Trên ngọn núi Asi thuộc tỉnh Umbria có một thành phố cổ, nhỏ bé nhưng rất xinh đẹp là Assisi. Assisi nằm cách thủ phủ Perugia 27 km về phía Đông Nam và cách thủ đô Rome của nước Ý 203 km về phía Bắc
Assisi nổi tiếng vì là quê hương của hai vị thánh Francis và Clare. Họ là những người từng được sinh ra, lớn lên, cống hiến đời mình cho người nghèo và cho sự nghiệp tôn giáo trên mảnh đất này.
Những danh nhân thế giới khác như danh họa Tiberio d'Assisi, Dono Doni, nhà thơ Sextus Propertius, nhà sử học Antonio Cristofani, Francesco Pennacchi và Arnaldo Fortini cũng là những người con ưu tú của Assisi. Họ đã góp phần làm nên một Assisi kiêu hãnh ngày nay. Assisi càng lôi cuốn du khách khi lắng sâu trong sự cổ kính này sự tĩnh lặng, êm đềm.
Thánh Francis
Thánh Francis ra đời năm 1180 tại Assisi, là con của một thương gia giàu có trong vùng. Trong giai đoạn chiến tranh giữa Assisi và Perugia, ông bị ngồi tù vài tháng, đó là vào năm 1202. Mãn hạn tù, ông gia nhập đoàn viễn chinh của Gualtier de Brienne, nhưng một cơn bạo bệnh đã làm gián đoạn kế hoạch của ông. Sau đó, ông quyết định cống hiến đời mình để phục vụ người nghèo, tới năm 1206 ông công khai từ bỏ quyền thừa kế gia sản của gia đình.
Đức Giáo hoàng Innocent III chấp thuận cho ông và môn đồ của ông đi thuyết giáo thì được phong chức trợ tế. Còn thánh Clare (1194-1253), tên thật là Chiara di Favarone di Offreduccio, là một phụ nữ cũng thuộc dòng dõi quý tộc. Vào năm 1212, cùng với bà Clare, Francis thành lập dòng tu nữ gọi là “Poor Clare”.
Đến năm 1221, ông lập ra một nhánh dòng tu khác cho cả nam lẫn nữ gọi là “Third Order”. Ông được nhận dấu thánh vào năm 1224 tại Laverna và mất vào ngày 3-10-1226 tại La Porziuncola. Hai năm sau đó (năm 1228), ông được Đức Giáo hoàng Gregorio IX phong thánh. Một ngày sau khi ông mất, Đức Giáo hoàng đã đặt viên đá xây dựng nhà thờ và nhà tu kín. Bà Clare cũng được phong thánh hai năm sau khi mất vào năm 1253. Một năm sau, một nhà thờ khác được xây để tưởng nhớ bà.
Những công trình kiến trúc cổ
Dù không có những kiểu nhà hiện đại nhưng mỗi ngôi nhà ở đây đều đặc sắc vì có hàng trăm, hàng ngàn năm tuổi và được bảo tồn rất tốt. Chúng tôi theo chân người hướng dẫn địa phương tham quan thành phố.
Đường phố Assisi nhỏ hẹp và nhiều đồi dốc như Đà Lạt, đâu đâu cũng thấy hoa đủ màu sắc. Trong mỗi ngôi nhà, mỗi ô cửa sổ là một vườn hoa nhỏ, có khi lại nằm vắt vẻo tự nhiên trên những vách tường đá, trông thật đáng yêu. Rất may lúc đó trời đã tạnh mưa, khí trời se lạnh, nhiệt độ khoảng 18-200C nên rất dễ chịu.
Từ độ cao này có thể phóng tầm mắt xuống các vùng lân cận của tỉnh Umbria và thung lũng Spoleto tuyệt đẹp. Chúng tôi bắt đầu cuộc “hành trình” trong ngày từ một ngôi nhà rất cổ - nơi thánh Francis ra đời và sống quãng đời thơ ấu. Được tận mắt nhìn thấy và sờ vào vách đá của ngôi nhà khiến tôi không khỏi xúc động. Mọi thứ ở đây dường như mới xảy ra hôm qua, chứ không phải hàng ngàn năm về trước. Mọi người lặng lẽ ngắm nhìn thật kỹ, có cảm giác ai cũng lạc vào một thế giới cổ xưa, xưa đến không ngờ!
Dù chỉ là một thị trấn miền núi nhỏ bé có vài ngàn dân, nhưng Assisi có rất nhiều nhà thờ nổi tiếng hàng ngàn năm tuổi, được xây trong khoảng thế kỷ X-XV như Basilica of St. Francis, St. Clare, Rocca Maggiore, Santa Maria Maggiore, S. Rufino... và đền thờ Minerva.
Trong đó, Basilica of St. Francis là công trình vĩ đại và nổi tiếng nhất, là một quần thể những nhà thờ, nhà nguyện, và đặc biệt là hầm mộ của thánh Francis. Bên trong các nhà thờ, những bích họa nổi tiếng của Giotto, Simone Martini, Lorenzetti vẫn còn nguyên như mới. Mới hay, người dân Assisi rất trân trọng những di sản của họ như thế nào.
Tuy không phải là người theo đạo, nhưng mỗi lần bước chân vào mỗi nhà thờ nơi đây tôi đều có một cảm giác thiêng liêng khó tả. Nét đẹp cổ kính ngàn năm của những công trình kiến trúc nơi này và những câu chuyện về các vị thánh đã thật sự chinh phục tôi. Rời Assisi mà trong tôi vẫn còn bâng khuâng, luyến tiếc. Nếu đến Ý, xin hãy dành thời gian để thăm viếng thành phố Assisi xinh đẹp này!
Trần Thảo (Theo DNSGCT)
