Trà Linh (huyện Nam Trà My) là một xã vùng núi cao của  Quảng Nam nổi tiếng với sâm Ngọc Linh và những bản làng Xê Đăng sương mù  phủ kín quanh năm cùng sự khắc nghiệt vùng rừng núi cheo leo, dốc đứng.

Với những khách lữ hành, vùng sâm còn có sắc trời Sa Pa mù sương, cảnh đẹp của Đà Lạt mộng mơ xuân hạ thu đông trong một ngày.


Đi vào trong nók (thôn - PV), chúng ta như lọt thỏm  giữa đất trời chập chùng sương giăng dưới những tán cây cổ thụ tầng tầng  lớp lớp đan xen lẫn nhau. Những giọt sương nhỏ qua từng kẽ lá với tiếng  kêu tí tách. Thi thoảng chợt thấy lạnh buốt khi từng cơn gió núi se  lạnh lùa vào người, chạm vào những giọt mồ hôi sau chặng đường dài leo  dốc.

Men theo con đường đá dựng đứng, trơn trượt hay lối đi  hiểm trở, dốc cheo leo là những bụi hoa dại, cỏ non, rau rừng xanh đến  miên man trong tiếng hú gọi của miền sơn cước. Núi rừng Trà Linh trong  veo như ánh ban mai tỉnh giấc, hiền hậu khác hẳn sự nhọc nhằn, cô độc  vốn thấy.

Càng bước, đôi chân ta như chùn lại bởi những bản làng  Xê Đăng dần hiện ra trong màn sương mờ ảo. Những cánh ruộng bậc thang  nằm giữa lưng chừng núi thấp thoáng giữa trời cao, vực sâu. Có thể đưa  tay ngắt cụm rau quen thuộc như diếp cá, rau má, rau mã đề đang là là  quanh chỗ bạn ngồi, nhấm nháp vị đăng đắng trên môi hoặc vò nát những  đọt chè xanh ngửi lấy mùi thơm nồng ngai ngái. Chợt thấy "thèm"!

Nhưng để đến với đỉnh sương mù bản làng Xê Đăng nằm ở  phía lưng chừng trời kia còn phải thử sức với chính mình bằng đôi chân  chắc khỏe và một ý nghĩ phóng khoáng để tiếp tục bước.

Bản làng Xê Đăng rất nhiều nók. Nók gần nhất tính từ  trung tâm xã cũng phải đi bộ gần 1 giờ. Nók xa nhất cũng cả nửa ngày  trời. Tất cả thử thách những đôi chân dẻo dai.

Nók Tắt Tu là điểm dừng chân gần nhất. Mới bước đến đầu  nók, những kho thóc của đồng bào lộ diện trước mắt. Trên đường vào nók,  chúng tôi gặp những người dân nói cười giòn tan với giọng lơ lớ đáng  yêu. Những cô bé, cậu bé đen nhẻm e thẹn không dám nói chào, cứ chạy  lăng xăng khi nhìn thấy khách lạ.

Đón bình minh sớm mai trên đỉnh núi thật tuyệt!

365 ngày ở đây đều vắng mặt trời. Hình như người dân  nơi đây đã quá quen với cuộc sống mờ mờ ảo ảo kỳ lạ này. Cửa ngõ vào nók  sương mù chùng chình qua ngõ, giăng đầy lối đi, lấp kín từng khe cửa  nhà, phủ trùm từng mái nhà sàn nhỏ bé. Sương đặc quánh như chốn tiên  cảnh bồng lai. Đứng dưới hốc cây, triệu triệu giọt sương li ti đầy trong  vốc tay, nhỏ xuống người ướt đẫm.

Đêm xuống, trong từng mái nhà sàn, bên ché rượu cần ấm  nồng, những chàng trai, cô gái thỏa sức trong từng điệu hát, bước nhảy  đắm say lòng người. Để rồi tất cả qua đi, chìm đắm trong men rượu, say  tình, say nghĩa và say cả lòng người.

Hãy đến với bản làng Xê Đăng một ngày trọn vẹn, bạn sẽ  được thưởng ngoạn, được ngao du, được thử thách với núi rừng, được yên  lành trong ánh sương mai 24 giờ và để được thấy mình nhỏ bé giữa bao la  tiếng gió ngàn Ngọk Linh Trường Sơn hùng vĩ.

Những hình ảnh một ngày ở nók Tắt Tu - Xê Đăng: