Khó quên tô bún nước lèo Sóc Trăng!

Cách đây không lâu, mấy anh bạn của tôi từ An Giang kéo xuống Sóc Trăng cứ nằng nặc phải thưởng thức cho được hương vị của tô bún "nước lèo" Sóc Trăng. Họ muốn so sánh xem giữa hương vị của tô bún nước lèo Sóc Trăng chính hiệu có giống như những tô bún nước lèo "lưu vong" ở Sài Gòn, Cần Thơ và nhiều nơi khác hay không. Tôi sốt sắng làm công việc đó như là một nghĩa vụ thầm lặng đối với quê mình...

Tô bún nước lèo thực sự có hương vị rất riêng bởi cách chế biến thứ nước lèo. Sóc Trăng trước đây nổi tiếng với quán Cây Nhãn, bún nước lèo Đại Tâm, và hiện nay là một quán không tên năm ở ngã ba "Chợ Cũ" - Mỹ Xuyên. Nước lèo được chế biến từ nước dừa và nêm bằng mắm cá sặc. Nồi nước lèo mặc dù nêm bằng mắm nhưng phải trong veo, vị mặn và mùi của mắm sặt thơm nhẹ, quyện với vị ngọt của nước dừa chứ không phải là đường như một số quán hiện nay thường làm. Đây cũng chính là bí quyết của một nồi nước lèo chan bún. Và không thể thiếu là những dề trứng cá lóc quyện sánh một lớp mỏng trên mặt tạo nên vị béo đặc trưng và một màu vàng lườm sóng sánh rất bắt mắt. Chính vậy mà vào những tháng mùa nắng, khi cá lóc không còn trứng thì tô bún nước lèo giảm bớt cái vị ngon hết một nửa. Theo các lão làng ở Sóc Trăng, ngày trước, bún nước lèo được nêm bằng mắm " Pra-hoc" đặc thù của người Khmer nên hương vị có khác với bây giờ. Tuy nhiên, ngày nay loại mắm này hơi bị " hiếm" nên được thay bằng mắm cá sặc. Rau ăn kèm thì không thể thiếu rau chuối được thái từ bông chuối hột và những cọng hẹ xanh mướt.

Ngày xưa, thịt đi kèm tô bún chỉ có thuần là cá lóc xé phay. Một tô đặc biệt kèm thêm đùm ruột cá và nửa cặp trứng. Khi thưởng thức những tô bún nước lèo chính hiệu này, những anh bạn của tôi cứ phải ngẩn người: "Bún nước lèo Sóc Trăng tại chính Sóc Trăng mới tuyệt làm sao...". Theo dòng tiếp xúc văn hoá, kinh tế giữa 3 cộng đồng dân tộc ở xứ này, về sau tô bún có thêm thịt quay thái chỉ, nhưng phải còn tí da để "dòn dòn, dai dai, beo béo" thì mới đã... Thế nhưng theo những người sành ăn và gắn bó lâu với Sóc Trăng thì bún nước lèo Sóc Trăng đang mất dần những hương vị đặc thù của nó vì một số quán đã "cách tân" quá cỡ!?. Đó là gì? Đó là việc sử dụng đường và bột ngọt trong nồi nước lèo, kế đến là việc thêm các thực phẩm khác như thêm miếng chả chiên, miếng chả lụa vào trong tô bún. Mặc dù biết rằng trong ẩm thực thì cố gắng tạo khẩu vị sao cho vừa ý khách ăn cũng là điều quan trọng. Nhưng vì thế mà để mai một đi hương vị đặc trưng của tô bún nước lèo Sóc Trăng thì quả là hơi tiếc.

Những người bạn nơi xa đã bước ra khỏi quán rồi mà vẫn tấm tắc về cái hương vị tuyệt hảo, đậm đà của tô bún nước lèo quê tôi. Dĩ nhiên, bún nước lèo nơi khác mang "mác" Sóc Trăng không thể sánh bằng với nơi nguồn cội của nó. Nhưng vẫn có điều gì đó làm tôi chưa thật an tâm, nếu không phải thổ địa thì không dễ tìm được một tô bún có đầy đủ bản sắc ẩm thực của một vùng quê có ba dòng văn hóa quyện chặt như tại Sóc Trăng.


Nguồn: Phương Quang - Soc Trang Online