Năm Du lịch Quốc gia “Miệt vườn sông nước Cửu Long” diễn ra đến nay đã được 5 tháng. Có rất nhiều hoạt động thiết thực chào mừng năm kỷ niệm này. Tuy nhiên những bất cập tại các điểm du lịch, những sản phẩm du lịch vẫn làm mất lòng khách đến.
Mới đây, Công ty du lịch Cửu Long (Vĩnh Long) đã mở một cuộc thăm dò với câu hỏi “Bạn có trở lại vùng sông nước đồng bằng miệt vườn?”. Trong tổng số 87 du khách được hỏi thì có 23 phiếu trả lời sẽ quay lại, 28 phiếu không quay lại, số còn lại dửng dưng. Ông Nguyễn Quan Chức - Trưởng phòng Marketing, Công ty du lịch Cửu Long nhận định con số đó đồng nghĩa với việc khách không quay lại nhiều hơn.
Tháp tùng các đoàn khách từ TPHCM đến các tỉnh miền Tây nhân dịp hè 2008, điểm đầu tiên chúng tôi chọn đến là tỉnh Tiền Giang. Nằm ở địa đầu của miền Tây, Tiền Giang có ba vùng sinh thái mang nét đặc trưng: vùng nước ngọt là vùng trái cây trên các cù lao, khu dân cư nằm dọc sông Tiền với những vườn trái cây bốn mùa xanh tốt, hệ thống kênh rạch chằng chịt, sông nước mênh mông. Đây là những địa điểm du lịch xanh lý tưởng được khai thác trong thời gian qua như: cù lao Thới Sơn, chợ nổi Cái Bè...
Lé đé... xuồng chèo!
Xuất phát từ thành phố Mỹ Tho, du khách sẽ có dịp dong thuyền lướt trên sông Tiền khoảng 45 phút là đến Khu du lịch Thới Sơn. Đây là vùng đất mới, được bồi đắp bởi phù sa sông Tiền nên cây cối xanh tốt quanh năm. Đến đây, du khách có thể tự tay hái trái ngon, nghe nhạc tài tử, thưởng thức những món ăn đậm đà chất Nam Bộ và có thể ngủ ngon qua đêm với các gia đình trên đất cù lao này... Rời du thuyền, chúng tôi lại được hoà mình vào sóng nước sông Tiền trên những chiếc đò chèo thật hấp dẫn và thú vị, tha hồ chiêm ngưỡng những vườn trái sum suê, những hàng bần lay trong gió. Tuy nhiên, có rất nhiều du khách bị chao đảo trước những cơn sóng to. Tiếng la í ố mỗi khi có chiếc xuồng chòng chành làm nước tạt vào mạn xuồng... Nhiều du khách không dám bước xuống vì sợ nước. Do đặc thù phát triển chủ yếu du lịch sông nước, miệt vườn của tỉnh nên các doanh nghiệp chủ yếu tập trung phát triển các phương tiện vận chuyển đường thủy để phục vụ vận chuyển du khách trong các tuyến du lịch sinh thái miệt vườn tại các địa chỉ du lịch trên các cù lao. Tính đến nay, ngành du lịch Tiền Giang có 194 du thuyền lớn nhỏ và 540 đò chèo có thể chuyên chở 2.600 du khách du ngoạn mỗi ngày.
Vượt qua sông Tiền, chúng tôi đến với những khu du lịch sinh thái của tỉnh Vĩnh Long. Đây được xem là cái nôi của loại hình du lịch này đã tồn tại và phát triển hơn 20 năm qua. Theo ông Trần Minh Triết, Trưởng phòng du lịch Sở Thương mại - Du lịch tỉnh Vĩnh Long: Toàn tỉnh hiện có trên 30 điểm du lịch sinh thái với 70 du thuyền đưa đón khách và hơn 30 thuyền chèo ở các điểm vườn sinh thái ở cù lao Bình Hoà Phước. Theo ghi nhận của chúng tôi, hầu hết các điểm du lịch ở đây đều được tiếp đón rất nồng hậu, chân tình và cởi mở. Cũng như các loại hình du lịch ở Tiền Giang, du khách đến Vĩnh Long cũng được thưởng thức các loại đặc sản của miền sông nước, nghe đờn ca tài tử và được chèo thuyền trên sông. Mới đây, chúng tôi có dịp ghé qua khu du lịch sinh thái nhà ông Sáu Giáo ở xã Bình Hoà Phước, huyện Long Hồ. Do là ngày thứ bảy nên khách đến rất đông. Phía trên nhà có cả trăm du khách đang thưởng thức các món ăn đặc sản, phía dưới bến sông có hàng chục chiếc đò chèo xếp hàng chờ đến lượt. Theo quy định, mỗi chiếc xuồng chỉ được chở từ 2 - 3 du khách, nhưng do khách quá đông, số lượng xuồng có giới hạn, những người điều hành du lịch cho chở luôn 4 - 5 người. Nhiều chiếc xuồng chèo lé đé mặt nước. Một trong số du khách chỉ cần nhích nhẹ qua một bên là nước tràn vô... ào ào. Trong số những người chèo đò có người trên 60 tuổi, gần 20 năm qua mới chèo lại để chở khách... Đáng nói hơn, ở nhiều điểm du lịch khách đến rất đông, xuồng chèo rất nhiều nhưng cầu bến đón khách xuống cấp trầm trọng, rất nhiều năm không sửa chữa, khiến nhiều du khách cảm thấy bất an và sợ hãi...
Nhằm đảm bảo an toàn cho du khách, vừa qua ngành chức năng tỉnh Vĩnh Long đã thanh tra các phương tiện vận chuyển du lịch, kết quả trong số 51 phương tiện tàu thủy vận chuyển khách du lịch được kiểm tra thì có đến 50 phương tiện không có chứng chỉ thợ máy theo quy định của pháp luật và một phương tiện hoạt động không mua bảo hiểm. Đáng lưu ý hơn là các phương tiện cứu hộ như phao cứu sinh, kèn, đèn không đảm bảo theo quy định. Các bến đón và nhận khách du lịch hầu hết đã xuống cấp, không đảm bảo an toàn cho du khách và chủ phương tiện. Một điều cần quan tâm hơn nữa là ở các điểm du lịch này từ lâu xuất hiện nhiều nhóm trẻ níu kéo khách hàng nhiều giờ liền bởi những cọng lá dừa xếp lại thành hình. Không ít du khách gạt tay bỏ đi nhưng những đứa trẻ này cứ níu kéo, mời gọi đã làm nhiều du khách không hài lòng.
Bát nháo ở bến Ninh Kiều
Từ nhiều năm qua, mỗi ngày từ 5 - 6 giờ sáng cho tới chiều tại Bến Ninh Kiều (BNK) tàu có hàng chục người tụ tập bên lề hành lang của BNK để chuẩn bị “đón khách”. Cứ thấy bóng dáng xe du lịch (hoặc khách đi bộ, dù là khách du lịch hay không có nhu cầu) các chủ tàu đều hăm hở nhào ra mời mọc, níu kéo (thậm chí chụp giật). Trong vai những hành khách đi du lịch sông nước, chúng tôi xuống BNK. Vừa đặt chân xuống đất, chúng tôi đã được các chủ tàu bao vây tiếp đón một cách “niềm nở”: “Huynh đi đâu vậy, tàu của em ngon lắm, bảo đảm an toàn, đi bên này nè giá cực rẻ”... Hàng loạt những câu chào mời khách kiểu như vậy được tung ra chen lẫn tiếng chửi thề. Chúng tôi hỏi giá tour đi từ BNK đến vườn du lịch Mỹ Khánh khoảng bao nhiêu, các chủ tàu “hét”: 500.000 đồng. Nhưng một anh bạn thổ địa cho biết, giá thực tế cho một chuyến đi như vậy khoảng từ 200.000 - 250.000 đồng, còn tùy theo số người. Sau đó liên tiếp những điểm du lịch như: chợ nổi Cái Răng, Phong Điền, vườn du lịch Ngọc Xinh, Hưng Thạnh... được mời chào với giá trên trời. Nhưng khi chúng tôi vừa từ chối liền được “khuyến mãi” bằng những lời lẽ rất khó viết ra... Theo ngành chức năng, hiện nay bến tàu du lịch (BTDL) Ninh Kiều có khoảng 50 tàu du lịch lớn nhỏ đang hoạt động. Ngành chức năng đã đưa ra nhiều biện pháp khắc phục nhưng tình trạng bát nháo trên vẫn tồn tại.
Trong một diễn đàn về du lịch cộng đồng vừa diễn ra tại Vĩnh Long, thượng tá Phan Anh Tuấn, Phó giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Long, khẳng định: Để nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, công an cần phối hợp với các ngành chức năng thực hiện tốt các mục tiêu: đảm bảo tuyệt đối an toàn cho khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, du lịch, không để xảy ra các trường hợp xâm phạm đến sức khỏe, tài sản và kiên quyết ngăn chặn các tệ nạn xã hội; đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ, đường thủy nội địa, không để xảy ra các trường hợp tai nạn giao thông (nhất là tai nạn giao thông đường thủy) đối với khách đến các điểm du lịch trên địa bàn; kịp thời phát hiện ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động du lịch.
Một lãnh đạo của ngành du lịch miền Tây lo lắng: Một nguyên nhân khác khiến khách không muốn quay lại là môi trường đang bị khai thác một cách kiệt quệ. Vùng đồng bằng sông Cửu Long chưa có một mô hình tái tạo sinh thái. Mô hình du lịch sinh thái đang rơi vào tình cảnh “chuột sạ cắn đuôi nhau”, chỉ đi một chỗ là không cần đi chỗ khác nữa. Dường như sản phẩm độc đáo, đặc thù của từng địa phương trong du lịch sinh thái - văn hóa miệt vườn chưa được khai thác hết để cuốn hút khách.
Mùa hè cũng là mùa của du lịch, lượng khách đến miền Tây sẽ càng đông hơn. Nhất là các điểm du lịch sinh thái ở các tỉnh như Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ... phải đảm bảo an toàn, an ninh trật tự. Nhất định du khách sẽ hài lòng hơn nữa một khi chỉnh đốn lại những điều còn bất cập, thiếu sót.
Kinh Te & Do Thi
