Chùa Bà

Tại thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, nơi nào cũng có ngôi chùa Bà. Đặc biệt, ngôi chùa Bà ở thị xã Sa Đéc có trên 100 năm nay vẫn còn nguyên vẹn mặc dù trải bao thời cuộc chiến tranh, cũng như phong sương tuế nguyệt.

Nhóm người Hoa của tỉnh Phúc Kiến, sau khi định cư tại Sa Đéc đã chung góp tiền của để xây dựng ngôi chùa thờ Bà. Chùa được kiến trúc theo kiểu chữ thiện, mái ngói lợp âm dương tạo dợn sóng, không có kèo chỉ có đòn tay ráp mộng chịu lực trên những cột gỗ tròn, tường cao nóc cổ, rực rỡ khang trang.



Gian chánh điện của ngôi chùa Bà Thiên Hậu Ngươn Quân, sắc phong đời nhà Hán ở Trung Hoa, là Thiên Hậu Thánh Mẫu hộ quốc, tế dân. Vì Bà có công cứu độ những người đi ghe, thuyền ngoài biển bị sóng gió đánh chìm. Tưởng niệm đến danh hiệu của Bà thì được Bà hộ trì tai qua nạn khỏi, vì thế người Trung Hoa tôn sùng Bà như vị cứu tinh của họ. Bên hữu của giang chánh điện thờ Bà Kim Huê (Bà mẹ sanh), bên tả thờ ông Địa và ông Hổ (Bạch Hổ Sơn Thần). Ngoài ra chùa còn thờ Phật Di Đà, Quan Âm Bồ Tát và Quan Thánh Đế Quân.

Hàng năm, Ban trị sự hội tổ chức lễ cúng long trọng và tôn nghiêm vào các ngày 23/3 và mùng 9/9 âm lịch. Dân chúng đến chiêm bái ra vào tấp nập, nhất là giới Hoa Kiều túc trực dâng hương cúng kiến rất thành tâm.

Du khách đến Sa Đéc, nếu tâm hồn lâng lâng khoái cảm, muốn thưởng thức những danh lam cổ sái, tưởng không gì bằng dừng chân ghé lại ngôi chùa Bà cổ kính nhưng không kém phần uy nghi lộng lẫy, tọa lạc ngay trong lòng thị xã Sa Đéc.

Bửu Lâm Tự (CHÙA TỔ)

Bửu Lâm Tự là một trong những ngôi chùa cổ đựơc xây dựng vào cuối thế kỷ XVII, toạ lạc tại ấp 3, xã Bình Hàng Trung, huyện Cao Lãnh, Đồng Tháp.

Nằm bên bờ kinh Cái Bèo, Bửu Lâm Tự phong cảnh thật hữu tình. Hàng cây dầu cổ thụ vươn vút trời xanh, tiếng chim ríu rít trên nhánh gừa trái vừa chín rộ hoà quyện với tiếng gió rì rào đung đưa trên cành dương liễu. Tiếng chuông chùa ngân nga. Hương trầm, hương huệ từ hàng miễu Bà Chúa Xứ, miễu Ngũ Hành tạo cho ta cảm giác lâng lâng, những muộn phiền ưu tư như được rũ bỏ bởi chốn thiền môn cổ kính. Giữa sân chùa là Phật đài lộ thiên đứng trên bệ toà sen cao 3m. Tượng màu trắng tuyết, ngự giữa trời mây, gương mặt từ bi, nụ cười hoan hỉ, tay cầm nhành dương liễu, mắt hướng về đông như quan sát trần thế để cứu rổi chúng sanh. Bao quanh tượng đài muôn hoa đua nở hương thơm ngạt ngào, uy nghi và đĩnh đạt.

Bên phải ngôi tam bảo là tháp cổ khai sáng Bửu Lâm tự đặt trong khuôn viên có lan can. Tháp hình bát giác, ba từng trang trí sen, rồng, cá hoá long, chóp tháp là nơi an vị ngọc xá lợi của tổ. Nhìn qua phía trái có bốn ngôi tháp, bốn bảo đồng có tạc chữ Hán ghi dấu ngày viên tịch của các hòa thượng kế nghiệp tổ trụ trì.

Đặc biệt trong kháng chiến chống Mỹ, chốn thiền môn cổ kính này từng vận động tăng ni đầu quân, ủng hộ nhiều đồ đồng để cách mạng  rèn vũ khí, nuôi dưỡng, bảo vệ, che chở cách mạng (xung quanh chùa có nhiều hầm bí mật). Ngoài ra, chùa còn là nơi nhân dân tập trung đấu tranh khi có giặc đàn áp, ruồng bố.

Hàng năm chùa cúng thường lệ ba rằm lớn: tháng giêng, tháng bảy, tháng mười và một lần giỗ tổ vào rằm tháng hai. Khách thập phương từ khắp nơi đến hành hương lễ bái tấp nập, đông vui. Bửu Lâm tự thật xứng danh là di tích lịch sử văn hoá, cách mạng và danh thắng của quê hương đất Tháp kiên cường.

ĐỀN THỜ ÔNG BÀ ĐỖ CÔNG TƯỜNG

Bên cạnh Trung tâm chợ Cao Lãnh, trên đường Lê Lợi thuộc phường 2, thành phố Cao Lãnh có một ngôi đền được kiến tạo cân đối hài hòa, cổ kính trang nghiêm, đẹp rực rỡ đó là đền thờ ông bà Đỗ Công Tường hay còn gọi ông bà Chủ chợ Cao Lãnh.

Ông bà Đỗ Công Tường tục danh là Lãnh. Người sinh quán ở miền Trung đến lập nghiệp tại làng Mỹ Trà dưới triều Gia Long vào năm Đinh Sửu (1817). Với đức tính cần cù, chịu khó, ông bà đã khai khẩn đất hoang, trồng được một vườn quít khá lớn, cây trái sum suê. Nơi đây thuận chổ đường sông, đường bộ nên dân làng thường tụ họp để trao đổi, mua bán cây trái và hàng hóa ngày càng đông, lâu ngày thành chợ “vườn quít”. Gia đình ông bà khá giả dần lên. Với đức tính cương trực, thẳng thắn nên được dân làng chọn giữ chức Câu đương, phân xử những vụ tố tụng trong làng.

Năm 1820 đất trời biến động, bệnh dịch tả phát lên dữ dội làm chết rất nhiều người trong làng, chợ vườn quít trở nên thưa vắng, không khí trong làng bao trùm cảnh tang tóc, lo âu. Với tấm lòng nhân từ, bác ái, đọng lòng trắc ẩn, thương cảm dân tình trong làng lâm vào đại nạn, ông bà đã lập bàn hương án, cầu nguyện phật trời xin chết thay cho dân chúng. Qua ba ngày cầu khẩn, chay lạt thì bà chết, ngày sau ông cũng chết theo vì dịch bệnh. Nhân dân trong làng lo an táng xong thì dịch bệnh cũng chấm dứt.

Ghi nhớ công ơn và tấm lòng nghĩa hiệp, bác ái, nhân từ của ông bà nhân dân lập đền thờ (năm 1820) ngay ngôi mộ ông bà để thờ phượng, lấy ngày mùng 9 và mùng 10 tháng 6 (âm lịch) hàng năm làm ngày giỗ. Sau đó, chợ vườn quít được ghép chức trong làng của ông Câu đương với tục danh của ông là Lãnh thành chợ Câu Lãnh. Chợ Câu Lãnh ngày càng sung thịnh, người Việt, người Hoa, người Khơme đến buôn bán tấp nập, âm trại Câu Lãnh dần dần phát âm thành Cao Lãnh. Địa danh Cao Lãnh ra đời từ đó và lưu truyền đến ngày nay. Tên tuổi ông bà Đỗ Công Tường gắn liền với địa danh ấy.

Hàng năm, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Cao Lãnh long trọng tổ chức ngày giỗ cho ông bà, đồng thời góp công, góp của để trùng tu, tôn tạo đền thờ. Nhiều doanh nhân, các tổ chức xã hội và cá nhân đã tặng nhiều cây kiểng quý như: mai vàng, mai chiếu thủy, thiên tuế… trang điểm cho đền thờ thêm đẹp và trang nghiêm.

Du khách có dịp về thăm quê hương Cao Lãnh, xin mời đến tham quan đền thờ ông bà Đỗ Công Tường, một di tích lịch sử gắn liền với địa danh Cao Lãnh, đã ngự trị mãi mãi trong lòng nhân dân Đồng Tháp.

RẪY CỤ HỒ

Là vùng đất có vị trí khá đặc biệt nằm giữa ba làng Tân Phú Đông, Bình Tiên và Tân Qui Tây. Từ lộ Tư Đồng (lộ Trần Chí) đi vào độ 150 m là khu đất trồng rau xanh trong nội ô thị xã SaĐéc đó là “Rẫy Cụ Hồ”.

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, chính quyền về tay nhân dân chưa được bao lâu thì tháng giêng năm 1946 thực dân Pháp đưa quân đánh chiếm thị xã SaĐéc.

Bọn Pháp và tay sai thẳng tay đàn áp, bắt bớ, giết hại cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta đồng thời đưa bọn tay sai phản động đội lốt tôn giáo chống phá cách mạng, bắn giết những người Việt Minh. Để chống lại âm mưu và hành động khủng bố của giặc, Chi bộ Đảng Cộng sản xã Tân Phú Đông được thành lập. Đảng viên bám dân, củng cố mặt trận Việt Minh, Ủy ban kháng chiến hành chính, xây dựng lực lượng du kích và căn cứ kháng chiến ở xóm rẫy, phát động toàn dân thực hiện lời kêu gọi “Toàn quốc kháng chiến” của Bác Hồ. Lực lượng du kích xã Tân Phú Đông lớn mạnh nhanh chóng và xây dựng được nhiều cơ sở trung kiên với cách mạng như: chú Hồ, Tám Hổn, Năm Cứng, Sáu Cừ … trạm giao liên chính đặt tại nhà ông Nguyễn Văn Huệ, cách quốc lộ 80 khoảng 200 m.

Ngoài ra còn có một số cơ sở ngoài rẫy như: Tiệm thuốc bắc Đặng Thúc Liên, tiệm may Tùng S, Hai Hải (Điện lực), Châu Văn Phú (Bưu điện), Ông Nguyễn Hữu Phước cơ sở xe đò, nhiệm vụ chuyển chất nổ, vũ khí, đưa đón cán bộ. Nhà ông Phước số 3/7 khóm IV phường II có hầm bí mật giấu chất nổ, vũ khí thuộc cơ sở hậu cần Quân khu 8.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng và hướng dẫn của cán bộ cách mạng, đồng bào trong rẫy xẻ đường ngang dọc, thường xuyên thay đổi địa hình để khi người lạ mặt và địch vào ta dễ phát hiện và chúng không biết đường ra. Nhân dân ta ở đây hết lòng đùm bọc, nuôi dấu, che chở cán bộ, du kích hoạt động chống Pháp.

Địch phát hiện có Việt Minh ở xóm rẫy nên đóng nhiều đồn bót xung quanh, nhằm bao vây tiêu diệt cơ sở cách mạng và làm cho cán bộ ta mất bàn đạp hoạt động trong thị xã SaĐéc nhưng do Đảng lãnh đạo tốt công tác dân vận, binh vận và hợp đồng chặt chẽ với các cơ sở cách mạng, nên khi chúng chuẩn bị đi càn thì ta biết trước chủ động tránh né hoặc chống càn nên địch không làm gì được rẫy Cụ Hồ, mỗi lần chúng tấn công là mỗi lần chuốc lấy thất bại thảm hại.

Từ rẫy Cụ Hồ, bộ đội và du kích ta xuất kích đánh địch, trong đó có một số trận tiêu biểu như:

-Tháng 10/1947 ta đánh văn phòng chống cộng (Burcauantirouge) đóng gần nhà Ngủ Tân Á, đồng chí Kim Thạch đã ám sát tên Lê Thanh - Võ Bửu Linh làm quân Pháp chấn động hoang mang.

Đầu năm 1949, quân Pháp và tay sai định mở cuộc càn vào xóm rẫy. Được tin, đồng chí Nguyễn Thanh Tòng chủ động đột nhập vào nơi địch tập trung quân ném lựu đạn diệt 07 tên lính Pháp, bẻ gãy cuộc càn của địch.

- Ngày 01/3/1949 các đồng chí: Thanh, Thiệt, Định, Trị tổ chức bắt sống tên việt gian đội lốt linh mục: Mai Thành Đỏ, được tín đồ công giáo rất đồng tình vì tên này cầm đầu lực lượng vũ trang đánh phá cách mạng, bắt bớ nhân dân, hãm hiếp phụ nữ.

- Năm 1950 đồng chí Định chỉ huy đánh nhà phán Tặc, diệt hai tên lính kín.

- Năm 1951 được đồng bào giúp đỡ du kích xã diệt tên tay sai ác ôn Hồ Ngọc Châu và tên Senust gần chùa Từ Quang giữa ban ngày.

- Năm 1953 lực lượng du kích phục kích đánh bọn lính Cao Đài đi càn về, diệt 17 tên, thu 11 súng và 01 chiếc ghe lường địch chở lúa cướp bóc của dân.

Tổng kết thành tích trong thời kỳ chống Pháp, du kích rẫy Cụ Hồ phối hợp với lực lượng quân sự của thị xã SaĐéc đã diệt 50 tên, có 07 tên Pháp, thu nhiều súng đạn, nếu tính cả số trận đánh trên địa bàn thị xã thì đã diệt 148 tên, trong đó có 26 tên Pháp. Rẫy Cụ Hồ có qui mô nhỏ, địa bàn không rộng, dân không đông, lại nằm trong vòng vây của địch nhưng nó là căn cứ của nhân tâm, của lòng dân tin Đảng, tin vào chính nghĩa sẽ tất thắng nên nhân dân không sợ hy sinh gian khổ, quyết tâm kháng chiến chống giặc Pháp xâm lược giành độc lập, tự do cho dân tộc với khẩu hiệu:

“Dân ta xóm rẫy Cụ Hồ.
Trọn đời giữ mãi ngọn cờ vàng sao”

Chiến công của rẫy Cụ Hồ đã tạo tiếng vang làm giặc Pháp và bọn tay sai kinh hoàng, sợ hãi. Không những đã phục vụ đắc lực cuộc kháng chiến chống Pháp ở địa bàn thị xã SaĐéc mà còn phát huy tác dụng tích cực góp phần trong hai cuộc kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn. Nơi đó xứng đáng được đưa vào danh mục các di tích lịch sử cách mạng của tỉnh nhà để giáo dục truyền thống cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Tất cả các bài viết trong Topic này đều có nguồn từ dongthap.gov.vn

Xẻo Quýt - từ căn cứ cách mạng đến điểm du lịch sinh thái



Đồng Tháp có khá nhiều di tích lịch sử mà Xẻo Quýt là một trong những điểm du lịch về nguồn độc đáo, để lại nhiều ấn tượng đẹp đẽ trong lòng du khách.

 

Khu căn cứ Xẻo Quýt rộng khoảng 50 ha, trong đó có 20 ha rừng tràm nguyên sinh, thuộc 2 xã Mỹ Hiệp và Mỹ Long, huyện Cao Lãnh, cách thị xã Cao Lãnh hơn 30 km. Để đến Xẻo Quýt bạn có thể đi bằng đường bộ hoặc đường thủy. Thông thường, du khách đi qua ngã ba An Hữu thuộc huyện Cái Bè (Tiền Giang) đến cầu Long Hiệp, rồi từ đó đón đò đi Xẻo Quýt, hoặc có thể đi đường bộ từ quốc lộ 1 rồi rẽ vào quốc lộ 30, đến thẳng Xẻo Quýt.


Đến đây bạn sẽ cảm nhận ngay một môi trường thiên nhiên tuyệt đẹp, gió mát trong lành nằm giữa vùng đất trũng với nhiều loại cây : tràm, gáo, sậy, trâm bầu, sen, súng… Khi xưa, nơi này hoang vu cỏ dại, kênh rạch chằng chịt, lau sậy mịt mùng nên từ năm 1960-1975 đã được Tỉnh ủy Kiến Phong (nay là Đồng Tháp) chọn làm căn cứ chiến lược để lãnh đạo nhân dân kháng chiến.


Thăm Xẻo Quýt vào mùa khô, bạn sẽ len lỏi theo những con đường mòn ngoằn ngoèo dưới tán tràm mát rượi, nếu mỏi chân có thể mắc võng, ngả lưng ngắm nhìn cây lá. Mùa nước lên, trên chiếc xuồng ba lá, những cô du kích áo bà ba đen, khăn rằn, nón tai bèo đưa bạn luồn lách qua những con rạch nhỏ hoang sơ để vào những di tích nằm khuất trong rừng tràm mênh mông. Tiếng nước róc rách, cá quẫy và chim hót trên những hàng cây cao vút, xanh rì, bao phủ bởi lớp dây leo mềm mại đem lại những giây phút thư thái, bình yên cho khách tham quan.


Ngoài ra, môi trường sinh thái ở đây hết sức đa dạng với hơn 170 loài thực vật và 200 loài động vật hoang dã, trong đó có 13 loài được ghi vào Sách đỏ Việt Nam như trăn mốc, rắn hổ trâu, rái cá, rùa hộp… Vì vậy mà người ta gọi Xẻo Quýt là Đồng Tháp Mười thu nhỏ cũng không sai.


Không những vậy, bạn còn được sống lại khung cảnh của chiến khu xưa khi chứng kiến những công sự, hầm tránh bom, hầm bí mật… được phục chế nguyên vẹn như trước. Thời kì chống Mĩ, xung quanh đây có trên 10 đồn bót địch tạo thành một vòng tròn khép kín. Thế nhưng nhờ sự chở che, đùm bọc cuả nhân dân nên dù bị càn quét dữ dội, biết bao lần bị B.52 ném bom rải thảm, căn cứ vẫn hiên ngang đứng vững cho đến ngày toàn thắng. Vì thế mà Xẻo Quýt được gọi là “Căn cứ của lòng dân”.


Đến với Xẻo Quýt anh hùng và kì thú, bạn sẽ được tận mắt quan sát thế trận của quân và dân ta, đó là những công sự chiến đấu cá nhân hình chữ L, công sự chiến đấu hình chữ Z được đào đắp bằng đất và tràm dùng để chiến đấu chống càn từ bãi đỗ trực thăng của địch… Ngoài ra còn có những “bãi ngù – tử địa” có gài lựu đạn chống trực thăng và xe tăng bộ binh, nhà đón khách Tỉnh ủy, các nơi hội họp, làm việc và sinh hoạt của cán bộ, bộ đội trong suốt thời kì chiến đấu ác liệt.  Điều đặc biệt của khu căn cứ này là không có bê tông, không có tường vôi, gạch đá mà hầu hết các công trình đều được phục chế bằng gỗ, tre, tràm, đưng, lá dừa nước.. rất tài tình. Thật khó có thể hình dung được bằng cách nào xây dựng nên một căn cứ cách mạng vững chãi như thế giữa nơi đồng hoang ngập nước nếu không nhờ vào tài trí thao lược, lòng kiên trì dũng cảm, chịu đựng gian khổ của quân dân ta.


Hiện nay, phần lớn các công ty du lịch đều có chương trình đi Xẻo Quýt kết hợp thăm thị xã Cao Lãnh và viếng mộ cụ Nguyễn Sinh Sắc. Cảnh quan hấp dẫn, không khí trong lành của đồng ruộng đã khiến Xẻo Quýt trở thành điểm sáng du lịch lý tưởng trênn quê hương “Đất Tháp anh hùng”.