Đảo cò Tiến Nông được xem là “di tích” thiên nhiên ban tặng cho con người và mảnh đất Triệu Sơn (Thanh Hóa). Nằm ngay cạnh phủ Vạn linh thiêng đã tạo nên vẻ hài hoà giữa thiên nhiên và con người nơi vùng quê yên bình.Nằm cách thị trấn Giắt của huyện Triệu Sơn gần 5km, xuôi về làng Nga, xã Tiến Nông là một vườn cò rộng hơn 3ha. Sở dĩ gọi "đảo cò" là bởi, nó nằm gọn trong một hồ nước lớn, xung quanh là nước bao vây.
Trong vườn cò vẫn tồn tại nhiều loài chim, vạc, cuốc... vẫn sinh sôi. Người dân làng Nga cũng không biết chính xác lần đầu tiên các loài chim, cò tìm về mảnh đất lành này để làm tổ từ bao giờ.
Theo các cụ cao tuổi trong làng cho biết, hàng năm, các loại cò, vạc xuất hiện nhiều nhất vào khoảng từ tháng 9 dương đến Tết nguyên đán, bởi đây là thời điểm các loài chim biển di cư vào trú đông. Từ tháng 3 đến tháng 7 năm sau chính là mùa sinh sản của cò.
Trên nền trời xanh, những cách cò trắng lượn lờ rồi bay vòng tranh giành chỗ đậu với những tiếng kêu xé toang không gian yên tĩnh.
Anh Đào Hữu Hà, người bảo vệ vườn cò cho biết: "Thời điểm đàn cò, vạc đông đúc nhất là lúc trời chập tối. Cò, vạc ở đây không bao giờ ở chung với nhau, sáng sớm, khi đàn cò đi ăn là lúc đàn vạc bay về ngủ. Từ nhiều đời nay, chúng vẫn thay phiên nhau cư ngụ ở đây như thế.
Tại vườn chim này, không chỉ có cò, vạc mà đây còn là nơi ở của nhiều loài chim như: vịt trời, le le, cuốc, bìm bịp, bồ câu hoang và đặc biệt đang có 5 cá thể bồ nông sinh sống.
Việc trông coi và bảo vệ vườn cò nơi đây cũng gặp không ít khó khăn. Có thời gian, “đảo cò” gần như bị “xoá xổ” bởi nhiều nguyên nhân. Một thời gian, cò bị săn, bắt vô tội vạ nên khiến cò bỏ đi khá nhiều.
Những người tham gia bảo vệ vườn cò cũng chỉ bằng trách nhiệm là chính do tiền công không đáng là bao nhiêu. Vào năm 1992, vườn tre gai trong hồ bị thoái hoá, cộng với phân cò phủ trắng lá nên chết gần hết. Chính quyền địa phương đã huy động dân quân trồng lại nhiều gốc tre.
Mới đây, đề án về phát triển du lịch của huyện Triệu Sơn đã được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt. Theo đó, cây cầu Vạn bắc qua sông Hoàng sẽ được mở, nối xã Tiến Nông với các xã phía nam huyện Đông Sơn. Tương lai, “Đảo cò” sẽ trở thành một điểm du lịch trong cuộc hành trình Sầm Sơn - Đảo cò Tiến Nông - Phủ Na - Am Tiên.
Một số hình ảnh ấn tượng về đảo cò Tiến Nông:
"Đảo cò" nhìn từ xa
Mỗi khi chập tối, cò, vạc tranh nhau lãnh địa
Đàn vạc chao lượn trên nền trời xanh
Lúc cao điểm có đến hàng vạn con cò
Thiên nhiên nơi đây rất lý tưởng cho cò, vạc trú ẩn
Đến nơi đây, du khách thỏa thích ngắm nhìm những đàn cò, vạc chao lượn trên nền trờiHoàng Trung - Duy Tuyên
