TTO - Nghe tin tôi về quê ngoại ở Hòa Bình, mấy anh bạn cùng phòng nhấm nháy dặn dò “về kiếm giùm anh ít lá moi nhé!”.


Cứ mỗi lần về ngoại, các dì tôi lại kiếm bằng được nắm lá moi về làm món thịt bò nấu lá moi để đãi đứa cháu trên thành phố về. Các dì tôi rất tự hào vì đây là món đặc trưng của người dân tộc Mường - Hòa Bình, mà bất cứ nơi đâu dù có cũng không ngon bằng.

Thịt bò nấu lá moi (lá lồm) là món ăn đơn giản nhưng lại tạo nên một thương hiệu riêng nhờ nét khác biệt đặc sắc của lá moi. Lá moi phải luôn xanh tươi để khi vò thả vào nồi đất om sẽ có vị chua thanh mát mà không khé cổ. Nếu để lá chỉ hơi ngả sang màu úa đem om thì hương vị sẽ khác ngay.

Thịt trâu hay thịt bò phải là thịt mới, không nên để qua ngày. Thịt trâu đem thui, cạo sạch rồi đập dập để thớ thịt được nở, thịt sẽ mềm hơn. Đem ninh trong nồi đất chín kỹ rồi bỏ lá moi đã làm dập vào ninh cùng, thêm một ít tấm gạo bỏ vào nồi hầm cùng thịt bò. Thịt bò hay thịt trâu vốn có mùi gây nhưng khi nấu cùng lá moi đã cho ra thứ hương vị hết sức độc đáo.

Vị thanh chua của lá moi đã đánh tan vị gây gây của thịt trâu. Miếng thịt no lửa chín mềm quyện với hương thơm béo ngậy khiến thực khách có tâm hồn ăn uống không thể làm ngơ.


Ngày nay, thịt trâu nấu lá moi còn được xuất hiện trêm mâm cỗ cưới của người dân tộc Mường - Hòa Bình. Cỗ cưới nhà nào thiếu đi món lá moi thì chưa phải là cỗ cưới sang.

Khách ở phương xa về ăn cỗ cưới ở đây ai cũng bất ngờ với món lạ này. Và dường như ai cũng hỏi nhỏ gia chủ “món gì lạ mà ngon thế” hoặc “lá này là lá gì, kiếm ở đâu?”, và gia chủ đơn giản chỉ trả lời: “Lá moi - đặc sản dân tộc chỉ ở quê mình”.

Gần đây món thịt bò nấu lá moi đã dần xuất hiện trong các quán ăn đặc sản miền Tây Bắc. Lòng tôi thấy vui khi trên đường về quê nhìn thấy những tấm biển thực đơn có ghi “Thịt bò nấu lá moi”, “Thịt trâu lá lồm đặc sản dân tộc”.

Thế là món ăn giản dị đã được các thực khách phương xa công nhận và trở thành nhu cầu.

Cây lá moi thuộc họ thân leo mọc nhiều trên núi. Lá moi thường có vào mùa xuân và mùa hè, có vị chua dịu thường dùng để nấu chua hoặc sang hơn dùng để xào hoặc nấu thịt trâu hay thịt bò. Cách chế biến món này tuy đơn giản nhưng đòi hỏi người nấu phải có kinh nhiệm mới khử được mùi đặc trưng của thịt bò.