Người Mông đen ở Mộc Châu không ăn tết nguyên đán. Nhưng mùa xuân thì dừng lại rất lâu trên mảnh đất thảo nguyên, nơi ngập tràn những vườn đào, vườn mận rực rỡ vào bậc nhất phía Bắc. Từ phía đồng bằng, người ta ngược núi đi tìm khúc du ca ngày xuân
 
Ra giêng, gió lạnh vẫn tràn về từ trên núi, hết đợt này sang đợt khác như không biết mệt mỏi. Ngoại ô, người đi chơi tết nhộn nhịp, kẻ cày cuốc làm lễ xuống đồng, người hương hoa lên chùa cúng tiến. Loáng một cái, Hoà Bình đã ở phía sau lưng, dốc Cun, Cao Phong, Mường Khến… những địa danh đã trở nên quá đỗi quen thuộc sau bao chuyến đi xa.

Tân Lạc đang vào mùa mía. Ruộng mía xanh rợp hai bên đường. Dân mở hàng đầu năm, dựng lán bán lộc xuân ngay bên lề ruộng, đốt những đống lửa to để xua đi mùa đông lạnh giá. Gió vi vút chạy ngang dọc, thổi đám sương mù ràn rạt từ sườn núi bên đông chạy sang bên tây, rồi quay vòng vòng, ập xuống quốc lộ 6. Đèo Thung Khe chìm nghỉm trong mây mù.

Ô tô bật đèn vàng dò dẫm chạy trên con đường lúc dốc, lúc đèo. Vạch sơn trắng hai biên và ở giữa trở thành điểm căn đường cho nhiều phương tiện giao thông đang xuôi ngược. Tiếng còi xe sau mỗi khúc quanh đầy gió luôn khiến người đi ngược chiều giật mình đánh thót. Quá mù ra mưa, mặt đường ướt nhẹp. Nước đọng thành giọt trên vành mũ bảo hiểm, rơi như giọt gianh xuống tấm áo mưa trùm ngang.

Con đường quanh co, núi chập trên núi, mây chùng trong mây. Thung lũng Mai Châu mềm mại như vòng tay của một người con gái ngủ say. Không biết đã bao lần dừng chân trên đỉnh đèo, ngẩn ngơ nhìn những thửa ruộng bàn cờ loang loáng nước mùa gieo hạt, mướt xanh mùa lúa, hay đồng chiều cuống rạ mùa gặt. Nắng lên, xua tan đi lớp mây mù đang bồng bềnh vờn quanh núi, như muốn khoe với bầu trời, tấm áo nâu của đất đang ủ mình chờ sang xuân.

Hang Kia – Pà Cò nằm ở cuối huyện Mai Châu – Hoà Bình. Cả khu bảo tồn thiên nhiên ngập trong sương giá. Dừng chân bên vườn mận, lộc xanh nhu nhú trên cành, lẫn giữa đám hoa trắng như mơ, không biết mình đang ở trên mặt đất hay cổng trời. Những gốc đào bên bờ rào sũng nước, hoa nở đầy cành, ánh hồng phơn phớt, duyên dáng trong làn mưa xuân. Hoa mận đã rụng gần hết, quả non lúc lỉu đu mình trên cành. Nhà mái rơm nằm lọt trong vườn, lấp ló giữa đám lá xanh đầy sức sống. Tiếng gà đập cánh phá tan không gian yên tĩnh… Bình yên lạ lùng.

Từ Pà Cò lên đến Loóng Luông, xã đầu của huyện Mộc Châu, mây mù dềnh lên đặc quánh, dựng thành bức tường trắng chắn ngang tầm mắt. Xe như trôi trong mây, nhiều lúc không biết đâu là đường, đâu là vực. Dừng lại ở Loóng Luông, nơi hoa đào báo xuân đang rực rỡ khoe mình khắp thung lũng. Thung lũng mùa xuân vẫn xanh, vẫn hồng, vẫn đẫm gió và mù sương. Con đường mòn vạch ngoằn ngoèo trên sườn đất, len lỏi giữa những gốc cây cổ thụ, hoa lộng lẫy trên cành, sương đọng trĩu trên cánh mỏng.

Bản Bó Nhàng hôm nay có đám cưới, người quanh xóm về cả căn nhà bên hông ngôi trường tiểu học để mổ gà uống rượu mừng. Nhìn đám trẻ con người Mông hồn nhiên nô đùa, bất chấp thời tiết khắc nghiệt. Tiếng nói trong trẻo lẫn vào tiếng gió hú sau khe gỗ tường nhà, tiếng cười ngây thơ hoà trong tiếng nhạc lao xao rừng chiều…


<Nguồn: SGTT>