Hai ngày ở Huế của chúng tôi là hai ngày “mưa giăng trên phố”. Mặc dù vẫn chưa được hưởng trọn cái cảm giác là “mưa xối xả trắng trời Thừa Thiên”, nhưng có lẽ với những người con miền nam như tôi thì cái lạnh trong mưa của Huế cực kỳ khó quên.Đó là cái lạnh se sắt của gió mùa đông bắc bị chắn bởi “thiên hạ đệ nhất hùng quan” - đèo Hải Vân làm cho những cơn mưa cứ rả rích pha phả chút hơi lạnh mơn man trong gió. Và đó chính là thời điểm đoàn chúng tôi đặt chân đến “thành phố thơ” này.
Tôi từng yêu Huế qua những câu thơ nhưng có lẽ phải một lần đến với Huế mới có thể cảm nhận được Huế đẹp đến nhường nào, mộng mơ đến ngỡ ngàng ra sao, hay thi vị đến say lòng người như thế nào…
Gần 7 thế kỷ hình thành và phát triển, Huế từ lâu đã nổi tiếng với sông Hương, núi Ngự và cả một cố đô cổ kính huyền bí, nơi khởi nguồn của nhiều câu chuyện bi đát với 13 đời vua Nguyễn trị vì. Phải chăng, những nét thâm trầm theo thời gian ấy đã tạo cho Huế một sức thu hút mãnh liệt?
Thuyền trên sông Hương. Ảnh: Hoàng Kha.Ngày đầu tiên của chương trình, chúng tôi đi tham quan chùa Thiên Mụ. Một khung cảnh rất đỗi quen thuộc trong thơ ca, hay trong tranh ảnh. Sông quê có biết bao dòng, nhưng có lẽ dòng Hương giang thơ mộng lại được nhiều thi sĩ ưu ái tặng cho những áng thơ thật đẹp:
“Sông Hương hóa rượu ta đến uống
Ta tỉnh, đền đài ngả nghiêng say…”.
Đứng trước một dòng sông Hương bát ngát, một khoảng trời rộng mờ ảo trong làn mưa phùn, mấy ai không lặng lẽ, mấy ai không chạnh lòng để rồi chợt như bao người, lại buông một câu hỏi: Huế ơi! Sao buồn đến thế? Cố gắng, hít hà một hơi thật sâu để xem sông Hương còn chút dư vị nào của loại cỏ Thạch Xương Bồ trong truyền thuyết đã làm nên tên gọi của dòng Hương Giang hay không, và hình như mùi hương theo thời gian đã không còn mất rồi.
Những lăng tẩm ở Huế. Ảnh: Hoàng Kha.Nhưng có lẽ với người dân Huế, sông Hương vẫn ngát hương trong tâm tưởng của họ. Bởi đây là dòng sông lịch sử, cùng với bao trầm tích ẩn mình dưới dòng chảy hiền hòa, thơ mộng.
Nếu đi theo tour của một công ty du lịch, thông thường người thiết kế tour sẽ thuê một hướng dẫn viên địa phương để thuyết minh tại điểm cho du khách. Phần giúp du khách được lắng nghe chất giọng đặc trưng của mỗi vùng miền, và chuyển tải được cảm xúc hân hoan của người nói khi họ tự hào nói về mảnh đất nơi mình đã sinh ra.
Và hướng dẫn viên của đoàn chúng tôi cũng thế, chị trẻ trung và tràn đầy sức sống của một người phụ nữ độc thân ngoài 40. Chị trao đổi với chúng tôi như một lớp thế hệ đàn chị đi trước và như một người phụ nữ Huế rất duyên dáng. Với nhiều người, chất giọng Huế không hề dễ nghe nhưng khi đã quen rồi thì đấy lại như một chất men dễ làm say đắm lòng người. Chúng tôi được nghe chị hò Huế, được nghe chị ngâm thơ trên xe và được trao đổi những câu chuyện rất thú vị về ngành nghề. Và phút chia tay bao giờ cũng bịn rịn những lời chúc, những lời cảm ơn…
Tạm biệt Huế, gửi lại nơi đây những khoảnh khắc thật đẹp, những bước chân, những tiếng cười của thời sinh viên và cả một lời hẹn sẽ quay lại. Để rồi trong lòng lại chợt nhớ một câu thơ mà tôi rất thích của nhà thơ Chế Lan Viên:
“Khi ta ở chỉ là nơi đất ở
Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”.
Nguyễn Quốc Hoàng Kha