Vũ Đại
Hò dô ta hò thăm quê hương mẹ Suốt
Đất anh kiệt vị tướng lòng dân
Đèo Ngang hùng vĩ thơ bà Huyện còn mãi
Gốm Mỹ Cương, Quảng Bình quê ta đó
Thêm phát tích Bàu Tró gốm xa xưa
Hoa văn dấu thừng, văn chải, văn khắc
Theo chân chúa Nguyễn khai hoang vùng Thuận Quảng
Gốm Phước Tích- Thuận Hoá đất cố đô
Kiểu dáng độc một thời vua ngự
Cảnh làng quê yên ả sông Ô Lâu
Đất thần kinh còn thêm dòng gốm đẹp
Gốm Cung Đình: Long Thọ- Vân Cù
Thanh, Hoàng Lưu ly: hai màu chủ đạo
Thống Phong, đôn, chậu... Vua Ngự, Vua Ban
Kinh thành Huế - nơi hội tụ dòng gốm đẹp
Mấy trăm năm vẫn lưu giữ vẹn nguyên
Vùng Quảng Nam với sâm cùng hương quế
Đất địa linh, nhân kiệt anh tài
Gốm Thanh Hà màu đất đỏ thắm miền trung
Nay học hỏi thêm nước men rực rỡ
Về Quảng Ngãi một dòng gốm vang danh
Đã say đắm bao nhiêu nhà sưu tập
Gốm Châu Ổ hai màu Cam Lục
Một dòng men đặc hữu nơi đây
Gốm Mỹ Thiện cũng là Châu Ổ
Tên Xưa Nay yêu lắm làng quê
Lại thêm tạo tác cao tay
Thật xứng đáng suy tôn dòng gốm Việt
Qua Bình Định thăm gốm Gò Sành
Nơi di khảo chôn vùi dòng gốm đẹp
Gốm Chăm hiện nét rõ ràng
Triều đại Tây Sơn còn lưu hình in vết
Về xứ Nẫu ghé Ô Loan chiều xuống
Cảnh hoàng hôn níu những bước chân đi
Gốm nơi đây thật tuyệt đẹp đến mê người
Dòng Quảng Đức men nước màu đa sắc
Chạm khắc nét,dáng xảo tinh
Cốt đất xanh, đi cùng màu hoàng thổ
Nung vỏ sò đầm độc đáo
Tuyệt nhiên chưa thấy cốt trắng cao lanh
Ngắm xa xa những dãi cát vàng
Đất Bình Thuận nắng khô từng cơn gió
Người nơi đây ngày đêm cần mẫn
Gốm Bàu Trúc tuổi cả ngàn năm
Kiểu đa dạng màu xam xám rất riêng
Nét hoa văn Mẹ Thiên Y ngưỡng vọng
Ghé Khánh Hoà hương trầm, tổ yến
Gốm Lư Cấm cốt Vĩnh Thạnh một thời
Hai thế kỷ đi cùng non nước
Tam sắc phong quá đỗi tự hào
Theo con gió, theo con nước
Về miền Nam đất trù phú thênh thang
Cù Lao Phố - dấu tích xưa
Gốm Biên Hoà mở mang thời hội nhập
Nét Tây phương hoà phương Đông
Đông nam bộ có thêm dòng gốm đẹp
Lái Thiêu quyến rũ xưa, nay
Kế thừa gốm Cây Mai- Đề Ngạn
Sài gòn xưa- gốm nước Nam
Nhớ ông cha mang gương đi mở cõi
Vùng này dân dã hiền hoà
Men ngũ sắc cốt vàng đanh xốp
Nước thời gian khó phôi pha
Bút tự ghi Gia Định Thành Thông Chí
Cùng chuyến xe về miền Tây sông nước.
Sông Mang Thít đất đỏ Vĩnh Long
Gốm tươi thắm không men màu như lụa
Dòng phù sa trù phú đất Chín Rồng
Khắp nước ta thờ Đấng Mẹ, đức Cha
Qua An Giang ghé thăm Bà Chúa Xứ
Mắm vùng đây thử miếng tấm tắc khen
Gốm nơi này Óc Eo - nền văn hoá
Chẳng thua chi Cốt gốm đen Nhật Bản
Trầm tích lắm đọng chẳng có được nơi nào
Gốm Đen Mỹ Hoà đồng ruộng luá mênh mông
Đã hình thành theo dòng lịch sử
Gốm Khơ Me mộc mạc đặc trưng
Bàn tay người thổi hồn vào đất
Đất mẹ cho con no ấm ngàn đời
Yêu gốm- Tình người hồn đất
Lưu giữ ngàn đời nét văn hoa mai sau
Nếu ai hỏi sao yêu gốm đến vậy...
T.P.Q
Nguồn: FB
Tống Phước Quang