Sáng nay chạy xe máy vào Hội An để xuống thuyền ra Cù Lao Chàm khảo sát. Trên đường qua đón đồng nghiệp_con đường hằng ngày tôi đi làm, thấy yên bình. Mấy dịch vụ đường phố như dán bị nylon công nghệ Hàn Quốc, bấm lỗ tai dạo, bán cóc vàng vẫn chưa chiếm lĩnh vỉa hè. Có lẽ một ngày nào đó phải viêt một bài về các dịch vụ đường phố này mới được.
Đón đồng nghiệp sau đó phi thẳng vào Hội An.
Sau bữa café sáng tại Cối Xay Gió đường Nguyễn Duy Hiệu_Hội An chúng tôi xuống bến sông Hội. Gió nhẹ, có nắng thời tiết không nóng lắm.
Trước khi xuống tàu tôi tranh thủ nói qua về Cù Lao Chàm.
Cù Lao Chàm nằm cách Hội An chừng 18 km về hướng đông, là đảo lớn nhất,có khoảng 3000 người ở duy nhất trong 8 đảo. Nổi tiếng với lịch sử lấy tổ yến, chùa Hải Tạng lâu đời… Tuy nằm sát bên cạnh Hội An nhưng có mấy du khách biết về điểm đến này.
Muốn ra Cù Lao bạn có 2 cách:
1. sử dụng tàu (cả tàu thường và tàu du lịch) Cách 1 tốn ch ừng 25 – 55 phút.
2. bơi từ cửa Đại ra Cù Lao: bạn là người đầu tiên khai phá cách di chuyển này đấy. Có lẽ khi thành công kình ngư Ian Thorse cũng chào thua.
Bến tàu sông Hội nằm cuối đường Thanh Niên_Hội An, nom bình thường như các bến tàu khác. Không lớn lắm nhưng tấp nập tàu bè, cả dành cho người dân lẫn du khách.
Thi thoảng vài cơn gió mang vị mặn nồng của biển mơn man toả đều trong không khí. Hoà vào tiếng gió là tiếng động cơ tàu qua lại, mùi dầu diezel, mùa cá tươi cũng thi thoảng.
Sáng nay, chúng tôi sẽ đi canô ra đảo, cùng đi có một vài du khách người Hà Nội và Sài Gòn, vậy là đủ Trung – Nam – Bắc. Mặc áo phao, lên tàu, làm quen hướng dân viên, chụp vài kiểu hình và lên đường.
Ca nô từ từ chuyển động lùi chậm chạp sau cú khởi động. Khói trắng hoà mùi dầu diezel lan toả do ngược gió. Ra giữa dòng, đột ngột ca nô khựng lại, động cơ gầm lớn, ca nô lao tới để lại phía những đợt sóng trắng xoá hình chữ V đan vào nhau, đúng là con sói trong lốt cừu. Gió l*ng lộng tạt mạnh từ phía trước mũi ca nô, thổi mùi muối biển hoà vào hơi nước đặc quánh trong cái nắng đầu ngày chói chang càng làm nổi bật mặt biển xanh thăm thẳm vỗ bọt trắng xoá dưới thân canô. Chúng tôi hướng đến Cù Lao Chàm.
Gió thêm mạnh, canô chao lắc, và cứ mỗi khi vượt qua một con sóng lại l*ng lên như ngựa phi nước đại, bọt nước bắn vào khoang. Liên quan tới canô có một cách lý giải tại sao hải sản ở Hội An lại ngon. Đó là do du khách khi đi ra Cù Lao Chàm vì say sóng đã tạo ra một lượng thức ăn giàu dinh dưỡng cho lũ cá, mưc…
Chừng 25 phút lênh đênh, no mắt với mặt biển xanh và những con sóng mạnh mẽ.Cù Lao Chàm hiện ra xa xa với dải bờ cát trắng, phẳng. Những hòn đá lớn nhỏ nổi lên khỏi mặt nước trong vắt, vỏ sò, cát, hoà lẫn vào nhau lấp lánh dưới ánh nắng. Cắt ngang khoảng không gian tự nhiên là cầu tàu bê tông, nhà của lô nhô trên đảo. Một con đường nhỏ quanh co gần với mép nước, người dân đi lại khá tấp nập. Xa hơn nữa và chiếm ưu thế nhất là một màu xanh bất tận của núi và rừng.
Lên đảo, theo con đường nhỏ đi tham quan nhà trưng bày sinh vật biển. Tham quan Âu Thuyền của đảo, nơi trú ẩn tàu thuyền khi có bão tố. Sau đó, chúng tôi tham quan chùa Hải Tạng ngôi chùa cổ 400 năm tuổi. Chùa nằm giữa một ruộng lúa đang thời kì trổ đòng, màu xanh lá lúa hoà lẫn với màu vàng dịu ngọt của lúa đang làm đòng làm không khí nóng bức bớt phần khó chịu(Ít nhất với tầm mắt). Lũ trẻ ở đây thật hồn nhiên, tự nhiên tôi đã chụp cho chúng một kiểu ảnh, những nụ cười Cù Lao. Tuy nhiên, không biết khi nào chúng mới có cơ hội xem ảnh.
Chùa Hải Tạng thấp thoáng hiện ra từ xa trên cánh đồng, trong cái nắng chói chang, bức tượng Quan Âm trước sân chùa càng nổi bật. Chùa không phải là đẹp nếu so với những ngôi chùa cổ tôi chừng xem qua, không hoành tránh,nhưng đượm vẻ cổ kính u tịch. Ngồi tại đây nghe kể câu chuyện dựng chùa, uống bát nước lá mát trong cái nắng chói chang, nóng nực càng làm cho vẻ đẹp ngôi chùa tăng thêm. Hệ thống kết cấu vì kèo ở đây thật tinh xảo, tôi đặc biệt chú ý đến hệ thống con – xơn đỡ mái hiên của chùa. Tinh xảo và đẹp quá, ngắm mãi không thấy chán, hẳn đây phải là sản phẩm của những người thợ Kim Bồng nổi tiếng.
Rời chùa, chúng tôi tham quan giếng cổ phía sau chùa. Cũng bình thường ngoài một câu chuyện thú vị.
Tương truyền những giếng này cực kì linh thiêng, ai muốn cầu ước điều gì thì cứ đứng bên thành giếng mà khấn nguyện sau đó, thảy một đồng xu xuống giếng để làm lễ thì điều ước sẽ linh nghiệm. Minh chứng cho sự linh thiêng này, anh Hướng dẫn viên kể cho chúng tôi nghe mọt câu chuyện: Một lần nọ có một anh chàng đi với vợ đã nghe chuyện này thế là anh ta cầu nguyện gì đó không ai biết, chị vợ thấy anh ta thảy đồng xu xuống giếng thì lấy làm quái lạ, chạy đến xem, vô ý thế nào rơi ngay xuống giếng, lúc này anh chồng tái mặt nghĩ thầm “đúng là linh thật mình mới cầu nói rơi xuống thế là nó rơi ngay”. Đương nhiên là đùa rồi chứ không là mấy ông chồng sẽ tụ tập về đây hơi nhiều…
Chúng tôi tản bộ qua những con đường bê tông trong làng, nhìn và nghe những âm thanh yên ả của cuộc sống, tiếng người trò chuyện, tiếng đi lại, những âm thanh cuộc sống dân dã mà ngày nay tại nhiều đô thị đã bị ô nhiễm bởi những âm thanh của xe ô tô, xe máy, của các dịch vụ rao bán cóc vàng làm dăm bông, keo diệt chuột, của dán bì ni lông công nghệ Hàn Quốc… một cảm giác thực sự trong lành và thư giãn.
Điều có lẽ là đáng suy nghĩ đó là trong xã hội khi con người cảm thấy quá ngột ngạt với môi trường hiện đại muốn tìm về với hơi thở của tự nhiên. Thì ở đây, con người lại rời bỏ thế giới này để hoà nhập với thế giới hiện đại phần lớn những người rời bỏ nơi này đi tìm việc làm ở đất liền chỉ quay về vào dịp lễ tết. Ở đây có một trường tiểu học, (cấp 2 trở lên phải vào Hội An) giáo viên từ Hội An lên lớp, thế là trừ những ngày được nghỉ theo lịch, lũ nhóc tỳ ở đây còn được nghỉ miên man nếu có bão, hoặc thày cô giáo chúng không thể ra đảo kịp. Tôi lại nghĩ tới thời khi mà lên lớp với lũ con nít chúng tôi giống như cực hình, lúc nào cũng tìm cớ nghỉ học. Nghĩ lại thấy mình hạnh phúc quá. Thế mà nhiều lúc còn mơ ước xa xăm…
Trên đảo cũng không hề có điện lưới quốc gia, người dân ở đây dùng điện máy nổ từ 6 – 10 h đêm. Có lẽ phải ở lại trên đảo vào ban đêm nghe tiếng máy phát điện rền rĩ trong đêm mới cảm được thế nào là cô đơn. Điện ở đây được tính bằng đơn vị kilogram. 1 kg điện ước giá 3 đến 4 nghìn. Bây giờ xăng dầu tăng thì có lẽ điện sẽ tăng theo. Theo cách tính này thì chuyện mua 500 vnđ điện nhưng có lẽ sẽ không ai bán đâu!
Chúng tôi xuống chợ Làng, ở đây chợ khá nhỏ bé, tôi tưởng tượng mọi người ở đây đều biết nhau. Trên cái hòn đảo heo hút này thì chợ là một trung tâm thông tin xã hội vô cùng quan trọng nơi người ta có thể có được nhiều thông tin nối kết với đất liền và đảo. Đến đây tôi hiểu, nhu cầu thông tin của loài người cũng cấp thiết như cái ăn vậy. Khổ thân cho Robinson Cruso chỉ có mỗi Thứ Sáu để tâm sự. Sau khi làm quen nói chuyện lung tung với mọi người ở chợ, một vài người ăn chè, mua bánh gì gì đó. Chúng tôi lại xuống thuyền.
Đến hòn Chồng, nguyên là có một tảng đá nhỏ chồng lên tảng đá to hơn chút chút nên gọi là hòn Chồng. Lúc đầu, không được giải thích tôi cứ tưởng, hòn Chồng là trong chữ chồng vợ, từ đó tự suy ra luônhòn nằm trên là hòn Chồng còn bên dưới là hòn Vợ, bậy bạ quá xá!
Mọi người mặc áo phao đeo kính lặn và ào xuống nước. Lâu không bơi, nước xộc vào mũi khó chịu quá, thêm cái kính lặn đeo không đúng qui cách trước tràn vào, mũi đầy nước. Sau một hồi no nê nước biển, mọi chuyện đã ổn. Nước biển cực kì trong xanh, chỉ cần chúc mặt xuống nước là bạn thấy đám san hô đủ màu sắc với mấy con cá nhỏ tung tăng dưới mặt nước. Đẹp cực kì! Thi thoảng chân bạn sẽ chạm vào những đám rong, tảo biển, cảm giác nhầy nhầy, mềm… Đôi lúc lại chạm vào đám san hô não, hay các cành san hô nhọn, hơi đau. Đám cầu gai là điều phải lưu ý, nếu đạp vào chúng lở rất phiền. Vì vậy tốt hơn đừng vào quá gần bờ vì bọn cầu gai này sống giữa hốc đá gần bờ rất nhiều.
Sau một hồi tắm biển say sưa, chúng tôi lên đường vào bãi Chồng để ăn trưa. Mọi người sau khi lên bờ vẫn tắm biển tiếp trong khi chờ tới giờ ăn. Công nhận biển ở đây không có vẻ đẹp lý tưởng như Đà Nẵng nhưng vẻ hoang sơ, trong lành thì hơn hẳn…
Giờ ăn, là lúc mọi người nói chuyện làm quen khá vui vẻ, không khí thân mật.
Chiều xuống, mọi người sau khi nghỉ ngơi lại xuống ca nô ra về, ca nô phải về sớm để tránh biển động. Chúng tôi sẽ về sau theo tàu thường, vì muốn thử nhiều phương tiện cho biết.
Đến giờ xuống thuyền, tàu nhìn khá hoành tráng. Tôi chọn ngồi tầng trên, nhìn có vẻ phiêu lưu và có lẽ sẽ có tầm nhìn khá đẹp.
Tàu khởi hành, lúc này gió rất lớn, biển hơi động, sóng vỗ táp mặt, con thuyền lớn cứ chòng chành trên mặt biển một cách dữ dội. Lúc lao lên lúc lao xuống tuỳ theo con sóng. Mọi người sợ xanh mặt, một vị khách làm tôi tức cười mãi. Vị này rất là to con lúc lên tàu nói chuyện rất vui vẻ, khí thế, và không thèm mặc áo phap, khi đi chừng năm phút thì vớ ngay áo phao, mặc vào và ngồi run, im lặng luôn suốt chuyến đi.
Con tàu liên tục chao lắc, gió, vị mặn, hơi nước, dù biển xanh và đẹp bao nhiêu thì mọi ngưòi càng hồi hộp bấy nhiêu. Không ai bảo ai nhưng hình như không khí căng thẳng. Hướng dẫn viên là người giàu kinh nghiệm nên rất bình tình, vẫn nói chuyện cho mọi người đỡ sợ và khá vui. Thêm một bài học cho những hướng dẫn viên…
Mặt biển xanh thăm thẳm và những con tàu nhỏ bé qua lại cứ như những chiếc lá tre nhồi lắc trên một cái chảo đang sôi. Nhìn ngưòi ta đi thuyền nhỏ mới an lòng. Dù sao mình đi tàu to, nguy cơ nhỏ, lại có bạn. Coi mấy phim Titanic hay Poisedon dữ dội thế nào khó hình dung chứ đi tàu này một lần là biết cảm giác.
Sau chừng nửa tiếng, biển dịu hơn, do qua khỏi luồng gió, một vài người sau khi sản xuất thức ăn dinh dưỡng cho bọn cá đã bình tình lại nói cười vui vẻ, lũ cá có lẽ cũng đau khổ khi xơi mấy loại thức ăn này.
Trời về chiều, xa xa đã thấy cửa Đại, những cồn cát khổng lồ do biển đẩy cát vào bờ gặp sông Thu Bồn ngăn lại mà đùn lên làm thành những cồn cát lớn, đứng trước thiên nhiên con người thêm nhỏ bé.
Một vài chiếc tàu lướt qua khi chúng tôi ghé vào cửa Đại, trời ngả nắng chiều, mặt biển giát vàng, không nhịn được nên đã làm vài kiểu ảnh, đẹp như ảnh nghệ thuật.
Bến Sông Hội chào đón chúng tôi trong mùi dầu máy, đặc quánh tiếng máy nổ, tiếng người í ới, mùi cá tươi, tiếng động cơ xe đưa đón khách. Chúng tôi đã hoàn thành chuyến khảo sát. Tại Cù Lao Chàm chúng tôi cảm nhất đó là nơi dành cho những ai thực sự muốn về gần với thiên nhiên, muốn tạm xa thế giới ồn ào đất liền.
Chúng tôi trở lại với thế giới đô thị hiện đại, nghẹt thở trong khói xe. Và tiếng rao keo diệt chuột…
diendandulich