Từ TP. Vũng Tàu, theo QL 56 về đến thị trấn Ngãi Giao, huyện Châu Đức, đi tiếp qua bùng binh Ngãi Giao khoảng 50m, nhìn sang bên tay phải bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy một bảng hiệu – dù nhỏ: Quán ăn Ry. Ở đây có bán các món ăn rất Huế như cơm hến, bún hến, hến xào. Các món hến của Ry mặc dù không được nấu từ hến cồn sông Hương nhưng không vì vậy mà giảm đi hương vị đặc trưng của món ăn xứ Huế.


Chị Thanh Loan, chủ quán ăn Ry, nói: “Cơm hến như món quà đậm đà hương vị quê nhà. Nhất là người dân xa quê thì rất nhớ. Muốn có cơm hến ngon, nhất định phải chính tay người Huế nấu, tuân thủ các loại gia vị, đủ rau và không được nấu... phá cách, mới ngon". Chị Loan kể, sông Hương thơ mộng của xứ Huế có bãi đất phù sa rộng nổi lên giữa lòng sông và người ta gọi đó là cồn. Đáy sông quanh cồn có lớp bùn sâu, là nơi sinh sôi nảy nở của hến. Và, chính hến sống ở cồn này là loại ngon nhất mà người dân xứ Huế thường chọn để nấu món ăn đặc sản “cơm hến". Người dân chuyên sống bằng nghề xúc hến bán, hàng năm đều có lễ cúng hến vào tháng bảy, trên những con đò được trang trí cờ xí rực rỡ.

Cơm hến là món ăn dân dã, đậm đà hương vị của người dân xứ Huế. Người Huế xa quê dù đi đâu về đâu cũng đem theo món cơm hến để mỗi khi nhớ quê hương lại nấu cơm hến thết đãi đồng hương, ngồi ăn cơm nói chuyện quê hương xứ sở. Các món hến tại quán ăn Ry ở Ngãi Giao như cơm hến, bún hến, hến xào... mặc dù không được nấu từ hến của sông Hương, nhưng không vì vậy mà giảm đi hương vị đặc trưng, đậm đà của món ăn xứ Huế. Chị Loan cho biết, cơm hến là món ăn cay, cay chảy nước mắt, cay toát mồ hôi. Cơm của cơm hến nhất định phải là cơm nguội, nhưng nước hến luôn phải hâm nóng để khỏi tanh mà có vị ngọt đằm thắm, mùi ruốc mặn đậm đà thơm nứt mũi, vị cay "thấu trời" của ớt bột, cay xé lưỡi của ớt tươi rồi cay phỏng miệng của ớt tương, vị béo ngậy, giòn tan của tóp mỡ, của da heo chiên giòn, vị chua thanh của khế, mùi thơm của rau thơm, bắp chuối, bạc hà...

Cơm hến được chế biến công phu. Luộc hến, lấy con hến xào với bún tàu, măng khô nêm vào đó là rau răm, hành ngò. Cho cơm nguội vào tô, tiếp theo là giá luộc, đậu phộng chiên giòn, rau thơm, bắp chuối và bạc hà xắt mỏng như sợi tơ, các loại ớt, tép mỡ, da heo rang vàng, ruốc tươi và cuối cùng là chan nước hến xăm xắp, trộn đều và thưởng thức. Người sành ăn cơm hến thì nhất định sau khi ăn hết tô cơm hến cay xé lưỡi thì húp thêm nửa chén nước hến nóng, thơm lừng, ngọt lự mới đã. Cơm hến ngon tới đâu thì cay tới đó vì vậy mà người Huế gọi cơm hến là "món ngon trời hành".

Chỉ 3.000 đồng thôi, bạn có thể thưởng thức một tô cơm hến (hoặc bún hến) tại quán Ry.