Ra biển câu mực nháy đê, chú ơi. Đi chuyến nha, an toàn, thú vị mà chỉ ở đây mới có!.
Buổi tối, Cửa Lò (Nghệ An) thật sự lung linh dưới ánh đèn. Cách bờ chừng nửa cây số, đèn măng sông tỏa ra từ các mủng câu tạo thành một vệt sáng li ti nhấp nhô trải dài khắp mặt biển. Rảo bước dọc bờ biển dài hóng gió bất chợt có người mời chào:Ra biển câu mực nháy đê, chú ơi. Đi chuyến nha, an toàn, thú vị mà chỉ ở đây mới có!. Nghe có vẻ hấp dẫn, tôi bước xuống mủng câu mực.
Câu mực nháy trên biển
(http://giadinh.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2010/08/12/caumuc1.jpg)
Chuẩn bị cho chuyến câu mực. Ảnh: T.L
[/I]
Chủ mủng dáng người khổ hạnh, trạc ngoài 30 tuổi, đẩy mủng qua những con sóng đầu tiên, rồi khi nước đã đến đầu gối, anh mới nhảy lên. Chiếc mủng có đường kính khoảng 2m khó khăn đè những đợt sóng liên tục để tiến ra biển. Phải mất 20 phút mủng mới ra đến nơi câu. Xung quanh, khá đông những mủng đã thả neo ung dung ngồi câu mực.
Sau khi neo mủng cẩn thận, chủ mủng vặn to đèn măng sông, rồi lôi dưới gầm ghế ra 2 chiếc cần câu mực và những mảng lưới có độ dài khác nhau. Đưa cho tôi một chiếc cần tre, buộc ở đầu cần chiếc B52 (tên gọi loại câu mực) đã được mắc sẵn, sợi dây cước nối với cần tre dài chừng sải tay, chủ mủng giới thiệu: Có nhiều cách câu mực lắm. Câu lưỡi cũng được, giăng lưới cũng được. Nói đoạn, anh buông cần đánh vút một cái ra xa, chiếc B52 đã chìm nghỉm dưới mặt nước, thỉnh thoảng lại giật nhẹ một cái. Tôi chăm chú làm theo.
Chủ mủng tên Hùng, người ở xã Nghi Ân, huyện Nghi Lộc, cả gia đình sống nhờ vào nghề chài lưới. Ngày trước, Hùng đi những chuyến đánh bắt xa bờ dài ngày. Hiện nay, du lịch (http://fiditour.com/) ở Cửa Lò ngày một phát triển, anh sắm chiếc mủng làm ăn, phục vụ khách du lịch (http://fiditour.com/). Vừa nhàn, tránh được cảnh lênh đênh sông nước dài ngày. Mỗi tối chỉ cần 3 - 4 lượt khách đi câu mực giải trí là có khi bằng làm cả ngày, Hùng nói.
Nhà anh đông anh em, cả trẻ lẫn già mỗi người một thuyền mủng, kiếm sống mùa du lịch (http://fiditour.com/). Trong nghề lái mủng câu mực nháy 5 năm nay, Hùng đã thông thạo hết các luồng lạch bờ biển này. Đầu mùa, không có sức mà phục vụ khách, nhưng từ cái hôm sóng cuốn chết 2 người tắm biển, người ta ít đi hơn. Mực Cửa Lò thì ngon phải biết, biển Cửa Lò cũng đẹp nhưng hung dữ lắm.
Ánh đèn phả xuống mặt nước một khoảng nhỏ bằng cái mâm, dưới mặt nước trong xanh, một đàn mực ống khoảng hơn chục con bơi dập dìu. Hùng nhanh nhẹn khoát tay chèo tiếp cận. Biết ngay mà, trở trời mực ra cả đàn. Chú lần đầu đi câu rứa là gặp may đấy, Hùng hí hửng. Anh vừa kéo lưỡi câu về phía thuyền, giục tôi lấy vợt rồi chao xuống mặt nước.
(http://giadinh.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2010/08/12/caumuc2.jpg)
Một mủng chuẩn bị đón khách.
[/I]
Mẻ đầu tiên, 3 chú mực bằng nửa bàn tay đã nằm trong chậu. Để tôi không phải chờ món mực tươi nướng thú vị, Hùng bỏ tay chèo, bơm pittong của đèn làm cho chiếc bóng sáng rực lên. Chọn con mực to nhất, Hùng đặt lên đỉnh đèn. Tiếng mực cháy xèo xèo, thơm lừng, lớp da bên ngoài phồng lên, nổ tanh tách. Chốc lát, chú mực chuyển sang màu vàng ruộm mùi thơm đến khó cưỡng lại.
Hùng mời: Thưởng thức đi, chỉ mực ở đây mới ngon thế này thôi đấy. Nóng hôi hổi... Gần một giờ đồng hồ ra khơi, chúng tôi đã vớt được gần 1kg. Nhìn thấy thành quả làm việc đã kha khá, tôi gợi ý Hùng trở vào bờ. Hùng đồng ý nhổ neo liền. Chiếc thuyền mủng lại tròng trành trôi trở về phía đất liền.
Đã hơn 10h đêm, thuyền vào bờ cũng nhiều nhưng những đợt khách đi câu muộn cũng nhiều không kém. Đầu hôm, giá 100.000 đồng/tiếng câu. Câu được bao nhiêu mực khách lấy. Đến khuya thì giá 150.000 đồng/ tiếng, vì phục vụ giờ đấy chỉ những chủ mủng chịu khó, còn không người ta nghỉ cả. Tuy nhiên, giá cả nhiều khi cũng theo sự thỏa thuận, có những mủng chở tới 5 - 6 khách phải lấy nhiều tiền hơn, Hùng nói.
Câu mực dê
(http://giadinh.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2010/08/12/caumuc3.jpg)
Những mủng câu mực nằm sằn sàng ở mép biển.
[/I]
Trời về khuya, biển trở nên êm dịu hơn. Nơi mấp mé sóng biển chạm bờ cát, một dãy thuyền mủng xếp hàng đang chờ khách ra biển câu mực. Tôi lững thững theo dọc bờ biển về phía Cửa Hội, nơi đoạn cuối sông Lam hòa mình vào biển lớn. Một thanh niên tóc xanh tóc vàng, vè vè gạ gẫm: Bắt gái ra câu mực không? Làm tý cho vui.
Gã choai choai này là dân mồi chài ăn hoa hồng chuyên bám bờ biển đoạn vắng vắng quán xá trực ở mủng để cò cưa mời khách tham gia cái thú tiêu khiển có vẻ là lạ này. Tôi tỏ vẻ bất ngờ khi biết cái trò mới này, thanh niên nọ liền cười khẩy: Ôi ông anh, đến đây mà không thưởng thức món này thì quả thật ân hận cả đời. Đêm hôm, sóng nước dập dềnh, có người vui vẻ không sướng hơn chui vào nhà nghỉ à.
Thấy tôi có vẻ tò mò, tay cò liền chạy ngược về phía quán nháy chủ mủng xuống làm giá, còn hắn mất hút trong màn đêm tìm thợ câu. Chủ mủng chạy ra nói: Yên tâm sẽ có em trẻ đẹp phục vụ các anh. Cánh cò mồi này rất biết gọi người làm vừa lòng khách. Chắc chắn nó sẽ tìm được các em xuất sắc để kiếm dăm chục tiền công, không bao giờ nó chịu về suông. Cỡ nào giá ấy, trung bình 150.000 đồng; Da trắng, chân dài dài chút 200.000 đồng. Tiền mủng 50.000 đồng/giờ. Hay, mới, lạ, lại rẻ như bèo và an toàn tuyệt đối.
Lại ra biển lần nữa. Trên mủng có tôi, ông chèo mủng và một cô gái trẻ tự giới thiệu tên Lan Anh mà gã cò mồi vừa dẫn đến. Đó là cái mủng bề ngang rộng chừng 2m, sâu 0,7m, có 2 chiếc giường tre nhỏ được buộc sát nhau và định vị chặt.
Trong lòng mủng cũng trang bị cần câu, lưới và các đồ dùng câu mực. Cũng như những lần vượt sóng ra câu mực, chủ mủng phải toát mồ hôi mới ra được đến nơi an toàn. Ra đến điểm sóng lặng, cách bờ biển khoảng 500m, mặt biển êm ru tựa mặt hồ, chủ mủng hạ neo rồi nhanh chóng biến sang mủng hoa tiêu đã neo sẵn cạnh đó để lại cô gái với khách.
Xung quanh không đếm hết được những ngọn đèn lúc tỏ lúc mờ ẩn hiện trong màn đêm và sóng nước mênh mông. Bất giác, cô gái đưa tay vặn nhỏ ngọn đèn, thả giọng nhà nghề: Giờ thì tha hồ mà câu mực nhé!. Cô gái này không phải dân bản địa, mà ở huyện vùng cao Quế Phong dạt xuống biển làm ăn. Cô cho biết, rất nhiều những cô gái trẻ như mình, học hết cấp 3, không đi đâu được, rủ nhau theo đường dây làm phận gái gọi kiếm tiền.
Lan Anh cho biết, đối với khách du lịch (http://fiditour.com/) thì bóc bánh trả tiền kiểu này có vẻ mới lạ và thú vị, nhưng với dân ở đây thì không còn lạ lẫm gì nữa. Riêng Lan Anh đã bám biển Cửa Lò được 3 mùa hè rồi. Mỗi đêm có khoảng bao nhiêu mủng đi câu mực kiểu này?, tôi hỏi. Lan Anh bảo: Tất cả những ngọn đèn ở trên mặt nước. Trừ một số đèn của thuyền hoa tiêu.
Về khuya trời tĩnh mịch, trăng tuy khuyết nhưng cũng đủ sáng để tôi nhận ra những con mủng hối hả vào ra như con thoi. Bước ra khỏi mủng, tôi rảo bước men theo bờ biển về khuya càng đông khách hơn. Cửa Lò đêm không ngủ.
Thúy Quang
[/B]
Là cái cảm giác hào sảng được lênh đênh trên biển, trên chiếc mủng bé tẹo teo, cùng với ánh đèn vàng ấm ấp của chiếc đèn măng xông với mặt thảm là ánh bạc được dát bởi ánh trăng lung linh.
Cửa Lò (Nghệ An) hẳn đã là một địa danh đã quá quen thuộc với những khách du lịch nhưng có một điều rất thú vị không phải ai đi đến đó đều biết, đó là câu mực đêm.
Chỉ cách thành phố Hà Nội tầm 300 km, sau một giấc ngủ đêm trên ôtô, bạn đã có thể về đến một bãi biển xinh đẹp để có thể tận hưởng những cảm giác như thế. Còn nếu bạn là người yêu thích mạo hiểm, hẳn gắn những chuyến đi của mình trên những chiếc xe hai bánh thì bạn có thể đi từ sáng sớm, đến tối là đã có mặt ở biển để cảm nhận không khí mát lành ấy.
Biển Cửa Lò, những con sóng to nhỏ cứ vô tình vỗ vào bờ đến khắc khoải. Biển vẫn xanh và nước thì vẫn cứ trong. Đi trước biển đón những cơn gió, lang thang để cho những vết chân trần in trên mặt cát mịn.
Khi cái không khí khô và nóng đến ngột ngạt từ đất liền thổi ra biển nhường chỗ cho làn gió mát rượi từ biển thổi vào thì cũng là lúc màn đêm nhẹ nhàng buông xuống mảnh đất nơi đây. Nhẹ nhàng, khoan khoái cả vùng đất nơi đây vươn mình đón những làn gió tươi mới, không gian tĩnh lặng và yên bình. Có lẽ cũng vì vậy mà đi trước biển đêm lòng người bao giờ cũng dịu lại.
Thiên nhiên có lẽ cũng không quá hà khắc với nơi này. Bởi bù lại cái không khí khô với gió Lào, cảnh sắc nơi đây cũng có thể làm say đắm bao người yêu biển.
(http://vnexpress.net/Files/Subject/3B/A1/F5/39/10.jpg)
Chiếc mủng đi câu mực. Ảnh: Đỗ Quang Trung.
Tôi lang thang suốt ngày trời dưới cái nắng chói chang của một tỉnh miền Trung. Cái nắng nơi ấy đã làm da tôi đen sạm và cái không khí khô khiến mũi tôi sụt sùi. Sau một ngày trên quãng đường dài, quay trở lại biển cũng là lúc trăng vừa mới nhô lên. Ngỡ ngàng, tôi không biết mình tỉnh hay mơ. Mặt trăng sao mà đỏ rực đến thế, hay bây giờ đã là bình minh. Khi mà lý trí thắng được cảm xúc thì tôi mới cho phép trả lời với mình rằng trăng ở đây là thế.
Cứ như thế, tôi mơ màng nhìn trăng dần lên cao, rồi bất chợt lại nhận ra trăng đang trở lại cái màu bàng bạc mà tôi vẫn thường thấy. Ánh trăng khi đó lại trải mình dài trên biển như một dài lụa mềm lấp lánh. Xa xa, tôi lại thấy những đốm sáng vàng lững lờ trên biển, dải sáng dài ấy làm tôi nhớ đến những chiếc đèn l*ng treo dọc theo những căn nhà trên phố cổ. Đẹp đến lạ thường! Đến khi hỏi ra tôi mới biết, đó là những chiếc mủng mà người dân nơi đây dùng đi câu mực.
Câu mực trên một chiếc mủng mà đường kính có vẻn vẹn một sải tay. Khi hỏi những người dân quanh đó thì có thể thuê những người câu mực chở mình ra để câu cùng họ. Mỗi chiếc mủng như vậy có thể chở đến 6 người kể cả người cầm lái. Người dân ở đây điều khiển chiếc mủng chỉ duy nhất một mái chèo, cứ thế họ lênh đênh mãi ngoài xa.
Và rồi, chúng tôi thuê một chiếc mủng và bắt đầu cho “cuộc hành trình” nhỏ theo chân họ. Những con sóng vẫn cứ dập dềnh khiến chiếc mủng cứ thế lên xuống theo mỗi đợt thủy triều, người chèo lái bước xuống kéo chiếc mủng ra xa bờ thêm tý nữa. Ngoài xa, những cơn sóng đã nhẹ dần, người chèo lái bước lên chiếc mủng và bắt đầu dùng những động tác khéo léo đưa chúng tôi đi. Trăng đã lên cao, ánh trăng phản chiếu lên “tấm gương” rộng một màu bàng bạc. Chúng tôi cứ lênh đênh mãi theo cái dải bàng bạc ấy.
Khi đã khá xa bờ, người lái chiếc mủng bắt đầu thả chiếc neo nhỏ xuống và bắt đầu cho việc câu mực. Chú cũng nói, đêm sáng trăng như này sẽ câu được ít mực hơn. Tôi hỏi tại sao thì chú bảo câu được mực là nhờ chiếc đèn măng xông này để thu hút bọn chúng đến. Sáng trăng như thế sẽ làm lũ mực tản ra. Rồi chú bắt đầu kéo cho chiếc đèn sáng dần lên, tôi hồi hộp vì chỉ lát nữa thôi là tôi sẽ có thể câu được những chú mực đầu tiên ngay trên chiếc mủng này, ngay giữa đại dương mênh mông.
Câu mực không cần dùng mồi, chỉ là chiếc cần ngắn với chiếc lưỡi lục. Tiến về bên sát với chiếc đèn, ánh đèn hắt lên mặt biển một màu vàng ấm áp. Chú đưa tôi chiếc cần và chỉ cho tôi cách để làm sao có thể câu được mực. Đầu tiên, tung lưỡi câu ra xa rồi dần dần giật giật chiếc lưỡi lên, trong lúc đó phải thu dây lại. Sau vài lần như thế, tôi bỗng thấy con gì trắng trắng nổi lên mặt biển, tôi hét lên “có phải con mực kia không chú?”. Chú nói đúng rồi, rồi dùng chiếc vợt vớt chúng lên và cho vào chiếc xô.
Những chú mực này chỉ to hơn đốt ngón tay cái một tẹo, tôi băn khoăn hỏi vậy những con mực to mà ta vẫn thường ăn thì câu ở đâu. Hóa ra, những chú mực ấy được bắt ở xa bờ với thuyền và lưới còn câu mực ở gần bờ thế này chỉ là những con mực với kích cỡ như vậy. Thuyền cứ dập dềnh và những chiếc lưỡi câu cứ thả xuống rồi kéo lên hy vọng với một xô sẽ đầy ắp mực. Bỗng dưng tôi nghe ở xa xa có tiếng hát vọng lại từ một chiếc mủng khác, tiếng hát ấy hào sảng tan ra giữa trời. Tôi quay lại nhìn về phía ánh trăng và cất cao tiếng hát…
Chú đưa chúng tôi quay về sau hơn nửa tiếng lênh trên cùng sóng nước. Chỉ với hơn mười chú mực con trong chiếc xô cùng một đêm sáng trăng, tôi cứ luyến tiếc mãi và cố tận hưởng những phút cuối cùng trên chiếc mủng giữa đại dương mênh mông. Ánh đèn ấm ấp, đêm trăng huyền ảo, cảnh những chú mực nổi lên mặt biển theo chiếc lưỡi câu và tiếng hát hào sảng đã làm tôi mê đắm.
Tôi cứ miên man mãi đến khi cập bờ lúc nào chẳng hay, chia tay chú tôi vẫn không quên lưu lại tấm hình kỷ niệm. Rồi chú lại đem những chú mực tươi đó bán cho những nhà hàng gần đó và tiếp tục quay trở ra biển với “hành khách” mới…
Sẽ thật không trọn vẹn nếu bạn đi ra biển mà không lênh đênh trong đêm để có thể tận hưởng cái cảm giác tuyệt vời ấy. Cái cảm giác mình thật nhỏ bé giữa biển cả bao la, cái cảm giác được ôm cả mặt trăng vào lòng. Yên bình và đẹp đến diệu kỳ.
Đỗ Quang Trung