Mẹ nào khi mang bầu cũng đều mong muốn con được sinh ra đủ ngày, đủ tháng và khỏe mạnh. Tuy nhiên tùy từng cơ địa của người mẹ cùng rất nhiều lý do và nguyên nhân tác động khác mà có những em bé ra đời chỉ chưa đầy 37 tuần trong bụng mẹ. Vậy trẻ sinh non sẽ phải đối mặt với những nguy cơ nào và mẹ cần lưu ý gì khi chăm trẻ sinh non?
Thế nào là sinh thiếu tháng?
Phần lớn thai nhi phát triển đầy đủ và sẵn sàng trong khoảng sớm muộn 2 tuần so với ngày dự kiến, vì vậy thai đủ tháng được xác định trong khoảng 38 đến 42 tuần. Trẻ sinh sớm (khoảng 10% của 38 tuần) được xem là sinh thiếu tháng hay còn gọi là sinh non.
Những nguy cơ trẻ sinh thiếu tháng phải đối diện sẽ là:
- Trẻ sinh non có ít thời gian phát triển trong bụng mẹ. Hậu quả này sinh những vấn đề về thể chất và sự phát triển. Những nguy cơ này phụ thuộc cách mà trẻ được sinh ra
- Nhiều trẻ sơ sinh trong khoảng từ 35 đến 38 tuần có thể ăn và duy trì nhiệt độ cơ thể tốt. Tuy nhiên chúng có nhiều vấn dề về ăn uống hơn trẻ đủ tháng vì thiếu cơ thể chất béo cần thiết cũng như kiểm soát nhiệt độ. Chúng cũng gặp nhiều khó khăn trong hô hấp vì phổi chưa phát triển. Thêm vào đó, khả năng đối phó với sự lây nhiễm và các bệnh tật khác kém hơn bình thường. Nhiều khả năng bị thiếu máu và huyết áp thấp.
- Vàng da cũng là một hiện tượng thường gặp, do sự hình thành sắc tố cam ở trong máu, mật và nước tiểu. Thành phần này làm cho da và mắt trở nên vàng, nhưng triệu chúng thường nhẹ và có thể điều trị được. Tuy nhiên nếu thành phần này tồn tại quá nhiều trong cơ thể sẽ có nguy cơ ảnh hưởng tới não bộ.
- Càng tiếu tháng càng nhiều càng phải đối mặt với nhiều vấn đề sau sinh. Trẻ sơ sinh ở 25 tuần tuổi hầu hết có vấn đề về hô hấp và kiểm soát nhiệt độ, gặp khó khăn trong khả năng tiếp thu, nhìn và nghe. Đặc biệt mắt của trẻ sinh non không tránh khỏi bị ảnh hưởng sau khi sinh, điển hình là bị thoái hóa võng mạc do các mạch máu trong mắt phát triển không bình thường. Trẻ còn gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng trong quá trình lớn lên và có nhiều nguy cơ bị hen.
Những lưu ý khi chăm trẻ sinh non
Tuy vậy các mẹ không nên quá lo lắng khi sinh con thiếu tháng, bởi với chế độ dinh dưỡng và y tế hiện nay các em bé sinh non hoàn toàn có thể lớn lên khỏe mạnh và phát triển đầy đủ nếu mẹ chú ý quan tâm hơn đến chế độ dinh dưỡng cũng như cách bảo vệ sức khỏe cho các bé.
Chế độ ăn uống
- Chế độ ăn uống của trẻ sơ sinh thiếu tháng phải đặc biệt chú ý, mọi dụng cụ dùng để cho bé cần phạt tiệt trùng tuyệt đối.
- Trẻ sinh thiếu tháng ăn ít hơn trẻ bình thường, bé bú mẹ hoặc bú bình ít hơn và ăn theo giờ, kể cả lúc ngủ chúng ta cũng phải cho trẻ bú sữa mẹ bình thường. Mặc dù vậy, lượng sữa cần cho trẻ sinh thiếu tháng đòi hỏi nhiều hơn so với trẻ bình thường, đặc biệt trong những ngày đầu nhằm tránh hiện tượng vàng da. Nếu như trẻ quấy khóc không chịu ăn, cha mẹ cần hỏi ý kiến của các bác sĩ khoa nhi để xem xét lại chế độ ăn cho trẻ, đặc biệt là những bà mẹ cho con bú.
Tắm rửa hằng ngày cho bé
Đối với trẻ sinh thiếu tháng càng phải vệ sinh da sạch sẽ như trẻ bình thường, do đó phải tắm rửa hằng ngày bằng nước ấm, xà phòng cho trẻ, tắm nhanh, lau khô. Có nhiều bà mẹ thấy con nhỏ bé quá nên sợ không tắm cho con, điều này không tốt vì thế rất dễ làm cho da bé bị bẩn gây nhiều bệnh tật.
Giữ ấm cho bé
Bởi lớp mỡ dưới da của trẻ sinh thiếu tháng quá mỏng nên khả năng giữ nhiệt của các bé cũng kém hơn trẻ bình thường, sức đề kháng và khả năng miễn dịch cũng không tốt, do đó việc giữ ấm cho các bé sinh non là điều vô cùng quan trọng trong việc chăm sóc bé. Mẹ cần giữ ấm phòng với nhiệt độ ổn định từ 27 – 29 độ, đội mũ mỏng cho bé trong nhà, đi tất tay tất chân và giữ ấm cổ, bụng cho bé. Hạn chế cho bé ra đường trong thời tiết lạnh và khi đổi mùa.
Tắm nắng cho bé
Trẻ sinh thiếu tháng cũng cần được tắm nắng, tuy nhiên không nên tắm nắng mỗi ngày bởi da bé dễ bị khô. Mỗi tuần tắm 1-2 lần là đủ.
Cách ly với người ốm
Trẻ sinh non với sức đề kháng yếu tuyệt đối không nên tiếp xúc với người đang ốm. Nếu mẹ của bé chẳng may bị nhiễm lạnh hay bị cảm cúm tốt nhất không nên tiếp xúc trực tiếp với bé.
Massage cho bé
Massage là việc làm vô cùng quan trọng, nó giúp bé sinh thiếu tháng nhanh cứng cáp, giúp bộ máy hô hấp của trẻ hoạt động tốt hơn, nâng cao khả năng đề kháng của cơ thể bé, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất và đào thải những độc tố qua da, và một điều rất quan trọng là nó giúp tăng cường sự kết nối tình mẫu tử, giúp bé gần gũi và hiểu mẹ hơn. Mẹ có thể sử dụng thêm dầu massage chiết xuất cám gạo để tăng hiệu quả massage đồng thời giúp dưỡng ẩm, làm mềm và bảo vệ da bé.
Bố mẹ lạc quan và yêu thương con nhiều hơn
Khi sinh con thiếu tháng cha mẹ không nên quá lo lắng, ảnh hưởng đến tâm lý không chỉ của chính mình mà cả tâm lý của con. Mẹ cần giữ bình tĩnh và thực hiện theo các chỉ dẫn của các bác sỹ chuyên gia, kiên trì chăm sóc con để con có thể lớn lên từng ngày. Nếu con có bất cứ một dấu hiệu nào không bình thường cần đưa con đi khám ngay để có phương pháp chữa trị kịp thời. Và hơn bao giờ hết những em bé sinh non cần sự quan tâm và chăm sóc gấp nhiều lần từ bố mẹ mình. Chỉ cần cha mẹ yêu thương bé, quấn quýt quanh bé, tâm sự và chia sẻ với bé như đang đối xử với một em bé khỏe mạnh thì chắc chắn các bé sẽ lớn lên hàng ngày và phát triển một cách tốt nhất.
