Bánh gai Tứ Trụ xứ Thanh



Bánh gai Tứ Trụ hay bánh làng Mía là đặc sản nổi tiếng xứ Thanh với vị thơm ngon đặc biệt.

Làng nghề sản xuất bánh gai ở làng Mía, xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hoá, nằm cách TP Thanh Hoá 45 km về phía tây; cách khu di tích lịch sử Lam Kinh không bao xa.

Đúng ra phải gọi bánh gai làng Mía mới đúng tên gọi xuất xứ. Nhưng vì bánh làm ra được bày bán ở phố Tứ Trụ - trước năm 1945 thuộc tổng Diên Hào (nay thuộc xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân) là "quê hương của nhiều vị khai quốc công thần triều Lê-vùng đất có chợ Đường nổi tiếng nên khách mua thường gọi là bánh gai Tứ Trụ, lâu rồi thành quen. Hiện nay, làng Mía có vài trăm hộ làm bánh gai.

Tác giả Phạm Tấn - một trong nhóm ba tác giả cuốn Địa chí huyện Thọ Xuân viết:" Về bánh gai thì có rất nhiều làng quê trong tỉnh, trong nước làm nhưng để có được bánh gai như ở Tứ Trụ thì chưa hẳn đã có nơi nào bằng. Đây là thứ bánh chủ yếu để cúng tiến trong các ngày lễ hội ở đình làng, nhất là trong các kỳ lễ "hăm mốt Lê Lai, hăm hai Lê Lợi" ở khu điện miếu Lam Kinh. Mỗi lần về nơi cội nguồn, du khách và người gần xa chẳng bao giờ quên mua thứ đặc sản nổi tiếng này".

Còn theo ông Nguyễn Đăng Tâm, 80 tuổi, người làng Mía (xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hoá), chủ của gia đình có bốn đời làm bánh gai, cho biết, nghề làm bánh gai ở đây được du nhập từ cố đô Huế, cách nay hơn 120 năm. Làng Mía thời Lý có tên gọi là làng Yên Hà, huyện Lôi Dương (tên cũ của Thọ Xuân). Đất làng là nơi sinh ra bà Ngô Thị Ngọc Dao - vợ của vua Lê Thái Tông, mẫu thân của vua Lê Thánh Tông. Thời gian này, làng đổi tên là Thịnh Mỹ. Làng Mía là tên gọi sau này.

Làng có ông Nguyễn Văn Xiển, cử nhân đỗ đầu khoa, làm quan coi giữ kho tiền (thời vua Hàm Nghi) và con rể là ông Ngô Đình Chí, đỗ phó bảng, từng làm tri huyện ở Thạch Thành (Thanh Hoá), Quảng Trạch(Quảng Bình). Chính bà Ngô Thị Phẩm, con gái ông Ngô Đình Chí là người đã học hỏi, du nhập nghề làm bánh gai từ Huế về truyền cho dân làng Mía.

Cầm bánh gai Tứ Trụ trên tay, chưa bóc lá, du khách đã nhận ra hương vị đặc trưng của thứ đặc sản này. Bóc dần lớp lá chuối khô mềm, phần vỏ bánh có màu đen ánh, lấm chấm hạt vừng. Nhấm một miếng nhỏ thấy vị ngòn ngọt của mật mía, dẻo dính của nếp, quyện mùi thơm của đậu xanh, cùi dừa, dầu chuối, thỉnh thoảng nhằn mấy hạt vừng bùi bùi…thật là thú vị.

Hầu hết nguyên liệu làm bánh có sẵn ở địa phương. Lá chuối khô gói bánh được đi mua gom quanh vùng về bán cho các hộ làm bánh. Chỉ có lá gai là phải đi thật xa và phải mua với số lượng lớn để bảo đảm có đủ dùng quanh năm.

Cách làm bánh gai khá công phu. Việc đầu tiên là phải chuẩn bị đủ nguyên liệu và sơ chế. Lá chuối khô mua về phải làm sạch. Lạt giang chẻ mỏng đem nhuộm đỏ để làm dây buộc. Lá gai rửa sạch đem luộc, để ráo nước rồi giã thật nhuyễn. Gạo nếp cho vào nước đãi sạch, giã nhỏ, đem rây lấy bột thật mịn rồi trộn với lá gai đã giã nhuyễn cùng một ít mật mía, tạo thành thứ bột dẻo có mầu đen. Đậu xanh ngâm đãi sạch vỏ; nấu chín, gia giảm đường đủ ngọt và ít dầu chuối, giã nhuyễn. Cùi dừa thái mỏng hoặc nạo. Vừng rang vàng, đãi sạch vỏ. Muốn cho bánh thật ngon, nhân cho thêm ít thịt nạc và hành nướng. Ngoài ra, người ta còn cho thêm vào bánh một ít dầu có tác dụng nhuận tràng.

Sau khi đã xử lý nguyên phụ liệu thì nắm bột, dàn mỏng, đều, cho nhân vào, gói lại thật kín lại thành hình vuông. Cuối cùng, lót lá gai đồ bánh như đồ xôi. Mùa hè, bánh có thể để được 1 tuần, mùa đông để độ mươi ngày. Nếu làm thủ công, mỗi hộ mỗi ngày chỉ làm được vài trăm bánh. Nay có máy móc trợ lực, hộ gia đình anh Lê Hữu Lâm và chị Nguyễn Thị Thắm (con gái ông Nguyễn Đăng Tâm) mỗi ngày có thể làm tới 2.000 đến 2.500 chiếc đưa xuống TP Thanh Hoá và xuất bán cho các tỉnh phía nam, tận TP Hồ Chí Minh.

Nguyên liệu làm bánh gai Tứ Trụ dân dã, hầu hết dễ kiếm, duy chỉ có lá gai thì ít địa phương mới có. Cách làm bánh tuy có phần công phu nhưng không phải khó lắm. Cái khó là tỷ lệ gia giảm nguyên phụ liệu, thời gian đồ bánh…Đó là bí quyết công nghệ chỉ có các nghệ nhân làm bánh gai ở làng Mía nắm giữ hàng trăm năm nay.


<Theo: Nhân dân>

Một số đặc sản - ẩm thực còn lạ với du khách

Từ lúc còn nhỏ, hễ gần đến Tết Trung thu tôi đã nghe cả nhà bàn tán món lươn bung củ chuối. Lươn đánh bẫy ở ao trước nhà, củ chuối đào ngoài vườn. Những con lươn to bằng ngón chân cái, da vàng ươm, óng mượt, phải trông quen mới thấy đẹp, hấp dẫn. Ông nội tôi bảo: "Rằm tháng tám, ta làm món lươn bung với củ chuối". Củ chuối phải là chuối hột mới ngon. Chọn đào củ chuối hột non, cây cao trên dưới một mét, gốc to phình. Củ thái nhỏ miếng, ngâm nước lã khoảng một giờ cho ra hết vị chát.

MẮM TÉP HÀ TIÊN

Mắm tép Hà Yên là một đặc sản quý và độc đáo ở vùng chiêm trũng xứ Thanh, nổi tiếng nhất là hai làng Ðình Trung và Yên Xá thuộc xã Hà Yên, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Từ xa xưa đã có câu Giò nạc Yên Xá, nước mắm Ðình Trung.
Làng Ðình Trung là một làng Việt cổ, nằm ven sông Hoạt, chuyên làm nghề mắm tép. Công việc làm mắm tép đòi hỏi phải theo mùa, khi tép ngon, béo. Hằng năm cứ đến vụ cày bừa đông (tháng 11 và 12 âm lịch) cả làng ra đồng đánh tép. Dụng cụ đánh bắt tép có nhiều loại, nhưng phổ biến nhất vẫn là cái riu - một dụng cụ đan bằng tre, nứa hình con tôm cong ngược, được đẩy trong nước đánh rất tiện. Chỗ nào nhiều rong rẻ và rong trơn thì mới nhiều tép ngon.
Dân làng Ðình Trung chỉ chọn loại tép riu làm nguyên liệu chế biến nước mắm, còn tép gạo tuy to và nạc hơn nhưng khi làm mắm không ngon. Tép riu đánh về nhặt sạch rong rêu và cá tạp, để cho thật ráo nước. Cứ mười bát tép là bốn bát muối, hai bát gạo rang giã nhỏ (thính) trộn đều, cho vào chum, chĩnh hoặc vại tùy theo số lượng tép, đổ nước vừa xăm xắp, rồi đậy kín. Mắm tép để càng lâu càng ngon, nhưng nhanh nhất cũng phải sáu tháng trở lên.
Khi nấu nước mắm, người ta cho mắm tép vào một túi vải, rồi vắt kiệt lấy nước cốt cho vào nồi nấu lên, khi đun vừa lửa, nếu muốn mắm đặc thì đun lâu hơn. Nước mắm thơm ngon cũng là một bí quyết, trong khi nấu những người dân ở đây còn cho đậu xanh rang vàng, giã nhỏ đun sôi một lúc. Khi nấu giữ độ lửa sao cho khi rót ra, mắm có ánh vàng, sóng sánh như mật o­ng.
Trước đây nước mắm tép Ðình Trung được tiến vua. Xưa kia mỗi lần làm nước mắm tiến vua thì các chức sắc trong làng phải cử người đến tận khe Gia Giã, làng Cổ Ðam (vùng Bỉm Sơn bây giờ) để đánh riêng một loại tép quý, loại tép riu nhỏ, có mầu trong xanh, muối lên mầu đỏ trông thật ngon mắt. Khi nấu nước mắm cũng phải chọn người nấu giỏi nhất vùng. Ðồ dùng để muối tép gọi là ton (giỏ) hình tròn to và đều nhau, để vào trong vại hoặc chum. Miệng của ton vừa bằng ngang miệng vại, chum, rồi mới cho tép trộn thính, muối được đổ chung quanh ton. Trong thời gian muối, nước cốt của mắm ngấm sang cái ton, đến khi mắm đủ độ chín thì dùng gáo bằng nứa, múc nước cốt đã ngấm đó, rồi theo bí quyết riêng nấu nước mắm.

LƯƠN BUNG CỦ CHUỐI

Từ lúc còn nhỏ, hễ gần đến Tết Trung thu tôi đã nghe cả nhà bàn tán món lươn bung củ chuối. Lươn đánh bẫy ở ao trước nhà, củ chuối đào ngoài vườn. Những con lươn to bằng ngón chân cái, da vàng ươm, óng mượt, phải trông quen mới thấy đẹp, hấp dẫn. Ông nội tôi bảo: "Rằm tháng tám, ta làm món lươn bung với củ chuối". Củ chuối phải là chuối hột mới ngon. Chọn đào củ chuối hột non, cây cao trên dưới một mét, gốc to phình. Củ thái nhỏ miếng, ngâm nước lã khoảng một giờ cho ra hết vị chát.

Dùng tro bếp tuốt nhớt trên mình lươn, lấy lá chuối khô tuốt thêm lần nữa cho thật sạch, mổ bụng, bỏ ruột, vứt đuôi, rồi dần cho mềm, chặt ra từng khúc ngắn độ đốt ngón tay. Củ chuối ngâm vớt ra bóp mẻ cùng với lươn, thêm gia vị, vỏ quýt, mắm tôm, hành, ớt, đợi một lúc cho ngấm rồi bắc lên bếp đun. Nếu thấy ít nước thì khi lươn, chuối sôi, cho thêm một ít nước sôi. Đun nhỏ lửa vừa đủ nước sôi sình sịch. Không trộn, đảo để lươn không bị nát. Vì nấu món này cần thời gian lâu để củ chuối và lươn mềm nhừ nên người Thanh Hóa gọi là "bung", đậy kín vung. Chất tanh béo của lươn vàng hòa với chất chát hơi hơi của củ chuối hột, cộng thêm chất chua của mẻ, thơm, cay của vỏ quýt, ớt, chất ngọt của mắm tôm... tạo thành thứ hương vị đặc biệt bốc lên ngào ngạt. Lúc này mới tra thêm mắm muối cho vừa miệng và bỏ vào một ít lá lốt thái nhỏ. Quê tôi có câu:
... Cá rô quyện với nồi rang
Còn như củ chuối, lươn vàng quyện nhau...

Chỉ dịp rằm tháng tám, quê tôi mới nấu món lươn vàng củ chuối hột, trước hết vì tháng tám mưa nhiều, củ chuối non mềm, ít nhựa, lươn mát nước kiếm được nhiều mồi nên béo. Củ chuối hột non, đào lên dùng ngay, để lâu bị khô và tích nhựa. Lươn to vàng mới ngon, lươn đen, nhỏ kém ngon. Món này không cúng Tết Trung thu, chỉ để ăn. Buổi tối, trải chiếu ngoài sân, ăn cỗ tết trông trăng rằm. Các cụ thời xưa cẩn thận đánh mâm đồng sáng quắc như gương để soi mặt trăng, nhìn cho rõ. Bên mâm cỗ, kẻ nhắm nhót, người đưa cay, đợi trăng lên cao để xem trăng tỏ hay mờ, trăng tròn hay náu mà tính chuyện làm ăn. Do đó, Tết Trung thu là lễ tết quan hệ tới mùa màng nhà nông. Cỗ cúng thông thường có thịt, cá, xôi, bánh trái. Còn món nhắm rượu để ngồi lâu khề khà không gì bằng củ chuối bung lươn.

Còn món lươn, dược học ngày nay đã công nhận nó là một vị thuốc bổ. Theo kinh nghiệm cổ truyền, lươn có tác dụng bổ âm mạnh. Các cụ xưa giải thích vì lươn kiếm ăn dưới bùn nước, ở trong hang hốc. Lươn nấu củ chuối để trung hòa cái âm tính vốn rất mạnh của nó với dương tính chuối củ thành một món ăn, thích hợp với mọi người. Các cụ còn nói: lươn thích trăng sáng; những đêm sáng trăng, lươn hay rong chơi đây đó, nên Tết Trung thu cần lươn giúp cho trăng to, vì "tỏ trăng rằm thì được lúa chiêm".

Ngày nay quê tôi, tuy chưa phổ biến cũng đã du nhập món "lẩu lươn": lươn, rất nhiều lươn om với chuối xanh bổ dọc hoặc cà... Nhưng dầu sao, bao người vẫn không hề quên hương vị đặc biệt của nồi lươn vàng bung củ chuối hột. Mỗi khi đến tiết trung thu, tôi lại nhắc câu ví hát dân gian thuở xưa của mẹ tôi dạy:
Đương cơn binh địa ba đào
Ai đem củ chuối mà ngào với lươn!

BÁNH ĐÚC SỐT

Bánh đúc là thứ quà dân dã, rất quen thuộc với mọi người từ làng quê đến thành thị. Nhưng riêng bánh đúc sốt thì chỉ có ở thành phố Thanh Hoá, đặc sản của làng Bào Giang, làng Cốc thuộc phường Lam Sơn.

Gọi là bánh đúc sốt bởi vì món này phải ăn nóng. Nguyên liệu gồm bột tẻ, nước vôi trong, rau cải giã tươi, lọc bỏ hết bã, lấy nước, muối. Cả mấy thành phần trên hoà trộn với nhau. Và một nguyên liệu quan trọng nữa là đậu xanh nấu chín, đánh cho nát tơi, lúc nào ăn thì mới xúc đậu rải đều lên bát bánh.
Khi nấu bánh chỉ đun lửa riu riu, vừa nấu vừa dùng đũa cả cỡ lớn đánh không ngơi tay. Nồi bánh nhấc xuống được ủ kín giữa ổ rơm hoặc giữa bì gai, đay quấn chung quanh trong chiếc thúng cái. Có khách ăn, bánh múc ra khói toả trùm miệng bát, nóng hôi hổi, màu bánh lại xanh như ngọc thạch do màu nước rau cải tạo nên. Đặc biệt là hương vị bánh đúc sốt thì vô cùng hấp dẫn. Thoảng nhẹ một mùi thơm ngầy ngậy béo; ấy chính là sự hoà hợp của mùi bột gạo, vôi và rau cải (cải bẹ). Đã thế lại thêm hương vị thơm bùi của đậu xanh nữa.

CÁ MÈ SÔNG MỰC

Xứ Thanh có nhiều đặc sản như nem chua, chả tôm, bánh gai Tứ Trụ, chè lam Phủ Quảng… Nhưng nếu không kể đến cá mè sông Mực quả là thiếu sót. Sông Mực nằm trong vùng sông hồ mênh mông thuộc Vườn Quốc gia Bến Én, huyện Như Thanh, Thanh Hóa. Do đặc thù sinh thái phong phú, nguồn thức ăn cho cá mè dư dôi nên cá mè béo mẫm, ngầy ngậy, to con, có con nặng đến vài ba yến.

Các món ăn cá mè được chế biến cũng rất đa dạng như: nấu lẩu, nấu om, rán… nhưng tuyệt vời nhất lại có chút hoang dã là thưởng thức cá mè luộc chín kèm theo các gia vị: khế chua, rau thơm, ớt, chuối xanh, lộc sung, giá sống…
Các thứ trên đem cuốn lại bằng bánh đa nem. Cái béo ngầy ngậy của thịt cá mè luộc hoà hợp với vị chát của lộc sung, chuối xanh, vị chua của khế, vị ngọt của giá sông, hương dịu của rau thơm. Cuốn xong, đem chấm với bát nước mắm đặc sản xứ Thanh có đủ gia vị: tỏi, ớt, chanh, đường thì ngon tuyệt, dậy mùi, ăn một lại muốn ăn hai. Người ta dùng bánh đa nem cuốn-cá mè với các loại rau ghém kể trên rồi chấm vào bát nước mắm đặc sản của xứ Thanh có đủ gia vị ớt, chanh, tỏi, đường.

Sau khi thỏa thích du ngoạn thăm thú Vườn Quốc gia Bến Én, chỉ mất 5-10 phút chuẩn bị là du khách đã có ngay một món ăn ngon. Cái béo ngậy nóng hổi của cá kèm với vị chát ngọt của lộc sung, chuối xanh, vị chua của khế, hương thơm dịu của rau thơm sẽ để lại cho du khách ấn tượng khó quên.Những ai đã từng một lần đến Vườn Quốc gia Bến Én, đừng quên thưởng thức các món ăn đặc sản đậm nét dân dã từ cá mè sông Mực.

RẠM RANG

Ngay từ ngày còn bé xíu khi bố đi công tác ở nước ngoài , mẹ gửi chyp về quê với ông bà nội ...vào mùa gặt đứa cháu lũn cũn lúc nào cũng theo bà đi mót lúa ..cuối mùa khi nước bắt đầu lấp xấp để cày ải thì mọi người thường rủ nhau đi bắt rạm..con rạm cũng gần giống như con cua ..nếu không biết thì có thể nhầm lẫn giữa con cua và con rạm ... nhưng con rạm có màu vàng hơn và cái mai cũng mỏng hơn con cua .

Ram bắt về có rất nhiều cách chế biến nhưng hai cách chế biến phổ thông nhất là nấu canh và rang với mẻ ...nhưng trước khi làm món rạm rang hay nấu canh thì bà bao giờ cũng bắt một con đẹp nhất buộc cọng rơm để cho cô cháu chơi ..

Con rạm rửa sạch hết bùn đất ..nếu làm món canh rạm thì tách mai và thân ra , giã nhuyễn phần thân với một chút muối sau đó lọc lấy nước , ra ngoài vườn hái một mớ rau tập tàng vào rửa sạch thái nhỏ , bắc nồi nước rạm lên bếp , khi nồi nước sôi thì vớt phần thịt ra cho đỡ bị xác sau đó cho rau vào , nêm gia vị và tiếp tục cho thịt rạm vào ...bắc ra đậy vung lại một chút cho rau chín ..như vậy canh sẽ chín và thịt rạm không bị xác .Còn với món rạm rang thì chọn con rạm mới lột vỏ , vặt hết chân và càng cho vào niều đất .Lấy một chút mẻ và nghệ hoà lẫn lọc lấy một ít nước .Bắc nồi rạm lên bếp đảo đều tay với muối , sau đó cho nước nghệ vào mẻ vào ..đảo đều tay cho đén khi nồi rạm khô và con rạm săn lại ..bắc ra và nhâm nhi

BÁNH CUỐN:

 Kể đến nếu ăn bánh cuốn các bác chịu khó đi xuống dưới cầu Sâng. qua cầu rồi rẽ phải. đi một đoạn nữa sẽ thấy hàng bánh cuốn, bánh xèo bên tay trái. Chỉ có 2 hàng nằm cạnh nhau thôi, dễ tìm lắm. Bánh ở đây có vị dai, mềm khi cắn một miếng, nước chấm pha ngon, vị rất đặc trưng. Bánh cuốn thường ăn sau khi đã thưởng thức bánh xèo, với cái ròn đôm đốp trong miệng, béo ngậy khi cắn, rồi đến vị của nhân, nào mộc nhĩ, thịt lợn bằm, miến mằn mặn, cay của hạt tiêu, thơm của hành... rồi sau đó thưởng thức cái vì mềm mại, thanh của bánh cuốn, hành, mộc nhĩ thơm ròn, bên ngoài lớp vỏ bánh lại dai và mềm. Cảm giác ăn bánh xèo xong mà ăn bánh cuốn thì như từ xa mạc rồi lên bắc cực vậy, vừa ròn tan xong lại chuyển sang mềm mại, dai thanh. Người nào kiêng mỡ, ăn bánh cuốn mà không ăn bánh xèo thì lại thấy được cái thanh tao đến lạ. Ăn xong thấy nhiệt trong người như được giải toả đi vậy.
Khác với bánh cuốn nơi khác, cũng không so sánh với bánh cuốn thanh trì, bánh thanh trì làm cuộn một cuộn tròn dài, còn bánh cuốn xứ Thanh lại được cuốn như những chiếc nem nhỏ, ăn vừa miệng, lại có nhiều nhân nên tạo nên cảm giác khác của nhân bánh.

CHÁO LƯƠN:

 Cháo lươn Thanh hoá khác hẳn với cháo lươn Ninh Bình. Tuy nói Cháo lươn là đặc sản của Ninh Bình nhưng Cháo lươn Thanh hoá lại hoàn toàn khác.
Nói là cháo nhưng khi bưng bát cháo ra bạn không khỏi ngạc nhiên vì nó giống như canh vậy. nước cháo không sánh mà rất loãng, khác với cháo ở Ninh Bình, nước cháo trong, Hạt gạo còn nguyên, nhưng khi đưa vào mồm cảm giác mềm mại của hạt gạo không cứng như cơm nhưng lại không mềm như những hạt gạo còn sót lại trong nồi cháo bình thường.
Lươn được xào mềm, có vị đậm đà, dai đặc trưng của thịt lươn, thơm của hành phi mà không tanh. không xào ròn quá mà dễ ngấy, cũng không mềm quá để nhanh chán. thêm hành, ngổ xanh tạo nên mùi vị đặc trưng của món cháo lươn.

Trên cùng là đậu phụ. Đậu phụ Thanh nếu ăn không thấy xác mà không mềm như đậu phụ của Hà nội, nhưng khi thả vào bát cháo lươn nó ngấm nước dùng thì lại có cảm giác hoàn toàn khác, không còn xác, mà mềm, ngấm vị đậm của nước dùng nhưng vẫn như còn nguyên cái vị dai dòn của vỏ đậu được rán.

Cháo lươn ăn nóng mới ngon, ăn xong người mắc cảm cũng thấy mình nhẹ nhõm.
Thành phố thanh hoá có quán cháo lươn ở đường quốc lộ 1, nếu đi từ phía bắc vào, qua ThanhhoaPlaza một cột đèn đỏ, từ ngã tư giao với đường Nguyễn Trãi đi ngược đường lên khoảng 50m, Hỏi hàng cháo lươn.
Hoặc ở Phố Lê Hoàn, gần nhà văn hoá thiếu nhi (chỗ sân Balít) có quán cháo lươn cũng rất ngon, Bà quán này chỉ làm cho vui mà không kinh doanh nên làm rất ít, nếu 8 giờ mà đi ăn thì Hết

Đặc sản nem chua

Nem ăn ngon, có sự đảm bảo chất lượng thì mua ở hàng nem đầu phố Trường thi, trước cửa Ty Công an tp. ở đây nem có mùi thơm đặc trưng, ăn cay, ngọt, thêm cái chua dốt ở đầu lưỡi.

Trên phố Lê Hoàn có hàng nem đảm bảo lắm về chất lượng. Hình như là nem Thắng Tuyến. Chưa thấy trường hợp đâu bụng nào khi lấy nem ở đây. Ăn đúng ngày thì ngon, ngọt, cái dai đặc trưng của nem ở đây cũng không lẫn được, nếu so sánh với loại nem phổ thông thì biết.
Các bác nhà mình khi đi xa đều chọn cho mình một hàng nem ưng ý để làm quà, rủi chọn hàng không đảm bảo thì teo.

Mà các khách cũng không nên mua nem chua ở dọc đường, ga tàu, cái đó chỉ dành cho người bụng khoẻ, còn không là gặp Tào tháo ngay, hay ăn phải nem có hàn the là chuyện bình thường. Hãy hỏi người Thanh hoá hay để người ta mua biếu.
Còn nhiều hàng nem nữa nhưng em chỉ biết hàng này thôi.

Nói đến quà từ Thanh, người ta chỉ biết đến nem chua thôi, còn thứ khác thật ít biết.


Theo: NGỌC KHÁNH