Một ngày nắng, gió Phan Thiết như đem theo cái khô rang của cát nóng làm ngột ngạt mãi cho đến khi chúng tôi nhìn thấy biển. Từ Phú Hải chạy xuống, biển xanh ngăn ngắt như một tấm gương khổng lồ, anh bạn đi chung đoàn nói: “Trời càng nắng, biển càng xanh, thả chiếc nhẫn hột xoàn xuống dòm biết mấy ly”.

Nghe mắc cười nhưng chẳng ai cãi lại vì các cô chung đoàn không dám thả thử chiếc nhẫn mình đang đeo xuống biển. Dọc đường Phan Thiết – Mũi Né là hàng loạt resort và bar đẹp tuyệt vời, dừa xanh, cát trắng, thảm cỏ xanh rì tạo nên một cảm giác mát mẻ và thư thái thật sự.

Chỉ nhìn sơ qua cũng biết khu này khách nước ngoài ở rất nhiều vì đến tên nhà thờ cũng bằng hai thứ tiếng “Rang Church” – Nhà thờ Rạng.

Dù đến nơi cũng khá trễ nhưng chúng tôi cũng tranh thủ ra biển. Trước mặt tôi, người dân địa phương đang cào lưới. Họ lội ra khoảng mấy chục mét rồi thả lưới xuống biển. Khi kéo đến gần bờ thì trời đã nhá nhem tối.

Có ba bốn người cho một tấm lưới dài khoảng 20m. Khi lưới đã được kéo lên, một người đàn ông vội cầm đèn ra soi cho những người còn lại gỡ lưới.

Họ đang tìm cá mú con để bán cho những người thả cá giống, bán tại chỗ 4-5000đ một con, tôi nghe họ kể về mẻ lưới buổi trưa, kéo lên được đến 23 con. Chỉ hơn một trăm ngàn cho mấy công làm việc nhưng niềm vui lấp lánh trên từng ánh mắt khi một người xa lạ là tôi – chia sẻ niềm vui với họ.

Trong lưới là lổn nhổn những con sứa, vài con cua cúm, mớ ghẹ nhỏ bằng bàn tay và dăm con cá đối. Có cả mấy chú bạch tuộc bò lổm ngổm trên cát bằng tất cả các đôi râu của mình.

Thật sự đây là lần đầu tiên tôi nhìn thấy những con bạch tuộc còn sống, lại bò như cua mới lạ chứ! Mặc kệ ánh mắt ngạc nhiên của tôi, anh chàng ngư dân túm lấy mớ bạch tuộc, thả vô thau nước gần đó. Trong thau có sẵn mấy con ốc mỡ đang bơi, xòe ra, cụp vô như những chiếc dù nhỏ.

Chúng tôi lái xe chầm chậm đi ngược theo biển, ra quán “Cây bàng”. Đây là quán ăn nổi tiếng về đặc sản biển với giá bình dân. Quán nằm sát biển, ngồi nơi đây nghe được tiếng sóng vỗ vào bờ ngay dưới chân, xa xa là một nhóm bạn trẻ ra biển ngồi chơi trên những mỏm đá.

Biển bình yên và tâm hồn con người cũng bình yên. Theo lời giới thiệu, chúng tôi dùng thử món gỏi cá đục. Cá rất tươi được bóp chung với gừng, riềng, chanh và ớt ăn kèm với rất nhiều loại rau thơm.
Có thể xúc cá với bánh đa nướng, bánh đa gạo nướng giòn ăn kèm với cá vừa thơm vừa dẻo, cứ một miếng cá lại thêm mấy cọng rau thơm. Rau răm cay cay, húng quế nồng nàn, dấp cá hơi tanh nhưng hợp nhất vẫn là rau húng lủi và lá đinh lăng đã góp phần làm hương vị miếng cá đục tươi lên hàng tuyệt tác.

Nếu chọn cách cuốn cá với bánh tráng dẻo thì món nước chấm là cả một bí quyết thật sự gây ấn tượng. Không hiểu bằng cách nào mà người đầu bếp lại chế ra thứ nước chấm vừa thơm bơ lại béo vị đậu phộng?

Món nước chấm này làm cho anh bạn đi cùng cứ thừ người ra thưởng thức mà chỉ nói được một tiếng “Ngon!”. Món thứ hai là tôm vỗ nướng. Bạn có biết loại tôm chỉ có một màu nâu từ râu đến đuôi? Con tôm có vỏ dày, xoè ra bằng bàn tay và bơi bằng cách búng ngược người.

Tôi chưa bao giờ thấy những con tôm vỗ lớn như những con được dọn ra bàn. Người phục vụ giúp chúng tôi dùng kẹp kẹp vỡ vỏ tôm, thịt tôm trắng tinh, phần đầu đầy gạch béo ngậy, mùi vỏ nướng cháy thơm quyện vào vị mằn mặn của gió biển làm khung cảnh vừa lãng mạn vừa trần tục.

Buổi tối, chúng tôi trở ra khu phố Tây, nơi có hàng loạt quán bar với những điệu nhạc dìu dặt. Chọn một chỗ ngồi nơi có những hàng dừa cao lộng gió, nhâm nhi ly Bailey, cùng lắng nghe điệu Flamengo, thấy cuộc sống này còn quá nhiều điều tuyệt vời.


(Theo Tiền Phong)

Nói đặc sản là muốn nói món ăn riêng của Bình Thuận không thấy ở nơi khác, hoặc có nơi làm được nhưng không thể ngon bằng.

Món ăn đặc sản  của Bình Thuận không phải là món ăn sang  trọng, chỉ là món thông thường nhưng nhờ chế biến khéo léo theo kỹ thuật truyền lại nhiều đời mà  trở thành ngon miệng đối với mọi người.

Kể ra Bình Thuận có nhiều món ăn  đặc sản. Nhưng nhắc đến, người ta nhớ ngay món bánh tráng nướng quệt mắm ruốc ở khu vực Ngã ba Phan Rí Cửa (Tuy Phong) hay món bánh hỏi lòng heo ở chân cầu Xóm Lụa (thị trấn Phú Long)… Và nếu nói không ngoa, có lẽ cả nước, nhất là dân Sài Gòn sành ăn ngày trước, khi nói tới Phan Thiết là nhắc nhớ ngay tiệm cơm Hai Mọi nổi tiếng ở phường Đức Nghĩa. Chủ tiệm có cái tên gọi bình dân ấy trạc tuổi trung niên, đầu búi tó, thường chơi môn đá gà. Ông không trực tiếp đứng bếp mà chỉ theo dõi chỉ đạo kỹ thuật nấu nướng. Tiệm ăn bày biện rất bình thường nhưng hai món ăn khắp nơi đều nghe tiếng, đó là canh chua và sườn xào chua ngọt. Tiệm ăn nào lại chẳng có mấy món này, nhưng hơn nhau ở chỗ món canh chua Hai Mọi cũng nấu cá dứa hoặc cá sữa, cá bóp với bạc hà, giá, me mà húp nghe thơm ngọt lạ thường; còn món sườn xào thì với nước sốt chua ngọt tuyệt vời đổ thấm lên thịt ăn không biết chán, đặc biệt sườn lại mềm có thể nhai rụm cả xương. Ngoài ra, còn mấy món ăn khác được nhiều người ưa thích như thịt bò bóp dấm, cá bao bột và cơm cháy tẩm mỡ…

Đến đất Bình Thuận, ai cũng muốn thưởng thức món ăn đặc biệt có tên bánh căng thường thấy có mặt chỉ ở 3 vùng Tam Phan cũ (Phan Rang, Phan Rí, Phan Thiết). Chưa có thứ bánh bình dân  nào được mọi người già trẻ, trai gái ưa thích như bánh này, rất  giản dị mà độc đáo. Trước tiên hãy nói về cách làm bánh. Chất liệu là gạo ngâm có bỏ thêm ít cơm nguội (để bánh được xốp) và xay thành bột lỏng. Lò bánh là một mặt tròn bằng đất nung; tùy lò nhỏ, lớn, trên mặt khuôn có 8 đến 12 lỗ đặt các chén đất nung rất dẹt; bên dưới đỏ hồng than hừng. Mỗi lò do một phụ nữ lo việc đổ bánh, cạy bánh với đôi tay thuần thục, khéo léo. Bột múc đổ vào từng khuôn nhỏ rồi đậy nắp lại. Vài phút sau, mở nắp thử xem bánh chín, dùng miếng sắt nậy lấy bánh ra. Mặt bánh úp mặt vào nhau thành cặp đem bày lên dĩa. Ăn bằng cách dầm bánh vào nước chấm làm bằng nước mắm ngon pha loãng với tỏi ớt giã nát có trộn xoài sống hay khế chua xắt nhỏ, và không quên đổ thêm vài muỗng mỡ nước cùng tốp mỡ. Cũng có người thích ăn bánh cùng với nước cá kho; còn bày vẽ thêm có trứng vịt luộc hay xíu mại. Lò bánh căng thường đông khách vào lúc sáng là khi được kéo ghế ngồi bên lò, vừa chờ cạy bánh nóng vừa gợi chuyện vui với ai yêu thích món bánh quê hương đó.

Một món ăn đặc sản khác của Bình Thuận được gần xa nhắc tới mỗi khi về tỉnh này, đó là món gỏi cá. Có nhiều kiểu ăn gỏi: khô, trộn và cá chan nước… Nhưng đã nói gỏi cá phải là món ăn làm bằng cá sống của các loại mai, trích, rựa, bóp, đối.

Người ta thường thưởng thức món gỏi sanh cầm với loại cá nhỏ có vảy còn tươi nhai với muối, cộng hành, trái ớt và thêm hớp rượu nồng; nhưng thứ gỏi này không phải ai cũng dễ ăn và thấy ngon.

Gỏi cá Bình Thuận ăn thích hơn ở chỗ cũng là cá sống nhưng được tái chín mà không phải qua lửa. Làm gỏi ngon hay không còn do biết chọn cá, bóp cá và pha chế nước chấm hoặc nấu nước lèo. Cá đồng có thể làm gỏi nhưng không bằng cá biển thuộc loại mình nhỏ trắng thịt, ngon nhất là cá mai. Cá làm gỏi được lọc bỏ xương, thịt cá đem rửa nhiều lần bằng nước ấm khoảng 40 – 50 độ hoặc ngâm bằng nước chua của phèn, dấm, chanh, me; sau đó đem rửa và để ráo nước, bóp thành vắt. Gỏi cá có loại nước chấm đặc biệt của nó gồm nước mắm thật ngon với ớt, tỏi đâm nhuyễn bỏ vào cay thơm, chất chua thì bằng me chín, lại có vị béo ngọt nhờ vào kẹo đậu phộng cộng với chuối sứ chín giã nhỏ. Tất cả pha trộn trở thành thứ nước chấm không chê được khi bết thấm vào cá gỏi. Thêm nữa, hương vị của gỏi cá sẽ giảm mất nếu không có các loại rau thơm như diếp cá, húng lũi, đọt xoài, ngò tàu… Tất nhiên, muốn bữa gỏi cá được dậm đà, nhớ lâu, không thể thiếu chút rượu kèm theo; nhưng không nên mãi quá chén mà làm loãng mất hương vị gỏi cá.

Lại thêm món đặc sản thịt dông, một loại bò sát ở hang sinh sản tại vùng đồi cát trải dài dọc biển hàng trăm cây số. Con dông mình dài tính từ đầu đến mút đuôi khoảng 5 tấc, thân rộng cỡ bốn ngón tay; loại lớn gọi là dông thềm nặng trên nửa ký. Bắt dông không dễ, phải có kinh nghiệm, kỹ thuật lành nghề; bằng nhiều cách như bẫy, dò, câu, đào… Người đào bắt giỏi từ sớm đến tối mới được chừng 20 con. Mùa dông bắt đầu từ tháng 5 âm lịch trở đi khi đã sa mưa, đến tháng 8, tháng 9 là cao điểm. Hình thù con dông trông có vẻ kỳ dị với các vằn đen đỏ dọc dài hai bên sống trắng ngon chẳng kém thịt gà, xương nhỏ lại giòn, rất dễ chế biến. Đơn giản nhất là đốt lửa nướng dông rồi xé từng mảnh thịt chấm muối ớt ăn tại chỗ là đủ ngon. Các món dông chế biến quen thuộc của người Bình Thuận gồm thịt dông bằm làm chả hoặc làm gỏi với lá lành ngạnh, lá cốc chua; thịt dông kho gừng ớt, dông nấu canh chua với lá me non hay bằm vo viên nấu với dưa hồng… Và không gì ngon hơn vào những ngày mưa dầm được thưởng thức món bánh xèo thịt dông đổ chảo.

Ở Bình Thuận, món ăn đặc sản từng vùng cũng được nhắc đến là vịt “thả dầm” ở Bắc Bình, ếch òn xào ở Hàm Thuận lúc bắt đầu mưa, ghẹ luộc chấm muối ớt ở các làng biển…


(Theo Địa chí Bình Thuận)