Địa danh Nghệ An xuất hiện từ năm 1030 dưới triều Lý Thái Tông thay cho tên Hoan Châu đã có từ mấy trăm năm về trước (năm 627). Nơi đây được đánh giá là vùng đất cổ, tại nhiều nơi trên đất Nghệ An các nhà khoa học đã tìm thấy dấu vết cư trú của người Việt cổ từ thời đại đồ đá cũ cách đây hàng chục vạn năm:
Tại Hang Thẩm Ồm ở Quỳ Châu các nhà khảo cổ đã phát hiện bên cạnh dấu tích động vật có tuổi trung kỳ khoảng 250.000 năm, những hiện vật đá có thể là công cụ của người xưa. Tiếp đó là những phát hiện về nền văn hoá Sơn Vi, nền văn hoá đá mới Quỳnh Văn và rực rỡ nhất là dấu vết của nền văn minh Đông Sơn tại khu di chỉ Làng Vạc - Nghĩa Đàn. Những phát hiện trên cho thấy Nghệ An từng là một trong những cái nôi sinh ra người Việt cổ - tổ tiên xa xôi của cư dân Việt Nam ngày nay và cũng đã thuộc cương vực của đất nước ngay từ buổi đầu khởi dựng. Cũng như nhiều vùng nông thôn Việt Nam, người Nghệ An có tính cộng đồng chặt chẽ, giàu lòng nhân ái, nặng nghĩa tình và rất mến khách.
Có 6 dân tộc anh em cùng chung sống trên đất Nghệ An: Kinh, Thái, Thổ, Khơ Mú, HMông, Ơ Đu còn lưu giữ nhiều sản phẩm văn hoá dân tộc đặc sắc hấp dẫn khách du lịch như: hát dân ca, hát ví dặm, hát phường vải, hò, vè, hát Lăm, tục thờ cúng .v.v...
Với diện tích trên 16.000 km2, 2/3 lãnh thổ là núi, rừng với độ cao trung bình 400 m, vùng đồng bằng còn lại có nhiều núi, đồi, sông suối đan xen tạo cho Nghệ An có một nguồn tài nguyên du lịch thiên nhiên đa dạng, phong phú. Nghệ An còn bảo tồn được nhiều khu rừng nguyên sinh như Vườn quốc gia Pù Mát, khu bảo tồn thiên nhiên rừng nguyên sinh Pù Huống, Pù Hoạt là những kho tàng bảo tồn đa dạng sinh học đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) công nhận là khu sinh quyển thế giới. Bên cạnh đó Nghệ An có 82km bờ biển với nhiều bãi tắm đẹp hấp dẫn khách du lịch quốc tế như bãi biển Cửa Lò, Cửa Hội; Nghi Thiết, bãi Lữ(Nghi Lộc) Quỳnh Bảng, Quỳnh Phương(Quỳnh Lưu), Diễn Thành (Diễn Châu). Đặc biệt Nghệ An có khu di tích Kim Liên, quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi năm đón xấp xỉ hai triệu lượt nhân dân và du khách về hành hương, tham quan, nghiên cứu.
Nằm ở vùng Bắc Trung Bộ, Nghệ An là điểm đầu của tuyến du lịch Con đường di sản miền Trung, điểm đầu con đường huyền thoại Hồ Chí Minh lịch sử và cũng là điểm đầu tuyến du lịch theo hành lang kinh tế Đông-Tây qua con đường số 8 nối Việt Nam- Lào- Thái Lan. Nghệ An có có tuyến đường sắt, đường bộ xuyên Việt chạy qua, có sân bây, cảng biển, hai cửa khẩu quốc tế quan trọng là Nậm Cắn và Thanh Thuỷ tạo điều kiện thuận lợi nối liền tua du lịch đường bộ từ Nghệ An qua Lào, Thái Lan và ngược lại. Đặc biệt, từ Nghệ An có thể mở các tuyến du lịch bằng đường hàng không, đường thủy đến các trung tâm du lịch lớn trong nước và quốc tế: đảo Hải Nam, Thẩm quyến, Hồng Công, Ma Cao(Trung Quốc), PhùKẹt, Băng Cốc, Battaya(Thái Lan), Nhật Bản, Singapore... Và các tuyến du lịch nội địa đi Sầm Sơn, Đồ Sơn, Hạ Long hoặc vào Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Hội An, thành phố Hồ Chí Minh... Nhờ đó Nghệ An trở thành điểm dừng hợp lý cho các tour du lịch nội địa và quốc tế.
Nghệ An được đánh giá là một điểm đến rất hấp dẫn và thuận lợi của các chương trình du lịch nội địa và quốc tế. Những tiềm năng và lợi thế trên tạo cho Nghệ An có điều kiện thuận lợi phát triển nhiều loại hình du lịch: Du lịch văn hoá - lịch sử, du lịch sinh thái, nghiên cứu khoa học, du lịch tắm biển, nghỉ dưỡng, thể thao, hội nghị, hội thảo...
Trong thời gian tới Nghệ An sẽ tăng cường thu hút, kêu gọi đầu tư xây dựng các khu dịch vụ du lịch cao cấp các vùng ven biển và thành phố Vinh. Nâng cấp các sản phẩm du lịch hiện có. Mở thêm nhiều khu, điểm du lịch mới có chất lượng cao thu hút khách du lịch quốc tế, nội địa. Đồng thời, mở rộng hợp tác phát triển du lịch với các địa phương trong nước và quốc tế để hình thành các tua du lịch liên vùng, liên tỉnh, liên quốc gia nhằm khai thác triệt để những tiềm năng, thế mạnh về du lịch của tỉnh. Từng bước đưa Nghệ An trở thành trung tâm du lịch vùng Bắc Trung bộ.
(Theo TCDL).
