Từng là điều hành tour, hướng dẫn viên du lịch cho khách nước ngoài (Inbound) tại thị Trấn Sapa trong những năm đầu bước chân vào ngành du lịch, thị trấn phố núi nhỏ này để lại cho bản thân tôi cùng các anh em Hướng Dẫn Viên vô vàn cảm xúcNgày đó, Sapa hoang sơ và đẹp như một cô gái mới lớn ngây thơ. Những bản làng chưa hề có tư tưởng làm du lịch, đồng bào người dân tộc vẫn còn giữ nghề đi rừng, đi nương, ngày rảnh thì sản xuất đồ thổ cẩm, làm bạc, đi bắt cá suối. Cảnh vật Sapa ngày ấy nên thơ, vì nó chưa bị ảnh hưởng bởi cơ sở vật chất, nhà hàng, khách sạn cao tầng. Khách du lịch từng săm đắm những cung đường trekking Ỷ Linh Hồ- Lao Chải- Tả Van, phần đông chọn ngủ lại với đồng bào người Dzao, người Dzáy để sáng hôm sau tiếp tục đi bộ thăm bản làng Giàng Ta Chải- Sử Pán
Những người trẻ tuổi thì sẵn sàng chuẩn bị đồ đạc để chinh phục Fanxipan theo cung Trạm Tôn, cung Sín Chải ( Nơi 1 trekker người Anh thiệt mạng) hay nguy hiểm nhưng phiêu lưu nhất vẫn là cung đường từ cuối bản Cát Cát, nơi tôi và các anh chị HDV đã từng bị lũ quét, rơi hết cả thức ăn, Khách hàng tuy có nguy hiểm nhưng ai cũng cảm thấy hài lòng sau chuyến đi vì những cố gắng của HDV và porter
Thế rồi, Sapa đổi mới, như cô gái có tiền học đòi tô son điểm phấn, vui chơi quên lỗi vềCáp treo Fansipan xây lên, đỉnh Fanxipan bị quây lại, và loại hình tour du lịch chinh phục đỉnh Fansipan phải đặt dấu chấm hết. Thời gian khách nước ngoài ngồi lại cùng HDV bên lán Việt Hùng, cùng mổ lợn uống rượu ăn tối hát ca đã kết thúc. Khách sạn, nhà cao tầng, nhà hàng xây lên, Sapa bị phủ lên một vẻ đẹp mang tên công nghiệp
Sapa ngày càng thương mại hóa, và du khách nước ngoài đến vùng đất này ngày càng thưa dần. Họ hào hứng đến Sapa để chiêm ngưỡng cảnh ruộng bậc thang, cảnh thác nước, được đắm mình trong không khí se lạnh bao nhiêu, thì thất vọng bấy nhiêu. Vượt qua muôn trùng cây số, transit mấy chặng bay để đến Hà Nội, rồi một chuyến tàu đêm mới đến được Sapa, và cuối cùng khách nước ngoài nhận được một Sapa đầy bụi, những khu du lịch nhân tạo, người bán hàng chèo kéo. Mới đây blog Family Globetrotters đã liệt Sapa vào điểm gây thất vọng
Du lịch, đến tận cùng là trải nghiệm văn hóa, món ăn, không khí, khung cảnh- chứ không phải trải nghiệm cơ sở vật chất hiện đại. Nhất là khi cơ sở vật chất hiện đại đó phá đi cảnh đẹp tự nhiên